Bulgaristan’daki müslüman azınlıkların statüsü (1908-1919)

ÖZETBULGARİSTAN’DAKİ MÜSLÜMAN AZINLIKLARINSTATÜSÜ(1908-1919)Bulgaristan’ın 1878’de Osmanlı Devletinden ayrılma sürecinegirmesiyle, bu topraklarda kalan Müslümanlar azınlık statüsüne geçmistir.Bulgaristan Prensligi’nde Ortodoks Hıristiyanlıgın devlet dini kabul edilmesiyleMüslüman cemaat, büyüklük bakımından Bulgarlardan sonra ülkenin birinci diniazınlıgı olmustur. 1878’den sonra yapılan uluslar arası antlasma ve teminatlardaBulgaristan’daki Müslüman azınlıkların siyasi, dini, egitim, kültürel hak ve hukuklarıkonu olmustur.Bulgaristan’daki Müslüman azınlıkları statüleri, vakıf malları, diniyönetimleri ile Bulgaristan’ın oldugu gibi Türkiye’nin de politikasında yer alarakTürk-Bulgar iliskilerinde bir belirleyen olmaları bakımından önem arz etmektedir.Bu çalısmada anlasma ve nizamnameler çerçevesinde 1908-1919 yılları arasındaBulgaristan’daki Müslüman azınlıkların siyasi, dini ve egitim hak ve hukukları günısıgına çıkarılmaya çalısılmıstır. Söz konusu 11 yıllık süreç içerisindeBulgaristan’daki Müslüman azınlıklarına çok genis haklar tanındıgı, ancak buhakların tam anlamıyla uygulanamadıgı görülmektedir. ABSTRACTSTATUS OF MUSLIM MINORITIES IN BULGARIA(1908-1919)Muslims of Bulgaria transformed into a status of muslim minority when Bulgaria wentinto a disintegration process from Ottoman Empire in 1878. By the acceptance of orthodoxchristianity as the state’s official religion in Bulgarian Principality, muslim community becamethe most biggest religious minority in the country after the Bulgarians. After the 1878, thepolitical, religious, educational and cultural rights of the muslim minority in Bulgaria had becomean issue of the int’l agreements and guarantees.Muslim minority in Bulgaria had become an crucial determining issue of Turkish –Bulgarian relations by its status, waqf property and religious administration not only taking a partin Bulgarian but also in Turkish politics as well. In this study, the political, religious andeducational rights of muslim minority in Bulgaria are tried to be enlighten according toagrements and the regulations made between the years of 1908 and 1919. It became clear that,many rights had been given to the muslim minority of Bulgaria in this mentioned eleven-yeartime period, however these rights couldn’t be appied at all