Avrupa Birliği’ne entegrasyon açısından bankacılıkta etkinlik: AB ve Türk bankacılık sistemlerinin karşılaştırmalı analizi

AVRUPA BİRLİĞİ’NE ENTEGRASYON AÇISINDAN BANKACILIKTA ETKİNLİK: AB VE TÜRK BANKACILIK SİSTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ ZEYNEP ÖZTÜRKÖZETKüreselleşme süreci ve finansal düzenlemelerin azaltılması, finansal pazarlar arasındaki entegrasyonu sürecinde Türk Bankacılık sektörü, yeni teknolojiler edinmek ve çağdaş yönetim tekniklerini kullanmak suretiyle son on yılda çok hızlı bir gelişim göstermiştir. Avrupa Birliğinde yapılan çalışmalar, birlik genelinde bankaların artan rekabet nedeniyle etkinliklerini arttırdıklarını göstermektedir. Ancak bu artışın beklenen düzeye gelemediği ve hatta belirli bir dönemden sonra artan şirket satın almaları ve birleşmeler yüzünden düşüş gösterdiği gözlemlenmektedir. Bu çalışmada iki temel etkinlik metodu ele alınmıştır: Oran Analizi ve Veri Zarflama Analizi. Veri Zarflama Analizi oran analizinden alınan öncelikli oranlar kullanılarak uygulanmıştır. Oran Analizi sonuçlarına göre, IMKB’de kote olan bankaların 1998 - 2005 dönemi içinde daha etkin hale geldiklerini söylemek mümkündür. Kriz dönemi içinde oluşan negatif oranlar, kriz sonrasında telafi edilmiştir veya telafi edilmesi için gerekli önlemler alındığından istikrarlı bir biçimde iyileşmektedirler. Veri Zarflama Analizi ve akabinde yapılan Malmquist Endeksi hesabı sonucunda da bu gruptaki bankaların kriz dönemi dışında etkinliklerinin çok büyük düşüş yaşamadığı görülmektedir. Etkinsizliklerini hala sürdürmelerindeki bir nedenin de organizasyonel ve teknolojik değişimlerin halen süregelmesi olduğu tahmin edilmektedir. ME sonuçları da yıldan yıla artan bir gelişme olduğunu ve grubun toplam etkinlikte ortalama yıllık % 6 gibi artışla istikrarlı bir biçimde etkinliğini arttırdığını göstermektedir. Bu da Avrupa bazında yapılan çalışmaların sonucuna paralel sonuçlar vermektedir. Yapılan yasal değişiklikler ve teknolojik gelişmeler, bankaların hem Avrupa’da hem de Türkiye’de optimal etkinliği arttırıcı stratejiler geliştirmelerine yol açmaktadır. Çalışma sonucunda bankaların tekil veya grup olarak incelenirken bu iki analizin ortak kullanılmasının, sonuçların daha detaylı ve daha şeffaf olması açısından yararlı olacağı düşünülmektedir. EFFICIENCY IN BANKING INDUSTRY FROM THE VIEWPOINT OF INTEGRATION TO EU: COMPARATIVE ANALYSIS OF EU AND TURKISH BANKING SYSTEMSZEYNEP ÖZTÜRKABSTRACTGlobalization and deregulation of financial markets have led to the integration of financial markets. Turkish Banking industry, during this process, has been developing rapidly employing both new technologies and modern management techniques in the past decade. Studies undertaken in the EU indicate that competition has pushed banks throughout the region to achieve higher efficiency. However, the level of efficiency has not reached the desired levels at earlier stages and later, due to the increasing M&A activities, efficiency levels dropped. This study employs two methods to analyze efficiency of banks: Ratio Analysis and Data Envelopment Analysis. DEA is carried out by using key ratios taken from the Ratio Analysis. The results of Ratio Analysis indicate that the banks listed in İstanbul Stock Exchange have become more efficient during the period of 1998-2005. The inefficiencies resulting from the economic crisis in 2001, have been overcome largely afterwards. Data Envelopment Analysis and the subsequent application of Malmquist Index(MI) show clearly that this group of banks did not suffer from substantial declines in efficency except during the economic crisis. Current inefficiencies in many banks result from the ongoing organizational changes and technological developments. The results of MI confirm also the improvement of efficiency levels. The group sustained yearly an average of 6 % growth during the observation period. These results are in agreement with the studies carried out for EU countries. Regulatory changes and technological progress lead both European banks and their Turkish counterparts to seek and develop strategies which can boost their optimal efficiency. As an important outcome of this study it is suggested that the application of these two methods simultaneously, enhances the results and their implications