The impacts of non-audit services (NAS) and recent audit failures on investors perceptions of auditor independence: evidence from Turkey

Son yıllarda denetim dünyası "denetim dışı hizmetler ve denetçinin bağımsızlığı" ile ilgili yeni düzenlemelerle ve yeni kurallarla tanışmıştır. Yetklili otoriteler bu yeni kuralları belirlerken temelde Amerika'daki Sarbanes-Oxley Act'i örnek almışlardır. Örneğin, Amerikadaki Sermaye Piyasası Kurulu(SEC), Yeminli Mali Müşavirler Odası(AICPA), Türkiye'deki Sermaye Piyasası Kurulu(SPK) "denetim dışı hizmetler ve denetçinin bağımsızlığı" ile ilgili kurallarını revize ederken Sarbanes-Oxley Act'i temel almışlardır. Türkiye'de ve Amerika'da bu son revise edilmiş kurallardan ve son denetim hatalarından sonra denetim mesleği büyük değişikliklere maruz kalmıstır. Bu değişikliklerin dünyanın her tarafındaki denetçiler, denetim firmaları, şirketler, yatırımcılar ve halk üzerinde etkileri olmuştur. Bu son denetim hatalarına örnek verilmek gerekirse; öncellikle Amerika'da Enron/Andersen, WorldCom/Andersen, Tyco/PwC, Xerox/KPMG denetim hataları ve Türkiye'de bankaların Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna (TMSF veya BDDK) devri aklımıza gelmektedir. Türkiye'de; Yasarbank, Esbank, Demirbank/Grant Thornton(Ergin SMM) gibi örnekler mevcuttur. Şunu vurgulamak gerekir ki, bu son denetim hatalarından sonra yatırımcıların "denetçinin bağımsızlığına" ve Amerika'daki ve Türkiye'deki "işletmelere" olan güveni sarsılmıştır. Bu tezin amacı "Türkiye'deki yatırımcılar gözüyle, denetim dışı hizmetlerin ve son denetim hatalarının denetçinin bağımsızlığına" olan etkisini ölçmektir. Bu nedenle, anket düzenlenerek 166 bireysel ve 34 kurumsal yatırımcıya dağıtılmıştır. Analizin sonunda şu sonuçlara ulaşılmıştır: Türkiye'deki yatırımcıların gözüyle, denetçiler "denetim hizmetinin yanında denetim dışı hizmetleri" de "denetim müşterilerine" sağlarlarsa, denetçinin bağımsızlığı zedelenmektedir. Türkiye'deki yatırımcıların son denetim hatalarından sonra, denetçinin bağımsızlığına karsı olan inancı ve denetlenen finansal tablolara olan güveni "olumsuz" yönde değişmiştir. In recent years, audit profession was confronted with different regulations, adopted or revised rules on Non-Audit Services and on Auditor Independence. In depth, Professional Accountancy Bodies amended their independence rules according to Sarbanes-Oxley Act of 2002. For instance, the Securities Exchange Commission(SEC) and the American Institute of Certified Public Accountants(AICPA) in the USA, Capital Market Board (SPK) in Turkey made amendments to their independence rules on Non- Audit Services and on auditor independence in light of the Sarbanes-Oxley Act of 2002. After these revised regulations and the recent audit failures, such as Enron/Andersen, WorldCom/Andersen, Tyco/PwC, Xerox/KPMG Audit failures, and Bank Transfers to the Savings Deposit Insurance Fund (TMSF or BDDK) in Turkey, especially Yasarbank, Esbank, Demirbank/Grant Thornton(Ergin) Audit debacles in Turkey, the nature of the audit profession changed a lot. This change had a great impact on auditors, CPA firms, companies, investors, and public in all around the world. Indeed, after the recent audit failures, investors' confidence in corporate America and Turkey and in auditor independence shattered. The purpose of this thesis is to emphasize "the effects of non-audit services(NAS) and recent audit debacles on investors perceptions' of auditor independence in Turkey". Therefore, questionnaire was administered to 34 institutional and 166 individual investors in Istanbul, Turkey. It was generally found that investors perceptions of auditor independence is impaired at the time of joint provision of NAS and audit services to an audit client, that investors perception of auditor independence has changed "adversely" after recent audit failures, and that investors confidence in audited financial statements has changed "in a negative manner" after recent audit failures