Câmi’u’n-Nezâir : (İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler T 2955) inceleme, metin, çeviri

ÖZETŞâirlerin yetişmesinde bir mektep rolü üstlenen nazirecilik, Türk şiirinin en yaygın geleneklerindendir. Şiirden iyi anladıkları kabul edilen derleyicilerin, nazireleri bir araya getirerek oluşturdukları eserlere genel adıyla "Nazire Mecmuası" denir. Bu mecmualarda zemin şiir adı verilen ve şâirler tarafından tanzir edilen şiirler belli bir sıra takip edilerek bir araya getirilir. Bu derlemelerden devrin şiir zevkini, şâirlere yol açan üstatları; şâirler arası arkadaşlık, hemşerilik, akrabalık, aynı tarikata mensubiyet, meslektaşlık gibi sosyal etkileşimleri de görmek mümkündür. Divanlarda yer almayan şiirleri, hiç divanı olmayan şâirleri de bu mecmualarda görebiliriz.Nazire mecmualarının bazılarının derleyicisi bellidir, birçoğunda ise derleyenin adı yoktur. Derleyeni belli olmayan Cāmi’u’n-NeZā’ir adlı çalışmada 266 şâirin elifba sırasına göre düzenlenmiş 1232 şiiri bulunmaktadır. Çalışmanın ayrı bir özelliği de, şiirlerin başlıklarında tezkirelerdeki gibi şâirlerin meslekleri, memleketleri, öldükleri yerler, yazdıkları eserlerin isimleri, bazı şiirlerin hikayeleri gibi önemli bilgiler verilmesidir.Bu çalışmayla Cāmi’u’n-Nezā’ir'in tenkitli metni ortaya konulmuş, en çok tercih edilen vezin, kafiye ve redifler tespit edilmiş, başlıklarda şâirler hakkında verilen bilgiler derlenmiş, şiirler yayımlanan divanlarla karşılaştırılmış, divanlarda yer almayan şiirler belirlenmiş, şiirlerin nesre çevirileri yapılmış, dikkat çeken kullanımlar, sanatlı söyleyişler vb. İnceleme kısmında ayrı başlıklar halinde ele alınmıştır.--------------------ABSTRACTThe method of nazire, which plays a school role in raising the poets, is one of the most common traditions of Turkish poetry. The works are called "The Magazine of Nazire", which are produced by gathering the nazires together by the compilers, who are accepted that they know the art of poetry well. In these magazines, the poems, which are called the groundwork of poem and likened by the poets, are brought together by following a significant order. It is possible to see some social interactions like the passion of poetry, the masters who lead the poets, friendship of poets, the citizenship, the affınity, the membership of same culta and collegiality. We can also see the poems that are not included in collected poems or the poets that have no collected poems in these magazines.Some compilers of the magazines of Nazire are certain, but many of them have no compilers’ name. In our work, which has no compilers’ name, there are 1232 poems of 266 poets which are put in order alphabetically. One of other feature of our work, named "Cāmi’u’n-Nezā’ir" is its giving some important informations about the professions and homelands of the poets; names of the works, stories of the poems and the places that they died; like in the collection of biographies of poems’ titles.With this work, the criticised text of "Cāmi’u’n-Nezā’ir" is presented; the most prefered rhythms, rhymes and repeated voices are determined; the informations about poets in titles are compiled; poems are compared to published collected poems; the poems that are not included in collected poems are identified; the translations of poems into proses are done; the usages that attract attention and artistic pronunciations, etc are handled in separate titles in the part of Review