Yeni geliştirilen ağız içi maksiller molar distalizasyon apareyinin etkilerinin sefalometrik ölçümler ve model analizi ile değerlendirilmesi

YENİ GELİŞTİRİLEN AĞIZ İÇİ MAKSİLLER MOLAR DİSTALİZASYON APAREYİNİN ETKİLERİNİN SEFALOMETRİK ÖLÇÜMLER ve MODEL ANALİZİ ile DEĞERLENDİRİLMESİAdı ve Soyadı : Korkmaz SAYINSUDanışman : Yrd.Doç.Dr.Ahmet KELES Kabul Tarihi : 15.05.2000Anabilim Dalı : OrtodontiProgram : DoktoraTÜRKÇE ÖZETBu çalışmada, kliniğimizde geliştirdiğimiz ve IBMD ( Intraoral Bodily Molar Distalizer ) adını verdiğimiz ağız içinden sabit olarak uygulanan ve üst birinci büyük azı dişlerini distal yönde hareket ettirmeye çalışan apareyin dişsel ve iskeletsel etkileri, lateral sefalometrik film ve model analizleriyle incelenmiştir. 13 kız, 12 erkek toplam 25 bireyden distalizasyon öncesi ve distalizasyon sonrası, kontrol öncesi ve kontrol sonrası alınan sefalometrik filmler ve alçı modeller, araştırmamızın gerecini oluşturmaktadır. Bireylerin iskeletsel Sınıf I veya Sınıf II maloklüzyona sahip olup, dişsel bilateral Sınıf II büyük azı ilişkisi göstermesine, ikinci büyük azı dişlerinin sürmüş olmasına, alt çenelerinde yer darlığının bulunmamasına ve vertikal yön büyüme kriterlerinin normal veya düşük değerler göstermesine dikkat edilmiştir. 25 bireyden 15'i tedavi grubuna, kalan 10 birey ise kontrol grubuna dahil edilmiştir. Tedavi ve kontrol süresince meydana gelen değişiklikleri belirlemek amacı ile lateral sefalometrik film analizleri için 11 açısal, 10 doğrusal ve 1 oransal olmak üzere toplam 22 parametre ölçülmüştür. Model analizi için 1 açısal ve 1 doğrusal toplam 2 parametre değerlendirilmiştir.Her grup içindeki bireylere ait distalizasyon veya kontrol öncesi ve sonrası değerler arasındaki farkların grup içi istatistiksel önemi, Wilcoxon testi ile belirlenmiştir. Tedavi ve kontrol grupları arasındaki farkların önemi, Mann Whitney U testi ile değerlendirilmiştir.Lateral sefalometrik filmlerin değerlendirilmesi ile 14 parametrede istatistiksel olarak önemli değişiklikler bulunmuştur. Buna göre; üst birinci büyük azı dişleri, gövdesel olarak ortalama 5.28 mm distal yönde hareket etmişlerdir. Üst birinci küçük azı dişleri, mezial yönde ortalama 4.1 mm hareket etmiş, distal yönde 3.5° devrilmiş, ve 3.75 mm uzamıştır. Üst orta kesici dişler, 3.6 mm labial yönde hareket etmiş ve 5.13° labial yönde devrilmiştir. SNB açısı azalmış, ANB açısı artmıştır. Alt çene düzleminin S-N düzlemi ile yaptığı açıda (4. S-N/Go-Me Açısı) ortalama 1.6° artış, alt ön yüz yüksekliğinin total ön yüz yüksekliğine oranında (7. ANS-Me/N-Me Oranı) ortalama % 0.95 artış ve oklüzal düzlemin S-N düzlemi arasındaki açıda (12. Okl.Düz./S-N Açısı) ortalama 1.27° artış görülmüştür. Alt birinci büyük azı dişinde, (20.`6/Go-Me Uzunluğu) ortalama 1.7 mm artış bulunmuştur. Alt çene aşağıya ve geriye rotasyon yapmıştır. Overjet miktarında artma, overbite miktarında azalma tespit edilmiştir.Model analizi sonuçları değerlendirildiğinde, üst birinci büyük azı dişlerinde, distalizasyon sırasında rotasyon ve transversal yönde değişiklik görülmemiştir.IBMD apareyi ile, amacımıza uygun olarak hasta uyumuna gerek duyulmadan üst birinci büyük azı dişlerinde gövdesel olarak distal yönde hareket elde edilmiştir. EVALUATION OF A NEWLY DEVELOPED INTRAORAL MAXILLARY MOLAR DISTALIZATION APPLIANCE BY MEANS OF CEPHALOMETRIC AND MODEL ANALYSISSUMMARYIn the present study, a new intraoral appliance named IBMD ( Intraoral Bodily Molar Distalizer ) was designed which is used to move the upper first molar teeth to the distal direction without any tipping.The study material consisted of 100 lateral cephalometric films and 50 model photocopies that have been taken before and after distalization and control periods from 13 females and 12 males, a total of 25 patients. All patients have skeletally Class I or Class II malocclusions and Class II molar relationships on both sides, second molars were erupted, lower arch was well alligned and showed normal or sagitally directed growth pattern. Patients were divided into two groups named as treatment and control. In order to define the changes taking place in the treatment and control groups, the lateral cephalometric films and the model photocopies were analysed. 22 parameters ( 11 angular, 10 lineer and 1 rational ) have been measured for the cephalometric analysis. For the model analysis, 2 parameters ( 1 angular and 1 lineer ) were measured.The statistical significance of the changes in the measurements during the observation period of each patient in both groups has been determined by Wilcoxon test. The statistical significance of the differences between the treatment and the control groups has been compared by the Mann Whitney U test.After the analysis of the lateral cephalometric films 14 parameters out of 22 parameters showed significant changes. These important changes achieved by the IBMD appliance are as follows: Upper first molars were moved distally by an average of 5.28 mm without any tipping and extrusion. Upper first premolars were moved mesially by an average of 4.1 mm, tipped 3.5° distally and extruded by 3.75 mm. Upper central incisors were proclined by an average of 3.6 mm and tipped 5.13° labially. SNB angle was decreased and the ANB angle was increased. The angle between the mandibular plane and the S-N plane (4. S-N/Go-Me Angle) was increased by an average of 1.6°, the ratio between the anterior lower facial height and the anterior total facial height (7.ANS-Me/N-Me Ratio) was increased by an average of 0.95 % and the angle between the occlusal plane and the S-N plane (12. Occ.Pl./S-N Angle) was increased by an average of 1.27°. Lower first molar teeth (20.`6/Go-Me Distance) were extruded by an average of 1.7 mm. Downward and backward rotation of the mandible was seen.After the analysis of the model photocopies, no rotation and no transversal change was seen in the upper first molar teeth during distalization process. We achieved our goals with IBMD appliance and achieved bodily molar distalization without patient cooperation