Kitap tasarımı ve topografide okunaklılık

ÖZETBilgi insanları özgürleştiren, korkularından arındıran, esaretten koruyan,sorunları çözümleyici yöntemler sunan, öğrenme, araştırma veya gözlem yoluylaelde edilen düşünsel ürün ve deneyimler bütünüdür.Kitap metinlerden oluşur. Metin bir yazın yapıtının dokusunu oluşturmaktadır.Yazın yapıtı aynı anda hem toplumsal, hem de bireysel nitelikli bir söylemdir.Kitaplar insanlara dünyayı aynı, zamanda insanı anlatır. Kitaplar; duyguların,tutkuların, çoşkuların, özlemlerin, kırgınlıkların, deneyimlerin, araştırmaların, vbbir çok konuyu ele alan iletişim araçlarımızdan en eskisidir. Bilginin yayılmasına,çoğalmasına ve saklanmasına taşıyıcılık yapan ve bu işlemleri günümüz teknolojisinehala meydan okurcasına yerine getiren kitaplar, genel olarak ilksezi durumundazihnin kavradığı temel düşünce kaynaklarımızı oluştururlar. Bu bağlamda tezinele aldığı konular içerisinde, kitabın tanımı, tarihi geçmişi, bugünü ve geleceğihakkında bir giriş yaptıktan sonra, kitabın ticari değeri, kitapların etkileri ve kitaptasarımında izlenecek yönemler hakkında bilgiler verilmiştir.Hergün değişim halinde olan yaşamın, dolayısıyla dünyanın, anlatılmasına veanlaşılmasına yönelik bir çaba içerir kitaplar. Bu çabanın içerisinde dilin, imgenin,yaratıcılığın izleri barınmaktadır. Zenginleşen dilimiz, çoğalan imgelerimiz,gün geçtikçe farklılaşan estetik beğenilerimiz ve yaratıcılığımız kültürümüzüoluşturan önemli dinamiklerdendir. Kültürümüzün ve bilgi birikimimizinyayılmasını, korunmasını ve çoğalmasını sağlayacak olan kitaplarımızın da özenlehazırlanması gerekmektedir. Grafik tasarımcılar, bir diğer adıyla daha geniş birkapsama alanına sahip görsel iletişim tasarımcıları, tipograflar, matbaacılar vekitapların oluşturulması sırasında bu zincirde yer alan tüm çalışanlar, bilginindoğru ve etkili aktarılması, kolay anlaşılabilir kılınması için kitap tasarımındabazı kuralları bilmek durumundadırlar. Ortaya koyulan bu çalışmada genel olarakve bazen ayrıntılara girilerek kitap tasarlamanın incelikleri hakkında örneklerlebilgiler sunulmaktadır. Özellikle modern dönemin tasarımcılarının ihmal ettikleriokunabilirlik konusunda ve metin çözümlemeleri ile ilgili bilgiler içerenbu çalışmada, kitap içerisinde yer alan metinlerin okunaklılık ve kavramlarınokunabilirlik yöntemleri gösterilmektedir. Kitap tasarlarken kullanılan formatlar,ölçülendirme sistemleri ve izlenecek tasarım aşamaları, yine konular arasındayer alan grid sistemleri, tipografik elemanlar, resim, imaj, yazı seçimi, dizgi vedizgide kullanılan baskı harfleri, kitaplar içerisinde yer alan verilerin okunabilirkılınması ile ilgili bilgiler ortaya konulmuştur. Okuma yöntemleri, okumayıetkileyen faktörler, metin kavramı ve tanımlamaları bölümler içerisinde yer alankonuların devamıdır.İlerleyen bölümlerde dizgi ve imajların kullanımı, editöryal yapı, resim ileiletişim, mizanpaj örnekleri, kitap kapakları ve kapak giydirmeleri (ciltler)hakkında bilgiler sunulurken, son bölümde içeriği gösteren, kavramlara göreoluşturulan ve anlatımsal içerikler için tasarlanan kitaplar ile ilgili örneklergösterilmiştir.Ekler kısmında kitap tasarımıyla ilgili çıkmış bazı makaleler vereportajlar yer alırken, harf ve metin okunaklılığı ile ilgili örnekler oluşturmuşLinda Reynolds’un konu hakkındaki araştırmalarına yer verilmiştir.Bu çalışma ile kitap tasarlayan yayınevleri, tasarım stüdyoları, bağımsız çalışantasarımcılar, tipograflar, matbaalarda çalışan dizgi ustaları için temel kitap tasarımkuralları ile ilgili örnekler verebilmek ve doğru, etkili, okunaklılığı yüksek kitaplartasarlamayı sağlayacak öneriler göstermek gayesi amaç edinilmiştir.SUMMARYKnowledge is a sum of intellectual products and experiences obtained by learning,research and observation, which in turn liberate people and free them fromfear and captivity by offering solutions to problems. It is the greatest strength andthe source of virility.Books consist of texts which composes the texture of literature works. Theseworks contain expressim of form both socially and individually. Books are oneof the oldest ways of communication to express our emotions, passions, excitements,aspirations, disappointments, experiences, researches and so on. Challengingtoday’s technology, they spread the knowledge and help to keep it, challengingtoday’s technology. They thinking generally form the essence abilities. In thiscontext, among the concepts of this thesis cover the definition of the book, its past,present and future, followed by commercial worth and the effects of the books,and the highlights of the ways to design them.While life changes day by day, books represent efforts to understand andmake understand the world they are living in. These efforts contain the traces oflanguage, image and creativity people. A growing language, increasing numberof images, esthetical choices that differ through time are some of the most importantdynamics which make up culture. So the books, which spread, preserve andincrease our culture and knowledge, must be prepared with precision and care.Graphic designers, visual communication designers, typographers, printhouses andall other individuals who make up this chain of producing a book, have to knowthe certain rules in order not just to pass the knowledge correctly and efficientlyfrom one to anothers, but also make it easily comprehensible. In this work, generaland sometimes circumstantial information on book designing, is accompanied byhelpful examples. Also explained in this book are the methods for the legibilityof texts and conceptual comprehension, while mentioning text analytics and howdesigners of the day neglect these important factors.This thesis also reveals useful information on the formats while designing abook, scaling systems, designing stages to follow, grid systems, typographic elements,image and text selection, letter set to use in typesetting and the readabilityof the information given in the books. Reading methods, the factors whıch effectreading, text conception and description, are some of the main heading discussedin the thesis.In further chapters, the usage of images and typesetting, editorial structure,visual communication, layout samples, information about book covers and coverbinding are also presented.The last chapter contains examples of conceptual andexpressive contents in books designing.In appendices, a number of articles and interviews on book designing are publishedalongside Linda Reynold’s useful knowledge concerning the subject.The aim of this work has been to advice the publishers, design studios, freelancedesigners, typographers, typesetters in printhouses, who design books, onthe method producing an effectivel, correctl, legible designed book