İnanç esasları açısından Nusayrilik- alevilik mukayesesi

ÖZETNusayrîlik, Hz. Ali'yi ilâh kabul eden ve bütün fikirlerini onun ilâhlığı üzerine ortaya koyan bir fırkadır. Hz Ali'yi ilâh kabul eden Nusayriler, İslam dininin ortaya koyduğu nübüvvet prensibini de benimsememiş, Hz. Muhammed(sav.)'e farklı bir misyon yüklemiştir. Onlara göre Hz. Muhammed, Ali b. Tâlib'in ismidir. Nusayriler bunun yanı sıra cennet, cehennem ve kaderi de inkar etmiştir. Kendilerine göre mükafat ve ceza anlayışı ortaya koymuşlardır. Bu şekilde Hz Ali ve diğer konularda ifrat derecesinde fikirlere sahip olan Nusayrîler, bu görüşlerini saklamaktadırlar. Bundan dolayı takıyye onların iman esaslarındandır. Sırlarını açıklayan mensuplarını kendi içlerinde cezalandırmışlardır.1920 yılında kendilerine "Aleviler" denilen Nusayriler bu ismi Nusayriliğin halk içinde çağrıştırdığı olumsuz anlamdan dolayı isteyerek kullanmışlardır.Anadoluda varlığını devam ettiren Alevîlik ve Bektaşîliğe gelince, onların X. yüzyıldan bugüne gelen bir tarihleri vardır.X. yüzyılda Oğuzlar ve Türkmenler İslam dininin getirdiği kuralları kabul etmekle birlikte eski gelenek, görenek ve adetlerini bırakmamışlar, bunları İslam dini ile mezcederek yaşatmaya devam ettirmişlerdir.Bundan dolayı da onlar kendilerine has bir İslâm anlayışı oluşturmuşlardır.XI. ve XII. yüzyıllar arasında müslüman olan bu Oğuz ve Türkmenler Anadolu'ya gelmişler ve Türkmen adını almışlardır. Burada tasavvuftaki vahdet-i vücud anlayışından etkilenmişlerdir. Bunun neticesinde karma bir inanç yapısı ortaya çıkmıştır.Selçuklular ve Osmanlılar zamanında sosyal ve ekonomik nedenlerle bazı isyan hareketine girişen Aleviler 1950'den sonra şehirlere göç edip oralarda yaşamaya başlamışlardır.Toplumumuzun büyük bir kısmı Nusayrîlikle Alevîliği bir tasavvur etmekte ve bunda yanılgıya düşmektedir. Nusayrîler Hz Ali'yi ilâh yerine koyarak bütün esaslarını bunun üzerine bina eder. Alevilik'te ise Ali sevgisi önemli bir yere sahip olmasına rağmen genel olarak ılımlı olarak tezahür etmektedir. Nusayrîlik'le, Alevilik her bakımdan birbirinden ayrılmaktadırlar.ABSTRACNosairis is a sect which accepts Hz. Ali a god and expresses all ideaes on Hz. Ali's Godness Nosairis, which accepts Hz. Ali god didn't accept principle of prophetness which expressed relicion of İslam. İt attributed different a mission to prophed Mohammed. They said that Hz. Mohammed is name of Ali. b. Talib. Besaide this, they have denied the paradise, hell and fate. They have accepted a gift and penelty suitable their own ideaes.They hide those ideaes which about Hz. Ali and other subject. For this reason, hideness is their bases faith. They have peneltied their members who disclosed their secret.Nosairises used name of "Alevi " during in 1920 because public didn't like this name.History of " Alevi " and " Bektaşi " which they live at present Anadolu ,from X. Century to the now.Oğuzes and Turkmens accepted the rule of İslam in X. century. Morever they hadn't abondored their old traditions, customs and hakits.they added these to the religion of İslam together conseguentially they have formed special view-point İslam suitable their ideais.Oğuzes and Turkmens had come to anadolu and they had embraced islam between XI. and XII. century. soon, they called the " Turkmen " conseguentially, there eas formed a mixing structure faith.Alevies had rebelled several times against Selcuklu and ottoman for economics reason and soccal reason. They emegrated from villages to the cities and they began to live cities after1950.Most of our society considers that Nosairis and Alevis are some group. But they mistaken about this. Nosairis cıncider Hz. Ali sad and they built all basics on this idea. On the other hand, Alivis is important lovs Ali, they are moderate generally. Nosairis and Alevis are axactly different from each ather whol directio