Urmiye Gölü Havzası’nın (İran) fiziki coğrafyası

ÖZETURMİYE GÖLÜ HAVZASI’NIN (İRAN) FİZİKİ COĞRAFYASI Urmiye Gölü Havzası İran’ın kuzeybatısında İran Azerbaycan’ı olarak isimlendirilen bölgede yer almaktadır. Taban kısmında, denizden 1274 m. yüksekteki Urmiye Gölü’nün bulunduğu çalışma bölgesi, 52.210 km2 alana sahiptir. Çalışma alanı Neojen ve Kuaterner dönemlerinde meydana gelen tektonik faaliyetlerden büyük ölçüde etkilenmiştir. Sehend ve Sebelan Dağları’nın volkanik aktiviteleri sonucunda yüzey şekillerinin çeşitliliği artmıştır. Kuaterner döneminde meydana gelen iklim değişimleri ve Urmiye Gölü’ndeki seviye değişimleri nedeniyle flüvyal topografya şekilleri polijenik bir karakter kazanmıştır. Havzanın sıcaklık ve yağış değerleri ortalamalarından, yarı kurak iklime sahip olduğu anlaşılmaktadır. Bitki örtüsünün büyük çoğunluğunu stepler oluşturmaktadır. İklim salınımları ve beşeri müdahaleler sonucunda bitki örtüsünün asli yapısında büyük ölçüde değişiklikler yaşanmıştır. Dünyanın ikinci büyük tuz gölü olan Urmiye Gölü, İran’ın da en büyük gölüdür. Günümüzde Urmiye Gölü’nün seviyesinde önemli değişimler yaşanmaktadır. Çalışma alanı yüzey şekilleri açısından genç bir topografyaya sahiptir. Yarı kurak iklim özelliklerinin görüldüğü havzada bitki örtüsünün büyük çoğunluğunu stepler oluşturmaktadır. Urmiye Gölü’ndeki seviye değişimleri iklim salınımları ve beşeri müdahalelerden etkilenmektedir. ABSTRACTPHYSICAL GEOGRAPHY OF THE BASIN OF LAKE URMIAThe basin of Lake Urmia is located in the region called Iranian Azerbaijan at the northwest of Iran. The study area in which Lake Urmia exists at 1274 m of elevation at the sole section has 52,210 km2 of area. The study area was affected largely from the tectonic activities in the Neocene and Quaternary periods. The variety of the surface forms were increased due to the volcanic activities of the Mount Sahand and Mount Sabalan. Fluvial topography forms gained a polygenic character due to the climate changes in the Quaternary period and the level changes in Lake Urmia It is understood from the averages of temperatures and precipitation that it has semi-dry climate. The vast majority of flora consists of steppes. Climate changes and human interventions caused the original nature of the flora to the great extent. Lake Urmia as the second largest salt lake in the World is the largest lake in Iran. In our age there are considerable changes in the level of Lake Urmia. The study area has a young topography in terms of surface forms. In the basin in which semidry climate is dominant considerable part of the flora consists of steppes. The level changes of Urmia are affected from the climate changes and human interventions