Mal Rejimleri ve Miras Hukuku’nda aile konutu

Anahtar Kelimeler: Aile Konutu, ÖzgülemeÖZETMAL REJİMLERİ VE MİRAS HUKUKU’NDA AİLE KONUTUAile, toplumun temelidir. Ailenin barınma ve yaşama alanı olan aile konutunun, belirlenmesi ve korunması gerekmektedir. Uluslar arası sözleşmelerde, Avrupa Konseyi Tavsiye Kararlarında ve çeşitli ülke mevzuatlarında yer alan aile konutu, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ile hukuk hayatımıza girmiş bulunmaktadır. Çok genç bir kavram olmasına karşın, öğretide tartışmalara ve birçok yargı kararına konu olmuştur. Kanun koyucu, ailenin ve özellikle eşlerin korunmasını amaçlamaktadır. Bu çalışma ile aile konutunun genel özellikleri, mal rejimlerinin tasfiyesi ve mirasın paylaşılmasında aile konutu üzerinde tanınan ayni haklar incelenmiştir. Edinilmiş mallara katılma rejiminde, paylaşmalı mal ayrılığı rejiminde ve mal ortaklığı rejiminde sağ kalan eşe, aile konutu üzerinde talep hakkı tanınmıştır. Ayrıca, paylaşmalı mal ayrılığı rejiminde evliliğin boşanma ve iptal kararı ile sona ermesinde aile konutunu kullanmaya hangi eşin devam edeceği konusunda eşlerin anlaşabileceği, anlaşamazlarsa hakkaniyetin gerekli kıldığı hallerde hakimin müdahalesi düzenlenmiştir. Mal ortaklığı rejiminde, rejimin ölüm dışında bir sebeple sona ermesi halinde de, üstün bir yararın varlığını ispat etmek şartıyla eşlerden her birine talep hakkı tanınmıştır. Mirasın paylaşılmasında, aralarında hangi mal rejimi geçerli olursa olsun, mirasçı sıfatına bağlı olarak sağ kalan eşe, aile konutunun özgülenmesinin düzenlendiği görülmektedir. Aile konutu üzerinde talep hakkının kullanılmasının istisnaları, altsoyun aynı meslek ve sanatı devam ettirecek olması ile tarımsal taşınmazların özgülenmesidir. Key Words: Family Housing, AllocationABSTRACTMARITAL PROPERTY AND FAMILY HOUSING IN INHERITANCE LAWFamily is the basis of society. The family housing, which is the sheltering and living space of the family, needs to be determined and protected. Family housing mentioned in international agreements, in European Council Recommendations and various country legislations have already entered in our legal life with the Turkish Civil Code numbered 4721. Despite the fact that it is a very young concept, it became the subject of discussions and adjudications. Lawmakers aim to protect the family, especially the spouses. With this study, general characteristics of family housing, division of matrimonial property and the real rights on the family housing about the sharing of the inheritance were analyzed. In the regime of participation in the acquired property, in the regime of shared separation of estates and in the regime of tenancy by the entirety the surviving spouse is entitled the right to claim the family housing. Besides, according to the regime of shared separation of estates, in the termination of marriage with the decision of divorce and nullity of marriage, spouses can come to an agreement on which spouse will continue using the family housing, if they do not agree, the intervention of the judge will be organized in cases where equity is required. In the regime of tenancy by the entirety, provided that the regime ends for a reason apart from death, each of the spouses is entitled the right to claim on condition that they prove the existence of a superior benefit. In the sharing of the inheritance, no matter which regime of property exists between the spouses, it is observed that allocation of the family housing is regulated for the surviving spouse depending on her/his inheritor title. Exceptions for the use of the right to claim over the family housing are that the descendants continue to deal with the same occupation and profession and the allocation of the agricultural real estate