Ahzab Suresi’ndeki fıkhi hükümlerin tefsir ve hadis kaynaklarında ele alınışı

ÖZETİslam Hukuku Câhiliye ahkâmının hükümlerini kimi zaman olduğu gibi devam ettirmiş, kimi zaman ıslah ederek yeni bir şekil vermiştir. Bu iki durumun mümkün olmadığı veya câhiliye ahkâmının ele almadığı meselelerde ise İslam Hukuku yeni hükümler vaz etmiştir.Ahzâb Sûresi bu bağlamda câhiliye hukukundaki zıhar ve evlatlık hükümlerini tanımamış, bunun yerine talak konusunu ayrıntılı bir şekilde işlemiş, evlatlık alanında ortaya çıkan boşluğu ise yetimi gözetme, lakît, mevlâ gibi müesseselerle doldurmuştur. Kadının örtünme hususunda ise toplumun bir kesiminde var olan cilbâb ve hicâb uygulamasını gün yüzüne çıkararak teberrüc kavramı ile birlikte kadının kıyafetinin mâhiyetini yeniden belirlemiştir. İctimâî hayatta özel hayatın gizliliği ilkesinin korunması için isti’zân meselesini gündeme getirmiş, câhiliyedeki uygulamayı eleştirmiştir.Daha çok aile hukukuna dair hükümler içeren Ahzâb Suresi Hz. Peygamber’in hayatına dair birçok bilgi vermekte kendisine ve ailesine özel olarak vaz edilen hükümleri zikretmektedir. Hz. Peygamber’in örnekliği ve hüküm koyma yetkisi üzerinde durmakta mü’minlerin onun karşısındaki konumuna vurgu yapmaktadır.İslam Hukuku içerisinde müstakil bir hata nazariyesi olmamasına rağmen hataen yapılan tasarrufların hükmünün ne olacağı sûrede yer alan âyete göre belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: İslam Hukuku, Câhiliye ahkâmı, kadın, talak, hicâb, cilbâb, evlatlık, hata, Hz. MuhammedABSTRACTIslamic Law sometimes maintained the rules of Cahiliye ahkâm and sometimes gave a new shape by reforming these rules. Impossibility of this two ways or for the problems that Cahiliye ahkâm hadn’t dealt with, Islamic Law based new regulations. In this context Ahzab Suresi (Sura Ahzab) didn’t accept the rules about zıhar and the adoption in Cahiliye ahkâm, instead of this dealt with talak in a detailed manner and filled the gap of adoption with the foundations such as keeping orphants, lakit and mevla. About the veiling of women, re-determined the nature of women-dressing by uncovering the application cilbab and hicab that had appeared in some parts of society. For protecting the private life in society life ruled the way isti’zan and criticized the application in cahiliye.Ahzab Suresi which has rules about family life mostly, gives a lot of information about the life of Prophet Muhammed (puh) and mentions the rules stayed for his family and himself. Also emphasizes being model of Hz. Muhammed and the authority of his ruling and the position of the believers opposite to him.Although there isn’t a hata theory in Islamic Law, it is mentioned what happens when processes done falsely in a ayet in this sura. Key Words: Islamic Law, Cahiliye ahkâm, woman, talak, hicab, cilbâb, adoption, hata, Hz. Muhamme