Türkiye Cumhuriyeti’nde Atatürk dönemi eğitim politikaları (1923-1938) ve coğrafya eğitimi

ÖZETTÜRKİYE CUMHURİYETİ’NDEATATÜRK DÖNEMİ EĞİTİM POLİTİKALARI (1923 – 1938)VE COĞRAFYA EĞİTİMİMillî Mücadelenin kazanılması ve 29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet’in ilan edilmesiyle Türk toplumunun siyasi, sosyal, hukuki ve ekonomik yapısını değiştirecek inkılâp hareketlerine eğitim ve kültür alanları da dâhil olmuştur. Yeni Türkiye’nin kurucusu ve lideri Atatürk, kurulan bu yeni devletin yaşamasını, İslami-Osmanlı geçmişiyle tüm bağlarını keserek Batının kurum ve yaşam biçimlerinin benimsenmesinde görmüştür. Böylece ülkeyi çağdaş uygarlık seviyesinin üzerine çıkaracak, yeni nesillerin daha çağdaş, millî ve laik bir eğitim almalarını sağlayacak bir sistem ortaya konmuştur. Atatürk Türkiye’yi modernleştirmek ve Batı ülkeleri standartlarına taşımak için politik, toplumsal ve kültürel olarak birçok köklü reformları gerçekleştirmiştir.Cumhuriyetimizin kuruluşuyla başlatılan eğitim hamlesi ülkemizin modernleşmesinde önemli bir etken olmuştur. Günümüzde yaşanan hızlı gelişmenin en önemli itici güçlerinden birisi de şüphesiz eğitimdir. Hem toplumsal hem de bireysel yaşamda önemli rol oynayan eğitime, cumhuriyet dönemi içerisinde talep artmıştır. Artan eğitim talebine paralel olarak okul, ders araç-gereci ve öğretmen sayılarında da büyük artışlar gerçekleştirilmiştir.Cumhuriyet dönemi eğitim politika ve stratejileri; Atatürk ilkelerine bağlı millî, demokratik, lâik ve çağdaş eğitim-öğretim esaslarına dayanmaktadır. Atatürk devrimlerinin asıl amacı Türk toplumunun geleneksel, duyuşsal ve örflere dayanan yaşam biçimini rasyonel, modern fikirlerle değiştirerek modernleştirmektedir. Cumhuriyet rejiminin yetiştirmek istediği birey bütün sorunlara entelektüel ve objektif olarak yaklaşan rasyonalist geleneksellikten uzak ve laik bir kişi olmalıdır. Oluşturulan politika ve stratejiler ışığında çağımızın seçkin, saygın ve katılımcı birer ortağı olacakVIIbireyleri yetiştirebilmek için; eğitimin tüm alanlarındaki gelişmeleri takip etmek ve uluslararası standartları yakalamış olmak bir gerekliliktir. Millî Eğitim Bakanlığı’nın çeşitli alanlarında yürüttüğü projelerde, çağdaş uygarlığın ve bilimsel gelişmelerin gerekleri doğrultusunda sürekli gelişmenin hedeflendiğini görmek mümkündür.Bu çalışmada, Atatürk dönemi eğitim politikasının genel özellikleri değerlendirilerek bu dönemin eğitim anlayışının en belirgin özelliğinin Cumhuriyet Eğitimi olduğu gösterilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla Osmanlı Devleti dönemindeki eğitim sisteminin yapısı genel olarak izah edilmiş, Millî Mücadele döneminde ve Cumhuriyetin ilk yıllarındaki eğitim anlayışının genel özellikleri belirtilerek bu dönemde eğitim alanında yapılan önemli reformlar anlatılmıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarında eğitimle ilgili kurulan kurumlar ve gerçekleştirilen yenilikler dikkatle incelendiğinde, benimsenen eğitim anlayışının ulus devlet karakterine uygun bir Cumhuriyet Eğitimi olduğu görülür. Mustafa Kemal ve arkadaşlarının, yeni kurulan cumhuriyeti sağlam temeller üzerine oturtmak ve ona sahip çıkan kuşaklar yetiştirmek için bunu gerekli gördükleri açıktır. Bu özellik, cumhuriyetin ilk resmi belgelerinde de açıkça görülmektedir. Ayrıca bu çalışmada cumhuriyetin ilk yıllarından Atatürk’ün hayata veda ettiği 1938 yılına kadar olan sürede Türkiye’de coğrafya eğitimi incelenmiş ve bu dönemde bu alanda yapılan yenilikler ve değişimler tespit edilmeye çalışılmıştır.Cumhuriyetin ilanından günümüze coğrafya öğretim programları dönemin ihtiyaç ve beklentilerine uygun olarak zaman zaman değiştirilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan günümüze geliştirilen okul müfredatlarında olduğu gibi coğrafya dersi müfredatları ya eğitim şuraları gibi eğitim kurullarının ya doğrudan yabancı eğitim danışmanlarının ya da dışsal faktörlerin etkisiyle yapıla gelmişlerdir. Türk devriminde de görüldüğü gibi eğitim kurumlarının yapı ve programlarındaki değişmeler toplumdaki diğer politik, toplumsal, kültürel ve ekonomik reformlara paralel olarak gerçekleşmiş ve eğitim bir kalkınma ve çağdaşlaşma aracı olarak Türk toplumunda önemli toplumsal değişmelere yol açmıştır.Anahtar Kelimeler: Atatürk Dönemi Eğitim, Cumhuriyet Dönemi Eğitim Politikaları, Türk Eğitim Tarihi, Coğrafya Dersi, Coğrafya Müfredat Programları, Kültürel