Türk medya sektöründe yabancı yatırımlar ve televizyon alanında bir örnek olay çalışması

ÖZETTÜRK MEDYA SEKTÖRÜNDE YABANCI YATIRIMLAR VETELEVİZYON ALANINDA BİR ÖRNEK OLAY ÇALIŞMASIMedya, küreselleşme sürecinde en hızlı değişim ve dönüşüm geçiren sektörlerinbaşını çekmiştir. Bu hızlı değişim ve dönüşümde, küreselleşme ve teknik ilerlemelerinetkisi büyük olmuştur. Hızlı değişim ve dönüşüm beraberinde yabancı medya sahipliğieğilimlerini ortaya çıkarmıştır. Medyaya yabancı yatırımlar yoğunlaşmıştır. Buyoğunlaşma zamanla sorgulanır hale gelmiştir. Medyaya yabancı yatırımın sebepleri,medya patronlarının diğer sektörlerle ilintisi sorgulanmaya başlanmıştır.Medyaya yabancı yatırımın arkasındaki asıl sebep siyasidir. Bugün AmerikaBirleşik Devletleri medya kuruluşlarına getirilen en büyük eleştiriyi bu kuruluşlarınAmerikan emperyalizmini yayıyor olduklarıdır. Bu nedenle örneğin Fox TV’ninyayınları Azerbaycan’da durdurulmuş, pek çok ülkede de kuşkuyla bakılır olmuştur.Öte yanda Amerikan medya kuruluşlarının hegemonyası ve kartelleşmeeğilimleri devam etmektedir. Medyaya yabancı yatırımı bu kadar cazip kılan; medyanınstratejik önemi, siyasi bir araç olarak kullanılabiliyor olmasıdır. Medya günümüzdedördüncü güç konumundadır. Bu yüzden medyanın yabancıların eline geçmesi sıkça veyoğun olarak eleştirilmekte, ülkeler bu konuda kendilerini ve yerel kuruluşlarınıkoruyucu önlemlere başvurabilmektedir. Bu önlemlerden birisini yabancı yatırım veyatırımcıya sınırlama getirmek oluşturmaktadır. Türkiye’de bu oran yüzde 25’tir. RadyoTelevizyon Üst Kurulu yasamızda bu sınırlama oranı yerini almıştır.Dünyada görülen medya yoğunlaşması, benzer şekilde Türkiye’de deyaşanmıştır. Türkiye’de de büyük medya devleri olmuş, bunlar diğer medyakuruluşlarımız üzerinde baskı oluşturmuşlardır. Bununla birlikte Türk medyasektörünün zaman zaman içine düştüğü ekonomik çıkmazları ve dünya standartlarınıyakalayabilme arzusu, Türk medyasına yabancı sermayenin girişini zorunlu kılmıştır.Türk medya kuruluşları uluslararası ortaklıklar kurmak suretiyle, içine düştükleriekonomik çıkmazlardan kurtulmak istemiş, çareyi bunda bulmuşlardır. YabancılarınTürk medya sektörüne girişi sadece ortaklıklar şeklinde olmamıştır. Satın alma şeklindeuygulamalar da olmuştur. Buna güncel bir örnek Fox TV’nin TGRT’yi satın almasıdır.Yabancı sermaye ve de yabancı medya kuruluşlarının medyamıza girişi, birçok yönden,örneğin yayın kalitelerinin artması ve özellikle de teknoloji alanında Türk medyasınıçok geliştirecektir. Bununla birlikte Türkiye’de halen yabancı medya kuruluşlarınakuşku ile bakılmaya devam edilmektedir. Bu korku sadece bize has bir korku değildir,tüm dünyada da aynı endişe ve korkular bulunmaktadır. ABSTRACTFOREIGN INVESTMENTS IN THE TURKISH MEDIA SECTOR ANDA CASE STUDY IN THE TELEVISION FIELDDuring the globalisation process, media was the leading sector between allrapidly changed and transformed sectors. In that rapid change and transformation, theimpacts of globalisation and technical developments were big. Rapid change andtransformed was revealed together the propensities to the media ownership. And theforeign investments to the media were become dense. That density was questioned withthe time. The reasons of making foreign investments to the media and media owners’relations with the other sectors were begun to question.In the background, the main reason of making foreign investment to the media ispolitic. Today, one of the largest critics to the media institutions of the United States ofAmerica is that these institutions spread the American imperialism out. Therefore, forinstance the broadcasting of Fox TV in the Azerbaijan has been blocked, and in a greatmany countries has also begun to question.On the other hand, the hegemony and propensity to the cartels of America’smedia institutions have been continued. The great reason of making foreign investmentto the media is the strategic importance of media and because of it can be in use as apolitical medium. Nowadays media is the fourth power. For this reason the situation ofearned media from foreigners has been often and dense criticised, and in this regard thecountries could appeal to measures that protected both themselves and their localinstitutions. One of these measures is bringing limits to the foreign investment andinvertors. In Turkey this rate is 25%. In our Radio and Television Supreme Council(RTÜK) Law this rate has been placed.In the world seen media concentration, alike in Turkey has also been lived. In Turkeyhave founded big media giants too, and they have pressured on the other ourinstitutions. However, of Turkish media sector occasionally exposed economicdifficulties and its desire of catching the world standards, these conditions have forcedthe entry of foreign capital into the Turkish media. By international consociates, theTurkish media institutions have wanted to rescue from its economic difficulties that wastheir remedy. Of foreigners entry into the Turkish media has not became only with theassociate way. Also in the way that acquisitions have been applied. Current an instanceto this is the acquisition of TGRT from Fox TV. The entry of foreign capital as well asthe foreign media institutions, in many ways will develop the Turkish media well; forinstance with the increase in the broadcasting quality and especially in the technologyfield. However yet in Turkey ongoingnessly is looked to the foreign media institutionswith doubt. That fear is not a fear belonging only to us, alike in the entire world thereare such worries and fears