Türkiye’de tekke ve zaviyelerin kapatılmasının sosyolojik sonuçları

TÜRKİYE’DE TEKKE VE ZAVİYELERİN KAPATILMASININ SOSYOLOJİK SONUÇLARIÖZETTekkeler, farklı İslam toplumlarında tasavvuf anlayışı içinde ortaya çıkmış kurumlardır. Onlar eğitim, sağlık, ekonomi, tebliğ, cihad, yardımlaşma ve güvenlik gibi pek çok alanda önemli işlevleri yerine getirmiştir. 17. yüzyıldan itibaren Osmanlı’nın toplum yaşamında ve sosyal kurumlarında ortaya çıkan bozulmalar tekkeleri de etkilemiştir. Tekke mensupları bozulmayı önlemek için tedbirler almışlardır. II. Mahmut’tan itibaren devlet, bozulmaların ve merkezileşme politikalarının bir sonucu olarak tekkelerin işleyişini kontrolü altına almaya çalışmıştır. Osmanlı modernleşmesi tekkeleri ıslah etmeye çalışmış, Cumhuriyet yönetimi ise bu kurumları kaldırmıştır. Tekkelerin kapatılmasının gerekçesi bu kurumlarda görülen bozulma değildir. Onlar modernleşme önünde bir engel olarak görüldükleri için kapatılmıştır. Tekkelerin kapatılmasıyla birlikte bu kurumların yerine getirdiği işlevler boşlukta kalmıştır. Ortaya çıkan boşluğu laik kurumlar doldurulamamış ve bu durum toplumda değer ve kimlik bunalımına yol açmıştır. Bu nedenle tarikatlar ve tekkeler varlıklarını gizli ve güçlü bir biçimde devam ettirmişlerdir. Nakşibendîlik, Cumhuriyet döneminde yasaklanmasına rağmen güçlü bir biçimde varlığını devam ettirmiştir. Alevilik ise tekkelerin yasaklanmasıyla birlikte geleneksel değerlerinden uzaklaşmış ve sol düşünceyle beslenen siyasi bir ideoloji niteliği kazanmıştır. Bugün cemevi üzerinde yaşanan tartışmalarının temelinde tekke ve zaviyelerin yasaklanması kararı vardır. Her şeye rağmen tekke ve tarikatların günümüzde güçlü bir şekilde var olmasının nedenleri iyi araştırılmalı ve bu sorun özgürlükler çerçevesinde çözüme kavuşturulmalıdır.RESULTS OF SOCIOLOGICAL CLOSURE OF DERVİSH LODGES AND RETREATS İN TURKEY SUMMARYLodges, the institutions that arise in the spirit of Sufism in Islamic societies. Lodges, in Islamic societies, education, health, the economy, notification, jihad, solidarity, and has important functions in many areas such as security. Ottoman society and social institutions, 17 distortions arising from the lodges also affected century. Dervishes have taken measures to prevent the deterioration of dervish lodges. II. Mahmud from the state, as a result of deterioration and centralization policies, tried to take control of the functioning of dervish lodges.Lodges, tried to reform the Ottoman modernization, the Republican administration of these institutions is eliminated. The deterioration in these institutions is the reason for the closure of dervish lodges. Lodge, was closed because they are an obstacle to modernization. After the closure of dervish lodges were in space, functions of these institutions. The vacuum created in the period of the Republic of sects and secular institutions in the closure of dervish lodges filled. This situation has led to a crisis of society, values and identity. For this reason, the secret sects and dervish lodges and a strong and continued existence.Naqshbandi sect, in spite of the prohibition of the Republican period, maintained a strong presence. Away from the traditional values of the dervish lodges and left with the prohibition of Alevism in mind the nature of a political ideology has fed. Today, on the basis of discussions in the cem house has decided to ban the lodge and lodges. The reasons for the Tekke and sects today have a strong well-explored, and this problem should be solved within the framework of freedom