DeğişimIXABSTRACTREPUBLIC OF TURKEY ATATURK IN EDUCATION POLICY (1923 - 1938) AND GEOGRAPHY EDUCATIONAcquisition of the National Struggle and the Republic on 29 October 1923 with the announcement of the Turkish community's political, social, legal and economic revolution that will change the structure of fields, including education and culture has been the movement. The new leader of Turkey's founder Ataturk and, to live in this new state was founded, the Islamic-Ottoman past by cutting off all ties with the West has seen the adoption of institutions and life styles. Thus, the country will on the level of contemporary civilization, the new generations, more contemporary, national and will receive a secular education system have been revealed. Ataturk to move Turkey to modernize the standards of Western countries and the political, social and cultural reforms carried out in many deep-rooted.Initiated the foundation of our Republic has been an important factor in the modernization of our country's educational thrust. Today, no doubt one of the driving forces in the rapid development in education. Play an important role in both social and individual life, education, increased demand during the period of the republic. Increased demand for training in line with the school, the course was large increases in the number of vehicle-instrument and teacher.Republican era education policies and strategies related to Ataturk's principles of national, democratic, secular and based on the principles of modern education. The main aim of Atatürk's revolutions of traditional Turkish society, the emotional and rational way of life based on örflere modern ideas modernleştirmektedir changing. Republican regime wants to raise all the problems of individuals in the intellectual and objective unconventional rationalist and secular approach must be a person. Established policies and strategies in the light of our distinguished, respected, and attendees will have a partner to educate members, to follow developments in all areas of education and Xinternational standards to be caught in a necessity. Projects carried out in various areas of the Ministry of National Education, in accordance with the requirements of modern civilization and scientific progress is possible to see continuous improvements are targeted.In this study, evaluating the general characteristics of educational policy in the period of Atatürk's most distinctive feature of this period the concept of education is education of the Republic is studied. For this purpose, the structure of the Ottoman Empire during the period of the education system in general has been explained, the National Struggle period and the early years of the Republic, indicating the general characteristics of the concept of education in this period of major reforms in education are discussed. What's new about education in the early years of the Republic, established institutions, and carefully examined, the nation-state character education approach adopted appears to be a suitable Republican Education. Mustafa Kemal and his friends, founded a new republic, and have him sit on the solid foundation to educate the generations it is deemed necessary. This feature is clearly seen in the republic's first official documents. In addition, this study is the first years of the republic until 1938 when Ataturk died in the period studied geography education in Turkey and the innovations and changes in this area during this period were determined.From the Turkish Republic to the present, there have been changes in the curricula of the geography studies course in accordance with the needs and expectations of the related period. Like the school curricula prepared from the Turkish Republic until today geography studies course’s curricula were arranged by means of either the Educational Council or by a foreign educational consultant and external factors. Turkey’s case demonstrates that the schols and the reconstructed school curcilum were shaped in paralel with revolutionary socio-economic and political structural changes and education as a means of devolopment and modernization would load to important social devolopments Turkısh society Key Words: The era of Atatürk Education, Education Policies in the Republican Period, The Turkish Education History, Geography Lesson, Geography Curriculum Programs, Culturel Change