Kamu iktisadi teşebbüslerinin özelleştirilmesi ve iş kaybı tazminatı

Kamu İktisadi Teşebbüslerinin Özelleştirilmesi ve İş Kaybı Tazminatı çalışmamız üç ana bölüm ve eklerle birlikte on yedi bölümden oluşmaktadır: Birinci ana bölümde Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve özelleştirmenin tarihsel gelişimi üzerinde durularak, KİT'lerin ve özelleştirmenin tanımı, KİT'lerin başlıca sorunları, KİT'lerin özelleştirilmesinin nedenleri (ekonomik, mali, politik nedenler olmak üzere) hakkında bilgiler verilmiştir. Aynı zamanda Kamu İktisadi Teşebbüslerinin Özelleştirilmesi konusunda ilgili bölümlerde farklı görüşlere yer verilmeye çalışılmıştır. KİT'lerin özelleştirilmesi hesabının dengesi de (Özelleştirmeden elde edilen gelirler ve giderler) bir tablo içinde sunulmuştur. Ayrıca KİT'ler ve KİT'lerin özelleştirilmesi hükümet programlarında ve beş yıllık kalkınma planlarında incelenmiş; program ve planlardaki KİT'ler ve KİT'lerin özelleştirilmesi kısımları anlatılmaya çalışılmıştır. 1980 sonrası kurulan hükümetlerden dokuz tanesinin hükümet programları incelenirken, genel olarak farklı hükümetlerin programlarına yer verilerek, hükümetler arasında kıyaslama yapılması amaçlanmıştır. Türkiye açısından önem arz eden beş yıllık kalkınma planlarının hepsi (toplam yedi tane) incelenmiştir. Bu incelenen beş yıllık kalkınma planlarından, günümüz açısından da geçerliliğini koruyan son plan olan, Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planına (1996-2000) geniş yer verilmiştir.İkinci ana bölümde ise, özelleştirmenin hukuki boyutu üzerinde durularak; öncelikle özelleştirmenin anayasadaki dayanağı ve kanuni düzenlemeleri, geçirdiği aşamalar da dikkate alınarak tek tek incelenmiş olup, yeri geldiğinde konuyla ilgili kanun hükmünde kararnamelere de yer verilmiştir. Bu anlamda 2983 sayılı Kanun, 3291 sayılı Kanun, 3987 sayılı Kanun (Yetki Kanunu) ile son kanuni düzenleme olan ve konumuz açısından da çok önem arz eden, kısa adıyla Özelleştirme Kanunu olan 4046 sayılı Kanun üzerinde teferruata girilmiştir. Özelleştirme Yüksek Kurulu, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Özelleştirme Fonu, Kamu İktisadi Teşebbüslerinin özelleştirilmesi ve iş kaybı tazminatı açısından önem arz eden konular olup, bu kavramlar hakkında kısaca bilgiler verilmiştir. Aynı zamanda Kamu İktisadi Teşebbüslerinin özelleştirilmesi konusundaki kanunlar incelenirken, bu konuyla ilgili kanun hükmünde kararnameler hakkında da kısa bilgiler verilmiştir. Bu anlamda 530, 531, 532, 533 ve 546 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameler incelenerek kısa bilgilerle birlikte Anayasa Mahkemesi'nin bu kararnamelerle ilgili kararlarına yer verilmiştir. Üçüncü ana bölümde ise; özelleştirme neticesinde işten çıkarılacak işçilere ödenecek olan iş kaybı tazminatının hukuki niteliği ele alınarak tartışılmıştır. İş kaybı tazminatından yaralanma koşulları üzerinde durularak, şartlar tek tek açıklanmaya çalışılmıştır. Şartlar incelenirken 4046 Sayılı Kanunun tasarısı üzerinde, TBMM'deki görüşmelere de atıflar yapılarak tartışmalara ve görüşlere yer verilmiştir. Ayrıca bu bölümde iş kaybı tazminatı, bütün yönleriyle ele alınarak incelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda, iş kaybı tazminatının süresi, hesaplanması, ödenmesi, yararlanamayacak olanlar, kesilmesi ve sona ermesi ile sakat statüsünde çalışanlara getirilen düzenleme açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca bütün bu hususlarda yetkili, görevli ve sorumlu kurum açıklanmıştır. Ayrıca İİBK ile ÖİB arasında yapılmış olan protokole, İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğü'nün kendi bünyesinde bulunan müdürlüklerine gönderdiği konuya ilişkin genelgelerine atıflar yapılmıştır. İlgili yerlerde konuya ilişkin çeşitli istatistiki bilgiler tablolar halinde verilerek, uygulama yönünde somut veriler sunulmuştur.Çalışmamızın sonunda ekler başlığı altında; 1986 yılından 1999 başlarına kadar yapılmış olan özelleştirme işlemleri bir tablo halinde sunulmuştur. Ayrıca İİBK Genel Müdürlüğünün konuya ilişkin genelge metinleri, İİBK ile ÖİB arasında yapılmış Protokol metni, Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğünün konuya ilişkin genelge metni ile işyeri bildirimi, hizmet istem formu, işten ayrılma bildirgesi, tebliğ belgesi, iş kaybı tazminatı kimlik belgesi, sağlık hizmetleri için vizite kağıdı örnekleri verilmiştir