Azebaycan petrollerinin Batıya pazarlanmasında Türkiye’nin rolü her iki ülke ekonomisine katkıları

ÖZETHayatın kesintiye uğramadan devam ettirilmesi sadece enerji kullanımıyla mümkündür. Enerji artık her şeydir, hayatın kendisidir, ekonominin temelidir denilebilir. Tarih boyunca ekonomide kullanılan enerji çeşitleri, teknolojik ilerleme, kaynaklarda yaşanan darboğazlar ve üretim maliyeti gibi nedenlerle ekonomik yapıya uygun şekilde çeşitlenmiştir. Katı yakıt, tabii, stok enerji kaynakları olarak kömür, Linyit, turb, petrol şu an en gözde enerjilerdir. Yenilenebilir(akım) enerji kaynakları olarak hidrolik, yeni enerji olarak güneş, jeotermal, rüzgar, biyomas sayılabilir. Okyanus enerjisi olarak da gelgit, dalgalar, termik, geleneksel olarak odun ve geleneksel olmayan yakıt sınıflaması mümkündür. Petrol bu enerji sürüveninin yüzyılımıza damgasını vuran, savaşlar, ihtilaller, suikastlere hatta toplu katliamlara yol açan başatıdır. Petrol 21. Yüzyıl boyunca üstünlük ve efendiliğin simgesi olmuştur. Petrol, her zaman soylu, insan karakterinin temelinde tiyatro olmuştur. Petrol Azerbaycan kaderini etkileyen en temel etkendir. Zira bölgede petrolün varlığı 951 yılına kadar dayanmaktadır ve bu bölgedeki zenginliği sömüren ülke Çarlık Rusya’sı ve Sovyetler Birliği olmuştur. Dünyanın en önemli petrol rezervlerine sahip bu kardeş ülke, bağımsızlığını kazandıktan sonra bu zenginliğini batıya ulaştırma noktasında arayış içindedir. Exxon, Shell, Mobil, Socal, Texaco, British Petroleum (BP) gibi devlet bütçelerinin üstünde ve dünya petrol ticaretinin tamamına hakim olan şirketler, onların istediği gibi yönlendirdiği dünya sistemi içinde kardeş ülke Azerbaycan’ın petrolünü Türkiye üzerinden pazarlamasının önemi büyüktür. Bu projenin gerçekleşmesi Ceyhan’ın bir petrol borsası haline gelmesinin yolunu açabileceği gibi reel olarak iki ülke ekonomilerine katkısı 3 milyar dolar’ı aşacaktır. Rusya’nın ve İran’ın açık engellemeleri hatta Azerbaycan’ı açık tehdit etmelerine rağmen Türkiye’nin ve Azerbaycan’ın dirayetli durup bu projeyi mutlaka hayata geçirmelidir. Çalışmamızın sonucunda şu sonuçlara ulaşılmıştır. Azerbaycan petrollerinin batıya pazarlanmasında Türkiye’nin muhtemel rolü konusunda fedakârlık kesinlikle boğazlar konusunda olmamalıdır. Petrol boru hattının Ermenistan’dan geçmemesi, tercihin Gürcistan üzerinden olmasını gerektirmektedir. Türkiye, Bakü- Ceyhan alternatifi yanında Novoroski- Tanker- Samsun- Kırıkkale ve Ceyhan alternatifi de etkili kılmak için çalışmalıdır. SUMMARYUse of Energy is the only way to maintain one’s life without any cease. It’s now everything we need, it is life itself and it is considered as the base of the economy. Throughout the history, types of the energy have been formed according to the economic conditions due to the technological developments, lack in the sources and cost of the production. Lignite, turbo and petrol are the most favourite sources of energy as solid and natural fuel. Hydraulicis considered as a renewable energy source while sun, geothermal, wind and biomass are new energy sources. Tide waves and thermal are types of the ocean energy and firewood is considered as conventional. Petrol is one of the most important energy sources which led to many wars, conquests,assassinations and massacres throughout the history. It was the symbol of superiority and supremacy. It was always a theatre in the noble people’s personalities. It was the most important factor that drew the destiny of Azerbaijan. Petrol has existed in the region since 951 and because of that, the rich sources of the country have been exploited by Tsarist Russia and Soviet Union. This neighbour country of ours that has one of the biggest petrol reserves in the world has been trying to trade with the Western Countries since it gained its independency. Exxon, Shell, Mobil, Socal, Texaco and British Petroleum are some of the big companies that excelled in their budget even comparing with the state budget and they are the ones who lead the whole petroleum trade of the world in addition to helping the Azerbaijan-Turkey trading. This project will enable to make Ceyhan a stock market of Petrol and both countries’ economy will reach above 3 billion dollar. Although Russia and Iran try to prevent us from trading and threaten Azerbaijan frankly in order not to do so, Turkey and Azerbaijan should stand strong and make this project happen. According to our studies we have concluded that petrol trading between Azerbaijan and Western countries should not be processed by sacrificing The Bosporus for their sake. Not being able to have the oil pipeline on the land of Armenia, Georgia has to make it happen under this circumstance. Turkey should work on Novoroski-Tanker-Samsun –Kırıkkale –Ceyhan oil pipeline as an alternative to Baku-Ceyhan