Halebi’nin El-Müntehab adlı eserinin tahlili ve kaynakları : (büyü‘ ve icarat bölümleri örneği)

ÖZETBu çalışma, hayatının büyük kısmı Osmanlı topraklarda geçirmiş olan ve Mülteka’l-ebhur, Halebî kebir ve Halebî sağır gibi kıymetli eserler ile tanınan Hanefî âlim İbrahim b. Muhammed el-Halebî’nin (ö.956/1549) günümüze ulaşmış ancak matbu olmayan el-Müntehab mine’l-Fetâva’t-Tatarhaniyye adlı eserinin kaynaklarını tespit edip eserde görüşleri zikredilen müellifler hakkında bilgi vermeyi ve “Kitâbü’l-Büyû‘” ile “Kitâbü’l-İcârât” bölümlerini tahlil etmeyi hedeflemektedir. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde el-Müntehab mine’l-Fetâva’t-Tatarhâniyye isimli eserin müellifi İbrahim b. Muhammed el-Halebî’nin hayatı, ilmi şahsiyeti ve onun bize ulaşan eserlerinin tanıtılmasına ayrılmıştır. Bu bölümde Halebî’nin el-Müntehab’ında kaynak olarak doğrudan başvurulan eserler ve müellifler tanıtılmıştır. Ayrıca eserde sadece görüşlerine atıf yapılan âlimler hakkında da bilgi verilmiştir. İkinci bölümde el-Müntehab ile el-Fetâva’t-Tatarhâniyye’yi karşılaştırıp el-Müntehab’ın “Kitâbü’l-Büyû‘” ve “Kitâbü’l-İcârât” kısımları tercüme edildi. Sonra Halebî’nin füru‘ fıkıhla ilgili meşhur eseri Mültekâ’l-ebhur’un “Kitâbü’l-Büyû‘” ve “Kitâbü’l-İcârât” kısımları tanıtılmaya çalışıldı ve Mültekâ’nın tertibini esas alınarak el-Müntehab ile bu iki bölümü üzerine mukayese yapıldı.Anahtar Kelimeler: İbrahim el-Halebî, el-Müntehab, el-Fetâva’t-Tatarhâniyye.ABSTRACTThe aim of this work is to identify the sources of the book al-Muntakhab min al-Fatawa al-Tatarkhaniyyah (which has survived as a manuscript) and to give information about the scholars whose legal opinions were mentioned in al-Muntakhab. al-Muntakhab belongs to the famous Hanafi scholar Ibrahim b. Muhammad al-Halabi; who lived most of his life in Ottoman territory and who is the writer of precious books such as Multeqa al-Abhur, Halebi al-Sagir, Halebi al-Kabir.The work consists of two chapters. In the first chapter, the biography of Ibrahim al-Halabi, his academic life and his books that have survived have been treated. The sources and scholars he referred in al-Muntakhab are introduced in this chapter as well. In the second chapter, al-Muntakhab and al-Fatawa al-Tatarkhaniyyah have been compared. The translation of Kitab al-Buyu‘ (chapter about selling) and Kitab al-Ijarat (chapter about renting) from al-Muntakhab have been included. Afterwards, same chapters of Multeqa al-Abhur have been introduced and compared with those of al-Muntakhab -based on the classification of Multaqa.Key Words: İbrahim al-Halabi, al-Muntahab, al-Fatawa al-Tatarhaniyyah