Bursevi’nin Muhammediyye şerhinde tasavvufi kavramlar (III. cildin ilk 105 sayfası)

GENEL BİLGİLERİsim ve Soyadı: Mehmet Akif GünayAnabilim Dalı: İlahiyatProgramı: TasavvufTez Danışmanı: Prof. Dr. Mustafa TahralıTez Türü ve Tarihi: Yüksek Lisans-Ekim 2004Anahtar Kelimeler: Kıyâmet, Alâmet, Tasavvuf.ÖZETBURSEVÎ’NİN MUHAMMEDİYYE ŞERHİNDE TASAVVUFÎ KAVRAMLAR (III. Cildin İlk 105 Sayfası)İsmâil Hakkı Bursevî (1653-1725), Osmanlı’da asırlarca yaygın bir şekilde okunan Yazıcıoğlu Mehmed’in (ö. 1451) Muhammediyye adlı eserini şerh ederek, genelde dînî, özelde de tasavvufî edebiyat sahasında önemli bir eser kaleme almıştır. Çok geniş bir ilmî birikime sâhip olan Bursevî’nin Ferahu’r-Rûh adını verdiği bu eseri, dînî ve tasavvufî muhtevâsının yanısıra, bünyesinde barındırdığı târih, coğrafyadan dil ve edebiyata kadar pek çok ilim sahasına âit bilgiler bakımından ayrıca incelenmeye değer bir özellik taşımaktadır. Her ilim gibi tasavvuf ilminin de kendine has bir kavramlar dünyâsı vardır. Bilhassa tasavvuf edebiyâtına âit eserleri okurken yoğun bir şekilde karşılaşılan bu kelimelerin tasavvuf ilmi içerisinde kazandıkları husûsî mânâlara vâkıf olunabildiği ölçüde tasavvufun doğru anlaşılabileceği muhakkaktır. Bursevî’nin bu eseri de, doğrudan veya dolaylı olarak açıkladığı kavramlar bakımından, tasavvuf kavramlarına dâir yapılan çalışmalara kaynaklık edebilecek bir yapı arz etmektedir. Bu çalışmada, metin neşrine ilave olarak yapılan muhtevâ incelemesinde, Bursevî’nin işlenen konulara dâir özellikle tasavvufî açıklamaları vurgulanmaya çalışılmış, ayrıca bu konulara dâir bâzı mutasavvıfların görüşlerine de yer verilmiştir. GENERAL KNOWLEDGEName end Surname: Mehmet Akif GünayField: TheologyProgramme: SufismSupervisor: Professor Mustafa TahralıDegree Awarded and Date: Master-October 2004Keywords: Doomsday, Sign, Sufism.ABSTRACTSUFİ CONCEPTS İN BURSEVİ’S COMMENTARY OF MUHAMMEDİYYE (First 105 Pages of Volume 3.)By commenting Muhammediyye which had been read frequently for centuries in Ottoman and which was written originally by Yazicioglu Mehmed (d. 1451); Ismail Hakki Bursevi (1653-1725) had written out a crucial work which is generally religious specifically in the field of Sufi literature. Scholar Bursevi who had solid and very wide social scintific background named his work Ferahu’r-Ruh which needs to be digged and researched further for not only its religious and mystical content but also the precious information given in the numerous fields of social sciences such as history, geography, language and literature.Similar to other social sciences, Sufism has its own terminology and concepts. These concepts and terminological specil words can be encountered frequently while reading works in Sufi literature. It is for sure that Sufism can only be comprehended properly when the aformentioned concepts understood with the special meanings they gain in the Sufism. In terms of the concepts it explains either directly or indirectly, this work by Bursevi is one of the source and refrence for the explanations about concepts of Sufism. In this paper, Bursevi’s particularly mystical explanations about the mentioned topics are emphasized while studying the content on top of the publication of the text. In addition, ideas and comments by other Sufis are also mentioned