İşyerinde psikolojik taciz ile örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisinde örgütsel bağlılığın aracı rolü üzerine bir araştırma

ÖZETGlobal çağın getirdiği teknolojik gelişimle ekonomi, politika ve toplumsal ilişkiler gibi birçok alanda önemli değişimler yaşanmıştır. Değişime paralel örgütlerin de geleneksel yapıdan günümüz çağına uygun şartlarda varlıklarını sürdürmesi gerekliliği ortaya çıkmış ve insan gücünün gelişim ve değişim sürecinde kilit faktör olduğu belirlenmiştir. Buna göre örgütsel davranış alanında yapılan çalışmaların sayısı giderek artmış ve emek gücünün yanında insan gücünün psikolojik ve davranışsal boyutunun da örgütün etkinliği ve başarısında önemli unsur olduğu görülmüştür. Dolayısıyla bu alanda yapılacak diğer araştırmalara ışık tutması hedefi doğrultusunda bu araştırmanın temel amacı, işyerinde psikolojik taciz ile örgütsek vatandaşlık davranışı ilişkisinde örgütsel bağlılığın aracı rolünü incelemektir Araştırma dört bölümden oluşmakta olup, araştırmanın birinci bölümünde işyerinde psikolojik taciz, ikinci bölümünde örgütsel vatandaşlık davranışı, üçüncü bölümde ise örgütsel bağlılık konusu ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Araştırmanın son bölümünde ise hipotezlerin test edilmesi noktasında bir kamu bankasının 450 genel müdürlük çalışanı üzerinden elde edilen verilerin SPSS 21 VE LİSREL istatistik paket programları aracılığıyla analizi ve bulgularına yer verilmiştir. Son bölümde işyerinde psikolojik taciz ile örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisinde örgütsel bağlılığın aracı rolü ve sosyo-demografik değişkenler bakımından işyerinde psikolojik tacizin, örgütsel vatandaşlık davranışının ve örgütsel bağlılığın farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır. Yapısal eşitlik modellemesi sonucunda işyerinde psikolojik taciz ile örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisinde örgütsel bağlılığın ve alt boyutlarından duygusal bağlılığın aracı rol gösterdiği; davranışsal bağlılık ve normatif bağlılığın ise bu ilişkide aracı rol göstermediği saptanmıştır.ABSTRACTAlong with the technological development of the global era, significant changes have occurred in various fields such as economy, politics and social relationships. In parallel with this change, it has become a necessity for organizations to subsist under recent conditions unlike the traditional structure and it has been determined that the manpower is a key factor in the processes of development and change. Accordingly, the number of studies on organizational behavior has increased gradually and it has been seen that the psychological and behavioral dimensions of manpower as well as labor power are significant aspects in terms of the efficiency and success of organization. Therefore, the main aim of this research is to investigate the mediating role of organizational commitment in the relationship between workplace bullying and organizational citizenship, this study would provide an insight to other researches to be conducted in this field. The research consists of four parts the subject of workplace bullying was discussed in the first part of research while the organizational citizenship behavior was discussed in detail in the second part and the organizational commitment was discussed in detail in the third part. In the final part of research, the analysis of the data obtained from 450 employees working in the headquarter of a state-owned bank were analysed by using SPSS 21 and LISREL statistics packages and findings were presented. In the final part, the mediating role of organizational commitment in the relationship between workplace bullying and organizational citizenship behavior was investigated and also it was examined whether the perceptions of workplace bullying, organizational citizenship behavior and organizational commitment vary depending on the socio-demographical variables. Based on structural equation modeling, it was determined that the organizational commitment and affective commitment play a mediating role in the relationship between workplace bullying and organizational citizenship behavior while the continuance commitment and normative commitment do not play a mediating role in this relationship