Kur’an’da hasene kavramı

ÖZET KUR’AN’DA HASENE KAVRAMIHasene, sözlükte güzel olmak anlamına gelen, hüsn kökünden türemiştir. İnsanın ruhuna, bedenine ya da içinde bulunduğu duruma mutluluk getiren etkenler için kullanılan bir tabirdir. Hasene kelimesi Kur’an’da 28 ayette tekil, üç ayette çoğul şekli ile geçmektedir.Hasene kelimesine yakın anlamlı olarak kullanılan kelimeler şunlardır; hayır, birr, cemal, tayyib, salih amel, ihsan, maruf, sevab, itkan ve sıdk. Hasene kelimesinin zıt anlamlısı olarak kullanılan kavramlar ise şunlardır; seyyie, kubh, hubs, fahşa, rics, ricz, şer, necaset, münker, sefahet ve fesad. Hasene kelimesinin Kur’an’da yalın, sıfat ve mevsufunu çağrıştıracak şekilde kullanılmaktadır. Hasene kelimesi ferdî ve sosyal hayatımızda da yerini bulmaktadır. Ferdî hayatımızda, ferdin tercihini hüsn yönünde kullanması, hüsnü pratikte uygulaması, hüsn-ü zann beslemesi, güzel örnek edinip, güzel örnek olması, daveti hasene ile gerçekleştirmesi, kendisine verilen selamın daha güzeli ile mukabele etmesi, güzel bakıp güzel görmesi, emri altındakilere karşı iyilik beslemesi, güzel bela ile sınanması, seyyieden önce haseneyi istemede acelecilik göstermesi şeklinde ifade edilebilir. Sosyal hayatta ise; sözün en güzelini söyleyen, tefsirin en güzelini yapan, amellerin en güzelini işleyen, alternatifli kurallardan en güzelini seçen, insan münasebetlerini ihsan ile gerçekleştiren, kötülüğü hasene ile def eden, boşanmayı ihsan ile sonuçlandıran, yetimlerin malını en güzel şekilde idare eden, insanların oluşturduğu toplum mutlu ve kalkınmış bir toplum olacaktır. Haseneye uygun davranan insanlara ve toplumlara da Allah Teala’nın çeşitli mükafatları vardır. Bunları dünyevi ve uhrevi mükafatlar olarak ifade edebiliriz. Dünyevi mükafatlar, Allah’ın, bizleri dünyada huzur ve mutluluğa kavuşturmasıdır. Uhrevi mükafatlar ise, ahirette huzur ve mutluluk içinde olacağımız cennete ve cemalullaha kavuşmaktır. SUMMARYCONCEPT OF “HASENE” IN THE QUR’AN“Hasene” is derived from the root of ‘hüsn’ which means being good.It is used to describe the factors which bring happiness to a person’s soul, body and the situations which someone is in.In the Qu-r’an, the word “Hasene” is used in its singular form in 28 verses, and in its plural form in 3 verses.The words which have similar meanings to “hasene” are as follow; benefaction,virtue,beauty,righteousness,benevolence,gooddeed, merit,convinced and ingenuousness.The words which are the antonyms of “hasene” are as follow; evilness,sin,badness,misdeed,wrongdoing,corruption,filth,extravagance and sedition.The word “hasene” has its place in both our personel and social life.In our personel life, it can be explained as using one’s choice in the side of goodness, performing goodness in practice, nourishing optimism, taking goodness as an example and being a good model, inviting others with goodness, responding to someone who greets you in a much better way, looking good and seeing good, behaving well to people who are under your command, being examined by good trouble and hurriying up to wish goodness before badness.In social life; a society which is composed of the people who tell the best of the words, make the best commentary, perform the best deeds, choose the best rule among alternatives, have relations with other people that are based on kindness, eliminate badness by means of goodness, finalize the divorce with niceness, manage the possessions of the orphans in the most useful way will be happy and developed.Allah will give a variety of rewards to the people and societies that behave in an appropriate way to goodness.These rewards can be grouped as worldly and otherworldly.Worldly rewards mean to gain happiness and tranquility on earth.Otherworldly rewards mean to attain Allah’s beauty and paradise in after-life where we will be happy and tranquil