Matematik öğretim sürecinde ortaya çıkan orkestrasyon türleri ile sosyal ve sosyomatematiksel normların etkileşimi

ÖZETBu çalışmanın amacı; matematik öğretmen adaylarının teknolojiyi entegre etme süreçlerinde kullandıkları orkestrasyon türleri ile öğretim süreçlerinde ortaya çıkan normlar arasındaki etkileşimi ve bu normlara yönelik öğretmen adaylarının farkındalığını incelemektir. Araştırmanın amacı doğrultusunda nitel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Bu çalışma, kullanılacak tekniklerin belirlenmesinde ve bulguların yorumlanmasında yol gösterici olarak durum çalışması deseni üzerine kurulmuştur. Araştırmacının amacına hizmet edecek şekilde derinlemesine incelemeye olanak sağlayan amaçlı örnekleme yöntemiyle çalışma grubu belirlenmiştir Çalışma grubu, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Matematik Öğretmenliği bölümü 2013-2014 eğitim-öğretim dönemi Pedagojik Formasyon grubundan Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı dersine katılan öğrenciler arasından seçilmiştir. Uygulanan açık uçlu anket sonucunda, teknolojiye yatkınlıkları ve matematik öğretimine teknolojiyi entegre etmeye yönelik görüşleri doğrultusunda yüksek, orta ve düşük seviyenin her birinden ikişer tane olmak üzere altı öğretmen adayı ile çalışılmıştır. Çalışmanın amacına uygun olarak; veri çeşitliliğini sağlamak ve araştırma sorularına tam olarak yanıt alabilmek için birden fazla veri toplama aracı kullanılmıştır: ders gözlemleri, yarı yapılandırılmış görüşmeler ve doküman analizi. Öğretmen adaylarının teknoloji öğretim deneyimlerine enstrümantal orkestrasyon çatısı altında incelemeyi amaçlayan bu araştırmanın sonuçları öğretmen adaylarının teknik-demo, ekranı-açıkla, ekranı-tartış, ekran-ile-tahta-arasında-bağlantı-kur, çalış-ve-yürü ve teknoloji- kullanmama orkestrasyon türlerini yaygın olarak kullandığını; yakala-ve-göster, öğrenci-çalışması ve teknoloji olmadan teknolojiyi tartış orkestrasyon türlerini ise hiç kullanmadıklarını göstermiştir. Bazı durumlarda ise yeni orkestrasyon türlerinin tanımlanmasına ihtiyaç duyulduğu görülmüştür. Teknoloji ortamında oluşturulan normlar incelendiğinde öğretmen adaylarının öğretim sürecinde oluşturdukları normları ile orkestrasyon seçimlerinin karşılıklı olarak birbirlerini etkilediği ortaya çıkmıştır. Sahip oldukları normlar orkestrasyon seçimlerini etkilerken, teknolojinin öğretim sürecine entegre edilmesiyle birlikte normlarında da değişim olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın bir başka boyutu olarak oluşturulan bu normlara yönelik farkındalıkları incelenen öğretmen adayları, bu normların bazılarını amaçlı bir şekilde, planlı olarak oluştururken; hiç dikkat etmedikleri, farkında olmadıkları bazı normlara yönelik ise izletilen ders video görüntüleri ile farkındalık kazanmışlardır.Anahtar Kelimeler: Teknoloji destekli matematik öğretimi, matematik öğretmen adayları, enstrümantal orkestrasyon, sosyal normlar, sosyo-matematiksel normlar, normlara yönelik farkındalıkABSTRACTThe aim of this study is to examine how pre-service mathematics teachers integrate technology into instruction, how they constitute social and socio-mathematical norms and awareness of these norms. Qualitative research methods were used for the purpose of research. Case study, which is one of the qualitative research designs, was used. According to the purpose of the study, six participants were selected among twenty pre-service mathematics teachers who were enrolled to a teacher preparation program in Mathematics Education Department in Uludag University in the 2013-2014 academic year by using purposive sampling method. The study was conducted during "Instructional Technologies and Material Development" and “Teaching Practice” courses. Participants also taught lessons in partnership schools during “Teaching Practice” course. Two participants have negative attitude, two participants have positive attitude and two of participants have neutral attitude towards using technology in mathematics teaching. The data collection methods are observation, semi-structured interviews and document analysis.The findings indicated that the pre-service mathematics teachers commonly used five orchestration types: technical-demo, explain-the-screen, discuss-the-screen, link-the-screen-board, work-and-walk-by and not-use tech. Because of lack resources in the partnership school, pre-service teachers did not use other orchestration types such as Sherpa-at-work, spot-and-show and discuss-the-tech-without-it. In some cases new orchestration types were identified. When endorsed norms in technology-enhanced lessons were examined, it was found that there is a two way interaction between norms and orchestration types. On the one hand, pre-service teachers’ endorsed norms affected orchestration types. On the other hand, new norms emerged as they started to integrate technological tools into their lessons.As another dimension of the study, preservice teachers were shown the selected sections of their lesson videos and reflected on their lessons to reveal their awareness of norms during the interviews. Analysis of interviews revealed that, in some cases pre-service teachers intentionally planned lessons to constitute norms. In other cases, they noticed some of the norms upon watching their lesson videos.Key words: Technology enhanced mathematics teaching, pre-service mathematics teachers, instrumental orchestration, social and socio-mathematical norms, pre-service teachers’ awareness of norms