Türk borçlar kanunu çerçevesinde para borçlarında borçlunun temerrüdünün sonuçları

Para borçları uygulamada en sık karşılaşılan borç türünü oluşturmaktadır. Uygulamada para borçlarının sıklıkla karşımıza çıkması para borçlarında borçlunun temerrüdü durumunda ortaya çıkacak olan sonuçların ve alacaklının sahip olacağı hakların incelenmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır. Para borçlarında borçlunun temerrüdü durumuna özgü olarak ortaya çıkacak olan sonuçlar temerrüt faizi (6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu md.120-121, 3095 Sayılı Kanuni Faiz Ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun md.2) ve aşkın zarardır (6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu md.122). Kanun koyucunun para borçlarında borçlunun temerrüdü durumuna özgü sonuçlar getirmesinin nedeni para borçlarının sahip olduğu özelliklerdir. Para borçlarının her zaman kullanımının mümkün olması ve her daim gelir getirme özelliğinde bulunmasından dolayı alacaklının borçlunun temerrüdü nedeniyle para alacağını geç elde etmesinin muhakkak bir zarar ortaya çıkaracağı kabul edilmektedir. Belirtmek gerekir ki, temerrüt faizi ile aşkın zarar tazminatının toplamı zarar ve kusur koşullarına bağlı olarak ortaya çıkan ve borçlu temerrüdünün genel sonucu olan gecikme tazminatına eşittir. Ancak kanun koyucu para borcunun özelliklerinden dolayı alacaklının borçlunun temerrüdü nedeniyle muhakkak bir zarara uğrayacağını varsaydığından alacaklının zararını kolayca elde edebilmesi için borçluyu zarar ve kusur koşullarından bağımsız olarak götürü tazminat niteliğindeki temerrüt faizini ödemekle yükümlü tutmakta, alacaklının zararının götürü olarak temerrüt faiziyle karşılanamaması halinde ise varsayılan zarardan yani temerrüt faizinden daha fazla bir zarara uğradığını iddia eden alacaklının aşkın zarar tazminatını zarar ve kusur koşullarına bağlı olarak talep edebileceğini belirtmektedir. Çalışmamızda borçlu temerrüdü, para borcu, para borçlarında borçlunun temerrüdü durumuna özgü olarak ortaya çıkacak sonuçlar olan temerrüt faizi ve aşkın zarar konuları doktrin ve Yargıtay kararları açısından işlenecektir.--------------------Money debts are the most frequently encountered debt type in practice. Because of that, analyzing the results, which appear in the situation of debtor’s default in money debts and the rights of creditors, are necessary. Default interest (Turkish Code of Obligations No. 6098, Articles 120-121 and the Law on Legal and Default Interest Rates No.3095, Article 2) and added harm (Turkish Code of Obligations No.6098, Article 122) are specific results of the default of debtor in money debts. The reasons why the legislator creates the specific consequences for that situation are the aspects of money debts. Money debts can be always used and yield money, so it is accepted that when the creditor gets its pecuniary claim with delay because of the default of debtor, that situation causes damage absolutely. It is stated that the sum of default interest and the compensation of added harm equals to damages for delay which are the general consequence of the debtor’s default and occur based on the existence of the damage and defect. Due to the aspects of money debt, the legislator assumes that the creditor incurs a loss definitely because of the default of debt. Therefore, to cover that loss easily, the legislator doesn’t wait the existence of the damage and defect and enjoins the debtor to pay default interest which is liquidated damage. On the other hand, when the damage of the creditor cannot be afforded by liquidated default interest, the creditor asserts that its damage is much more than the assumed damage, i.e., default interest, and the legislator specifies that the creditor can request the compensation of added harm based on the existence of damage and defect. In this study, the subjects of the default of debtor, money debt, the specific consequences of default of debtor in money debts which are default interest and added harm will be studied with the framework of doctrine and the Supreme Court decisions