Bazı pestisitlerin tahıllarda sitotoksik etkileri

ÖZETPestisitlerden fungusit olan prokloraz ile herbisit olan tralkoksidimin arpa (Hordeum vulgare)’ da kök uzaması, mitotik indeks, kromozom davranışları üzerindeki etkileri çalışılmıştır. Bu çalışmada, prokloraz ve tralkoksidimin ticari dozu ve bunun katları olan üç farklı konsantrasyonu kullanılmıştır. Boyları 1,5 cm’ e ulaşan arpa köklerinin uçlarından yaklaşık 0,5 cm kesilerek asetik asit ve alkolde (1: 3 v/v) 24 saat fikse edilmiştir. Kökler %70’ lik etil alkole alınıp +4 ºC’ de depolanmıştır. Bu kökler, ezme preparat yapılarak incelenmiş ve sonuçta pestisit uygulanmış köklerde bazı morfolojik bozuklukların meydana geldiği saptanmıştır. Köklerden hazırlanan ezme preparatlarda doz arttıkça mitotik indekste azalma, kromozom köprüleri, metafaz plağındaki kromozomlarda yapışma gibi mitotik sapmaların değişik tipleri de gözlenmiştir. Özetle, pestisitin iki türü olan herbisit ve fungusit uygulaması, arpa kök morfolojisinde, kök uzamasında, mitotik bölünme sıklığında ve kromozom davranışlarında olumsuz etki göstermiştir. SUMMARYThe effects of a fungicide, prochloraz, and a herbicide, tralkoxydim, on root growth, mitotic index and chromosomal behaviour were studied on barley (Hordeum vulgare). The commercial and higher doses of two pestisits were applied . When exposed roots have grown to a length of 1.5 cm, about 0.5 cm of their root tips were cut and fixed in acetic-alcohol (1:3 v/v) for 24 hours. The roots were transfered to % 70 ethyl alcohol and stored at + 4 C0. Some morphological defects occurred on the root tips of barley treated with pecticides. The root elongation was inhibited by the treatment with prochloraz and trlkoxydim. The cytological investigations were performed on squash preperations. Various types of mitotic aberretions such as chromosome bridges, stickiness, unoriented metaphase were observed in treated root tips. Moreover, the mitotic index were decreased depending on dose of pecticides.In conclusion, the two pestisits, prochloraz and tralkoxydim showed negative effects on root morphology, root elongation, the frequency of mitotic division and chromosomal behaviour on barley