Meksika ve Türkiye’de ortaya çıkan döviz krizlerinin bankacılık sektörü üzerindeki etkilerinin mukayeseli analizi

ÖZETBu çalışmada, döviz krizlerinin bankacılık sektörüne etkileri Türkiye ve Meksika örnekleri karşılaştırılarak incelenmiştir. Finansal piyasaların giderek entegre olduğu ve özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde makroekonomik göstergelerin (döviz kuru, faiz oranı v.b.) volatilitesinin yüksek olduğu günümüz finansal sistemlerine 1990'lı yıllarda yaşanan finansal krizler damgasını vurmuştur. Birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede finansal krizler yaşanmıştır. 1980 sonrasında dünya çapında hızla yayılan finansal serbestleşme akımı ile gelişmiş ülkelerden az gelişmiş olanlara doğru bir sermaye akışı başladı. Bu akış, kriz öncesi dönemlerde hızlanmakta, ithalat artmakta, tüketimin de artmasıyla büyüme oranlarını yükseltmekteydi. Ancak, ulusal paraların aşırı değerlenmesi, ithalatı ve kısa vadeli dış borçları arttırmakta, ihracatı azaltarak cari işlemler dengesinin bozulmasına neden olmaktadır. Bu süreç, yabancı yatırımcıların sermayelerini yurtdışına çıkarmaya başlaması ile birlikte krizle sonuçlanmıştır. Bu bağlamda, hem Meksika'da hem Türkiye'de meydana gelen krizler yukarıdakine benzer bir gelişme göstermiştir. Finansal serbestleşme ve küreselleşmenin etkisiyle yaygınlaşan ve derinleşen Türkiye 1994, 2000 ve 2001 krizleri ile 1994 Meksika krizleri, bankacılık sektörünün kırılgan yapısı, sektörün etkin olarak denetlenmemesi ile birleşince özellikle Meksika ve Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde bankacılık sektörü üzerinde derin etkiler yaratmıştır. Bankacılıkta meydana gelen krizler ile birlikte birçok banka, satınalma, devrolma ya da birleşme yolları ile kapanmış, diğerleri ise zorlukla ayakta kalmayı başarmıştır. Ülkelerde atılan sektörü güçlendirme adımlarına rağmen bankacılık sektörü günümüzde her iki ülkede de hala istenilen düzeye ulaşmamıştır. SUMMARY In this study, the effect of the currency crises on the banking sector is examined by comparing examples from Turkey and Mexico. Financial crises in 1990's marked today's financial system where financial markets are more integrated and macroeconomic indicators such as exchange rates, interest rates etc. are more volatile. Many financial crises occurred in many developed economies and developing economies alike. With financial liberalization after 1980's capital flow form developed countries to developing one has started. This capital flow has gain speed before the crises, imports have increased and the growth levels have risen with the increase in consumption. However, due to the revaluation in domestic currency has prompted imports and short-term debts, has diminished exports and has caused deterioration in current account balance. This process would end up with a financial crisis once the investors have started to take out their capital. In this sense, the crises occurred both in Turkey and Mexico have shown similar process described above. 1994, 2000 and 2001 crises in Turkey and 1994 crises in Mexico which have deepened together with the impact of financial liberalization and globalization combined with fragile banking systems and lax supervision had very deep effects especially on the developing countries' banking sector such as Turkey and Mexico. After the banking crises, many banks went out of the business via merger and acquisitions, the rest hardly managed to survive. In spite of the steps taken for further restructure, the banking sector in both countries has not yet come to the expected level