Dijital çağda arşivci : sahip olması gereken temel yetkinlikler ve roller

ÖZETKelime kökeni nedeniyle arşiv kavramına alan uzmanları tarafından geçmişten günümüze kadar farklı tanımlar yapılmıştır. Malzemenin değerlendirilmesi, tanımlanması, düzenlenmesi, korunması, saklanması süreçlerini de içinde barındıran arşiv tanımı temelde bina, kurum ve koleksiyon ifadeleri ile bütünleşmekte ve buna bağlı olarak kamu ve özelde farklılık göstermektedir.21. yüzyıl ile bilgi çağı ya da dijital çağ hayatımıza girmiş, teknolojinin gelişimi ile birlikte arşivsel uygulamalar fiziksel ortamla beraber elektronik ortamda da yürütülmeye başlanmış ve bu sürece ek olarak yeni uygulamaları zorunlu kılmıştır. Ülkemizde e-dönüşüm ile başlayan süreçle beraber 2009 yılı itibari ile bilgi toplumu kavramı gündeme gelmiş ve teknolojinin kullanımını esas alan toplum yapısı hayatımıza girmiştir. Bilgi odaklı bu toplum yapısı arşiv kullanıcılarını da etkilemiş gerek arşiv personeli gerekse araştırmacıların ihtiyaçları değişmiştir. Bilginin sürekli üretimi, bilginin dolaşım hızını arttırmış ve bilgiye kısa sürede erişimin de önemini arttırmıştır.Öte yandan arşivler malzemeye erişimin sağlandığı süreçlerin yanında sosyal sorumluluk projeleri üstlenen kurumlar haline gelmiştir. Bilgi toplumunun kullanıcıları bilgiye hızlı erişimin yanında bilgi teknolojileri ve sosyal medya araçlarının kullanımıyla da ön plana çıkmışlar, zamandan ve mekândan bağımsız her türlü bilgiye erişimleri söz konusu olmuştur. Erişim faaliyetleri başta olmak üzere diğer arşivsel uygulamalardaki değişimler yine bilgi toplumunu oluşturulan arşiv personellerinin de görev tanımları ve rollerine yeni kavramların eklenmesini sağlamıştır. Bu kavramlar doğrultusunda arşivci kavramı da tanımsal ve işlevsel olarak değişmiştir. Günümüzde kurum politikalarına göre her ne kadar farklılık gösterse de kurumsal hafıza ve entelektüel sermayenin oluşturulmasında arşivcinin rolü tartışılmaz bir önemle günden güne artacak, dijital çağın ve teknolojik gelişmelerin bu süreçteki rolü de kaçınılmaz hale gelecektir.Anahtar Kelimeler: Arşivci, Dijital Çağ, Arşivcilikteki yeni unsurlar.ABSTRACTDue to etymology of the archive term have been made different definitions by domain experts from the past to present. Basically, definition of archive which apprasial, description, arrangement, preservation and storage of materials is integrated with expressions of building, institution and collection so that it differs from public and private sector.Information age or digital age has come into our lives with 21st century, archival applications have begun to be implemented playing physical and electronic media along with development of the technology. In addition to this process has necessitated new applications. In our country, e-transformation process began in 2009 and the concept of information society has come up and based on structure of the society who uses technology has entered our lives. Information oriented structure of this society has also affected archive users, archive staff and researchers have changed needs. Continuous production of information has enhanced the speed circulation of information and has raised importance of access to information in a short time.On the other hand providing access to archival material next to the process, they have become undertaken social responsibility projects. Users of information society has accessed to any information rapidly and independent of time and space. They also who use information technology and social media tools have come to the fore. Being in the first place Access activities as well as other changes in the archival practices has provided to add new concepts to job descriptions and roles of archive staff. In line with this concept, terms of archivist has changed as the descriptive and functional. Nowadays, although it will vary according to corporate policies of corporate memory and intellectual capital in the creation of an indisputable importance of the role of archivists will increase from day to day, and technological advances of the digital age will become an inevitable role in this process.Keywords: Archives, Digital Age, New elements in the archival studies