Comparıson of lıfe cycle assessment of electrıcıty productıon mıx ın Turkey wıth future electrıcıty productıon scenarıos

ÖZETTÜRKİYE’NİN ELEKTRİK ÜRETİMİ KARIŞIMININ YAŞAM DÖNGÜSÜ DEĞERLENDİRMESİNİN GELECEKTEKİ ELEKTRİK ÜRETİM SENARYOLARIYLA KIYASLANMASIFosil yakıtlardan kaynaklanan çevresel etkiler, iklim değişikliği problemlerinin ortaya çıkmasıyla birlikte, son yıllarda dikkat çekmeye başlamıştır. Sonuç olarak, sürdürülebilirlik kavramı, gelecek enerji yönetim politikalarının belirlenmesinde önemli bir başlık haline gelmiştir. 2016 yılı elektrik üretimi karışımında hala fosil yakıtlar önemli bir yer tutsa da, çevreyle ilgili farkındalık arttıkça Türkiye’deki yenilenebilir enerji kaynaklarının payları da artma eğilimindedir. Bu tezin amacı hem güncel durum hem de gelecek senaryoları için yaşam döngü değerlendirmesi (life cycle assessment) ile Türkiye’de elektrik üretimi aktiviteleriyle alakalı çevresel etkileri incelemektir. Ayrıca, bu tez başlıca elektrik üretim teknolojilerinin çok değişkenli karar analizi (multi criteria decision analysis) yöntemi ile daha kapsamlı bir şekilde incelenebilmesi için sürdürülebilirlik analizi yapmayı da amaçlamaktadır. Elektrik üretim alternatiflerinin farklı bakış açılarından ayrıntılı bir incelemesi yapıldıktan sonra, gelecekteki enerji planlama eylemleri için sürdürülebilir kalkınma politikaları sunulmuştur. Yaşam döngü değerlendirmesi sonuçları fosil yakıtlara dayalı senaryoların gelecek öngörülerinde artan çevresel zararlara sebep olduğunu, şimdiki seviyelerin ancak yenilenebilir teknolojilerin üretimdeki paylarının artması durumunda sabit tutulabileceğini belirtmektedir. Çok değişkenli karar analizi sonuçları yenilenebilir kaynakların fosil yakıt teknolojilerine kıyasla sürdürülebilirlik açısından en iyi seçenekler olduğunu ortaya koymaktadır. Her iki yöntemin sonuçları da sürdürülebilir gelecek hedeflerine ulaşmak için yenilenebilir teknolojilerin yürürlüğe koyulması gerektiği konusunda uyum göstermektedir.ABSTRACTCOMPARISON OF LIFE CYCLE ASSESSMENT OF ELECTRICITY PRODUCTION MIX IN TURKEY WITH FUTURE ELECTRICITY PRODUCTION SCENARIOSFossil fuel related environmental impacts draw attention to emerging climate change mitigation problems for the last decades. As a consequence, sustainability concept is becoming a very important topic in policy making studies for future energy management. Although electricity generation mix in 2016 is still dominated by fossil fuels, shares of renewable energy sources tend to rise in Turkey as the awareness about the environment increases. The aim of this thesis is to investigate the environmental impacts related to electricity production activities in Turkey via life cycle assessment for current situation and also for future scenarios. Also, this thesis aims to employ sustainability analysis for further investigation of main electricity production technologies via multi criteria decision analysis. After a throughout investigation of electricity generation alternatives from different perspectives, sustainable development policies are offered for the future energy planning actions. Life cycle assessment results indicate that fossil fuel based scenarios cause increasing environmental burdens for future projections while current levels can only be sustained if renewable technologies have greater shares. Multi criteria decision analysis results reveal that renewables are the best options from sustainable point of view compared to fossil fuel technologies. Both methodology results mostly agree that renewable technologies should be put into practice for achieving sustainable future goals