Sosyal bilgiler eğitimcilerinin ve sosyal bilimcilerin çokkültürlülük ve çokkültürlü eğitime bakış açıları

ÖZETDünya üzerindeki global yapılanma ve ülkelerin yapı itibariyle çokkültürlü oluşu araştırmacıları çokkültürlülük üzerinde çalışmaya yönlendirmiştir. Gelişmiş ülkelerde çokkültürlülük felsefeye dönüşürken Türkiye’de de çokkültürlük konulu araştırmaların sayısı artış göstermiştir. Çeşitli kültürlerin birarada bulunması ve etkileşimleri medeniyetin gelişmesini sağlamakla birlikte bazı sorunları da beraberinde getirmiştir. Daha huzurlu ve daha adaletli bir dünya için ülkelerin çokkültürlü yaşama yatkın vatandaşlar yetiştirmeyi hedeflemeleri gerekmektedir. Sosyal Bilgilerin çokkültürlü yaşama uyumlu vatandaşlar yetiştirme konusunda önemli bir potansiyele sahip olduğu yapılan çalışmalarla ortaya konmuştur. Demokratik vatandaşlık eğitimini hedefleyen Sosyal Bilgiler eğitiminde, çokkültürlük ve çokkültürlü eğitim üzerine yeterli çalışma yapılmadığı belirlenmiştir. Literatürdeki eksikliği gidermeyi hedefleyen bu çalışmada sosyal bilgiler eğitimcileri ve sosyal bilimcilerin çokkültürlülük ve çokkültürlü eğitim hakkındaki düşünceleri çeşitli açılardan incelenmiştir.Çalışmanın katılımcı gurubunu İstanbul ilinde bulunan farklı üniversitelerde görev yapan akademisyenler oluşturmaktadır. Katılımcılar Prof. Dr, Doç. Dr, Dr. Öğretim Üyesi, Dr. ve Öğr. Grv. Dr. unvanlarına sahiptir. Katılımcıların seçiminde ölçüt örneklem kullanılmış, ölçüt olarak unvan ve çalışma alanı seçilmiştir. Veri toplama aracı olarak açık uçlu sorulardan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Katılımcıların verdikleri cevaplara bağlı olarak farklı sonda soruları da sorulmuştur. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde kod, kategori ve temaların verilere dayalı olarak oluşturulmasını gerektiren betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırma bulgularının açıklanmasında görüşme metinlerinden doğrudan alıntılar yapılarak ulaşılan bulguların katılımcıların görüşlerine dayalı olduğu gösterilmiştir. Verilerin analizi sonucunda katılımcılar çokkültürlük kavramının kendilerinde “çeşitlilik, zenginlik, eşitlik, kültürel değerler, yeni kültürler zemini, kültürleri yargılamama, modernizim, medeniyet, etkileşim, süreklilik, hoşgörü, saygı, tahammül ve dinamizm” gibi kavramları çağrıştırdığını belirtmişlerdir.Katılımcılar çokkültürlü eğitimin öğrencinin gelişimi ve ihtiyaçları doğrultusunda tüm kademelerde verilmesi gerektiğini açıklamışlardır. Katılımcılar Türkiye’de çokkültürlü eğitimin önünde engellerin olduğunu belirtmiştir. Devlet politikaları, toplumdaki bireyler ve guruplar arası önyargının olduğunu, akademik ortamlarda konuyla ilgili yeterli çalışmanın olmadığını ifade etmişlerdir. Katılımcılar engellerin kalkması yönünde önerilerde bulunmuşlardır. Katılımcıların çoğunluğu çokkültürlü eğitime ilişkin olumlu düşünceler bildirmiş, ulusal birliğin korunmasına ve çokkültürlü eğitimin uzmanlar tarafından oluşturulup uygulanması gerektiğine dikkat çekmişlerdir.ABSTRACTThe global structuring in the world and multinationalism of countries directed researchers to work on multiculturalism. Multiculturalism has been a philosophy throughout the world and the number of research studies on this subject has been increasing. In recent decades, different cultures are living together side by side and this interaction among cultures is creating some issues while it’s ensuring the development of civilization. For a peaceful and judicious world, countries need to aim to raise citizens tending to live in multicultural society. The previous studies proved that social studies education has a great potential to raise citizens compatible with multicultural life. It’s been found that there are not enough studies on multiculturalism and multicultural education in social studies that aims democratic citizenship training. Therefore, aimed at filling the gap in the literature, this study investigated the thoughts of social scientists and social studies educators on multiculturalism and multicultural education from various perspectives. The participants of the study are academicians from different universities in Istanbul. Participants’ titles are Professor, Associate Professor Doctor, Doktor Faculty Member and Doctor (Lecturer). Criterion sampling was used for the selection of participants and academic title and area of study were chosen as criteria. Semi-structured interview technique with open-ended questions was used as data collection tool. Different probing questions were also asked depending on research participants’ answers. Descriptive analysis was employed to analyze gathered research data. In this analysis technique, codes, categories, and themes are supposed to emerge from research data collected. While presenting research findings, direct quotations from the participants’ answers to interview questions were used to show that the findings are based on the participants’ views.Analysis of the data indicated that participants regarded the concept of “multiculturalism” as “variety, wealth, equality, cultural values, the base for new cultures, modernism, civilization, interaction, sustainability, tolerance, respect, patience and dynamism.” Participants expressed that students need to have multicultural education at all school levels depending on their cognitive, social and affective development. Participants said that there are obstacles for multicultural education in Turkey. According to participants, government policies, bias between individuals and groups, and lack of scientific studies related to the subject are obstacles before multiculturalism and multicultural education. Participants made suggestions for getting rid of these barriers. Most of the participants stated positive thoughts regarding to multicultural education. They urged that national union be protected or preserved while multicultural education is put into practice, and this kind of education should be applied by experts in the field