Opsiyon piyasaları ve opsiyonların hedging amaçlı kullanımı

ÖZETHızlı, esnek ve dinamik bir yapıya sahip olan uluslararası piyasalar son yıllarda risk kavramı ile içiçe geçmiştir. Yakın bir geçmişe kadar gündemde olmayan mali fiyat riski günümüzde firmaların en önemli problemlerinden biri olarak ortaya çıkmıştır. Döviz kurları, faiz oranları ve emtia ürünlerinin fiyatlarındaki ani değişiklikler ciddi riskleri de beraberinde getirmiştir.Gelişmiş ülkelerde özellikle tarımsal ürünlerde kullanılmaya başlayan vadeli işlemler piyasası araçları zamanla finansal piyasalarda da kullanılmaya başlanmış ve karşılaşılan riskleri minimize indirme de önemli araçlardan biri olmuştur. Hedging, bir şirketin gelecekteki faiz oranları, emtia fiyatları ve döviz kurlarındaki dalgalanmalarından kaynaklanan kayıplara dayalı riskinin, karı en az etkileyebilecek şekilde azaltılmasını sağlayacak koruma yöntemlerini ifade eden genel bir terimdir. Mali piyasalardaki fiyat riski ve değişkenliği, oyuncuları bu riskleri kabul etmeye hazır (çoğu zaman bir bedel karşılığında) üçüncü kişileri bulma çabasına itmiştir. İşte hedging'in esası risk aktarımıdır. Hedging mekanizması ile faiz, kur veya fiyat riskinin pazardaki bir başka kişi veya kuruma devri söz konusu olmaktadır. Diğer döviz kuru riski hedging tekniklerinden ayrı olarak, döviz kuru opsiyonları ile hedging bu çalışmasının ana konusunu oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı iki farklı döviz kuru riski ile karşı karşıya kalan firmaların kullanabileceği hedging stratejilerini sunmaktır. Buna ek olarak, Türkiye'de vadeli işlem piyasaları ile ilgili son gelişmeler ve çok kısa bir geçmişe sahip olan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası bünyesindeki vadeli işlemler piyasasının genel yapısı ve işleyiş tarzı ele alınmıştır. ABSTRACTThe international markets, which have a speedy, flexible and dynamic structure, have been involved with the concept of risk, recently. In addition, price risk has become one of the important problems of firms. The sudden movements in foreign exchange rates, interest rates and commodity prices have brought with it serious problems. The derivative products, which were used in the agricultural markets in the developed countries, have started to be used in the financial markets within the time and become one of the main tools in minimizing the possible price risks. By hedging, in the general sense, it can be imagined the company entering into a transaction whose sensitivity to movements in financial prices like foreign exchange rates, interest rates offsets the sensitivity of their core business to such changes. The volatility and price risks in the financial markets force the market players to try to find persons who have ready to accept those risks in favor of a price. The core of hedging is the transfer of risk. By means of hedging, the risks of interest rates, foreign exchange rates and price are transferred to third persons or firms. Having unique characteristics different from other foreign exchange hedging techniques, foreign currency options are selected as the subject of this dissertation. The purpose of this study is to present the option strategies that could be used by the firms, who exposed two different foreign exchange risk. In addition, the last developments regarding the derivative markets in Turkey and the regulations regarding the Derivative Market under the constitution of Istanbul Stock Exchange have been mentioned.