Yunanistan’ın Karadeniz Bölgesi’ndeki faaliyetleri (1914-1923)

ÖZETYunanistan, I. Dünya Savaşı’na dahil olmasının ardından Osmanlı Devleti’ne karşı özellikle Rum tebaası üzerinden çok daha tehditkar bir mücadeleye girmişti. Bu devletin Osmanlı Rumları arasında başlattığı propaganda faaliyetleri bilhassa işgal yıllarında siyasi durumu da büyük ölçüde etkilemişti. Nitekim İstanbul’un dışında Batı Anadolu ve Karadeniz’de çeteler halinde örgütlenen Rumların bu bölgelerdeki faaliyetleri Türk ahali arasında büyük bir korku ve endişeye sebebiyet vermişti. Yunanistan Patrikhane’ye bağlı olan metropolitler aracılığı ile adı geçen bölgedeki Rumları kışkırtma yoluna gitmişti. Bölgede faaliyet gösteren Rum cemiyet ve çeteleri yine Yunanistan’ın himayesi altında bulunuyordu. Doğu Karadeniz’de Pontus hükümeti kurma gayretleri sürdüren Rumlar batılı devletlerden de yardım istemişti. Öte yandan Batı cephesinde gerçekleşen mücadeleler sırasında Ankara Hükümeti’nin Rusya’dan yaptığı silah sevkiyatını engellemek için Yunan gemileri Karadeniz’e çıkarak abluka uygulamaya çalışmıştı. Yunan gemileri, Karadeniz’deki Türklere ait deniz vasıtalarını taciz ederek bazı şehirleri bombaladı. Yunanistan’ın bu faaliyetlerinin yanında yerli Rumları örgütlemesi nedeniyle Ankara Hükümeti, bazı önlemler alma gereği hissetmişti. Yine Kurtuluş Savaşı’nın neticesinde devletlerarası barışı sağlamak için toplanan Lozan Barış Konferansında da bu meseleler görüşülmüştü. Yapılan toplantılarda Türk-Yunan ilişkileri düzeltilmeye çalışılmıştı.Anahtar Kelimeler: Karadeniz, Pontus, Yunanistan, Yunan Donanması, Türkiye, Milli Mücadele, TBMM.ABSTRACTAfter Greece had participated in World War I, Greek government began much more intimidating struggle against Ottoman State via Ottoman Rums. Propaganda policies of this state which were conducted among Ottoman Rums affected greatly the political situation particularly during the invasion period. Hence like at Istanbul activities of Rum bandits in Western Anatolia and Black Sea region had caused great fear and anxiety on Turkish community. Greek government started to provoke Rums in those regions through the Metropolitan bishops of the Patriarchate of Istanbul. The committees and gangs of Rums showing activities in the region were under the auspices of Greece. Rums who were keeping struggle to establish Pontus empire in the east of Black Sea region asked for help from the western countries. On the other hand, during the fights at the western front warships of Greece tried to blockade the arm shipment of Ankara Government from Russia, by standing out to the Black Sea. Greek warships harassed Turkish naval vessels and bombarded some Turkish cities. Besides these activities, Ankara government felt the need of taking some precautions after Greece started to organize local Rum community. These matters were discussed at Lausanne Peace Conference which was organized to provide international peace after the Independence War. At this conference the relationship between Turkey and Greece was tried to set in order.Key words: Black Sea, Pontus, Greece, Greek Navy, Turkey, National Struggle, Turkish Grand National Assembly