İslam bankaları ve islam bankacılığı kapsamında yer alan finansal araçlar

Anahtar Kelimeler: Faizsiz Bankacılık, İslam BankalarıÖZETİSLAM BANKALARI VE İSLAM BANKACILIĞI KAPSAMINDA YER ALAN FİNANSAL ARAÇLARGünümüz bankacılık sisteminin faiz üzerine kurulu olması İslami prensiplere uygun bir bankacılık sisteminin geliştirilmesini kaçınılmaz hale gelmiştir. Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 30’unu Müslümanların oluşturması ve Ortadoğu’da artan petrol gelirlerinin değerlendirilmesi gereksinimi de yeni bir bankacılık anlayışının oluşturulmasını zorunlu hale getirmiştir. Bu doğrultuda, ilk denemelerin ardından 1975 yılında 7 ülkenin girişimiyle İslam Kalkınma Bankası kurulmuş, bu da İslami bankacılığın ilk örneğini teşkil etmiştir. Bunun ardından, 35 yıllık bir geçmişi olmasına rağmen, İslami bankacılık sistemi hızla yayılarak dünya üzerinde 300’den fazla faizsiz bankacılık hizmeti veren kurum kurulmuş, bunların toplam aktif büyüklüğü de 1,2 trilyon dolara ulaşmıştır. Dünyada hızla gelişen faizsiz bankacılık sistemine Türkiye de zaman içerisinde adapte olmuştur. Nitekim günümüz itibariyle Türkiye’de hizmet veren dört katılım bankasının toplam bankacılık sektöründeki payı yüzde 5,1’e ulaşmıştır. Bu çalışma ile dünyada ve Türkiye’de İslami bankacılığın her geçen gün daha da büyüdüğü, faizsiz bankacılık sisteminin toplam bankacılık sektörü içinde küçük bir paya sahip olmasına rağmen istikrarlı bir gelişme göstererek payını arttırdığı anlatılmaya çalışılmıştır. Bu gelişimin nedenleri arasında faizsiz sistem finansal araçlarının reel proje ve yatırımlara yönelik olması ve prensip olarak faizden kesin olarak uzak durulması bulunmaktadır. Keywords: Interest Free Banking, Islamic BanksABSTRACTISLAMIC BANKS AND THE FINANCIAL INSTRUMENTS USED IN THE ISLAMIC BANKINGSince today’s banking system is based on “interest”, establishing a new banking system in compliance with Islamic principles has become inevitable. The issues such as Muslim population which form 30 percent of total population of the world, and the necessity to make the best use of the increasing oil revenues in the Middle East have contributed to the idea of establishing an interest-free banking system. In this regard, after initial trials, Islamic Development Bank, the earliest form of Islamic banks, was founded by seven countries in 1975. Even though Islamic banking has only a history of 35 years, it has shown a massive growth and development by reaching more than 300 interest-free banking institutions with 1,2 trillion dollars as total asset value. Likewise, Turkey has adapted to the interest-free banking system in the course of time, while Islamic banking system was rapidly spreading around the world. The share of four participation banks, serving in Turkey, has reached up to 5,1 percent in total banking sector in Turkey. In this study, the Islamic banking and its rapid growth and development around the world, beside Turkey, as well as the consistent increase in the share of interes- free banking in total banking system, a small share compared with conventional banks though, are discussed. The fact that the financial instruments used in the Islamic banking system are actually meant for funding of real projects and investments as well as abstinence from the notion of interest in Islamic banking system, as a principle, are among the reasons of the development of Islamic banking system