Osmanlı sonrası Makedonya'nın demografik yapısındaki değişim

ÖZETAsya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan önemli yollar üzerinde yer alan Makedonya tarih boyunca birçok imparatorluğun egemenliği altına girmiş ve bunun neticesinde çok kültürlü bir yapıya sahip olmuştur. Özellikle, Osmanlı’nın Balkanlarda egemenlik kurduğu dönemde uç beylerinin merkezi konumunda olan Üsküp, tarih boyunca Türkler için önemli bir yerleşim merkezi olma özelliğini korumuştur. Üsküp günümüzde hâlen Türklerin yaşadığı ve Türk kültürünün devam ettiği bir şehir olma özelliğini korumaktadır. Bu çalışmada; ülkenin Osmanlı döneminden başlayarak bağımsızlığına kavuştuktan sonraki yıllarına ait demografik gelişimi coğrafi temellere dayandırılarak incelenmiştir. Tarihin ilk dönemlerinden itibaren farklı medeniyetlerin etkisinde kalan Makedonya’da Makedon, Roma, Osmanlı ve Sırp (Yugoslav) etkileri görülmektedir. Bununla birlikte tarih boyunca önemli değişikliler yaşanan Makedonya’da; savaşlar, istilalar ve göçler gibi beşeri etkenler ülkenin demografik yapısında önemli değişimlere neden olmuştur.Makedonya’da yapılan nüfus sayımları başta olmak üzere, Osmanlı döneminde tutulan istatistiksel belgelere ve kayıtlara göre nüfusun gelişimi, nüfusun bölgelere, etnik kökene ve cinsiyete göre dağılımı, coğrafî faktörlerin nüfusa etkisi, ekonomik durumu vb. gibi olaylar, neden ve sonuçları ile ortaya konmaya çalışılmıştır. İnceleme sonucunda elde edilen bulgular neticesinde olumlu ve olumsuz faktörler belirlendi ve gelecek yıllarda Makedonya’nın nüfusu hakkında öngörülerde bulunuldu.Anahtar Kelimler: Makedonya, Demografi, Nüfus, Etnik Yapı, Göç, Osmanlı, Makedon, Yugoslavya, --------------------ABSTRACTMacedonia, which is located on important roads connecting Asia and Europe continents, has been under the domination of many empires throughout history and as a result, has a multicultural structure. Particularly, during the period of the Ottoman sovereignty in the Balkans, Skopje was the center of the frontiersmen and remained an important settlement for the Turks throughout history. Today, Skopje is still a city where Turks live and Turkish culture continues. In this study; the demographic development of the country starting from the Ottoman period and after its independence was analyzed on the basis of geography. Macedonia, which has been under the influence of different civilizations since the early periods of history, has Macedonian, Roman, Ottoman and Serbian (Yugoslav) influences. However, during the history of important changes in Macedonia; human factors such as wars, invasions, and immigration caused significant changes in the demographic structure of the country.According to statistical records and records kept in the Ottoman period, especially population censuses conducted in Macedonia, population development, distribution of the population by regions, ethnicity and gender, the impact of geographical factors on the population, economic status and e.t.c., has been tried to put forward with causes and consequences. As a result of the findings, positive and negative factors were identified and predictions were made about the population of Macedonia in the coming years.Keywords: Macedonia, Demography, Population, Ethnicity, Migration, Ottoman, Macedonian, Yugoslavia