Uluslararası portföy çeşitlendirmesi ve bir Türkiye uygulaması

ÖZET Bu çalışmada uluslararası portföy yatırımlarının faydaları, kısıtları, riskleri, ve teorik temeli incelenmiş ve uygulamada uluslararası portföy yatırımlarının İstanbul Menkul Değerler Borsası IMKB-30 endeksine dahil hisselerden oluşan bir yerel portföye katkısı irdelenmiştir. Literatürde uluslararası portföy çeşitlendirmesinin iki ana faydası olduğunu göstermektedir: Bunlar yerel portföyün getirisinin arttırılması ve yerel portföy riskinin azaltılmasıdır. Yerel portföye katkı açısından bakıldığında, özellikle gelişmekte olan ülkeler açısından bahsedilen faydalardan yerel portföy riskinin azaltılması daha ön plana çıkmaktadır. Ülkemiz sermaye piyasaları gelişmişlerle ile karşılaştırıldığında 2004-2007 döneminde IMKB 30 endeksinin yüksek getiri yüksek risk karakterine sahip olduğu gözlenmektedir. Bu sebeple uygulama bölümünde nispeten daha düşük getiri - daha düşük risk karakterine ve IMKB 30 ile düşük korelasyona sahip bir gelişmiş ülke sermaye piyasası endeksinin yerel bir model portföye katılmasıyla portföyün riskinin azaltılması hedeflenmiştir. Saat farkı da göz önünde bulundurularak yapılan çalışmada IMKB 30 en düşük korelasyona S&P 500 (ABD) endeksinin sahip olduğu görülmektedir. Böylece, uygulama bölümünde, İMKB 30 endeksine dahil beş hisse senetlerinden oluşturulan yerel bir model portföye S&P 500 hisse senedi endeksi eklenmiş ve yerel portföy ile S&P 500 eklenmiş portföyün etkin sınırları karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak, S&P 500 endeksinin eklenmesiyle yerel hisse senetlerinden oluşan model portföyün riskinin %45’e kadar düşürülebileceğini göstermiştir. Türkiye sermaye piyasalarında işlem gören hisselerin açığa satılabileceği bir piyasa olmamasından dolayı çalışmanın gerçekçi ve uygulanabilir olması için açığa satış kısıtı koyulmuştur. Tezin doğrudan konusu olmamakla birlikte 2000-2007 dönemi ve 2004-2007 döneminde IMKB 30 ve gelişmiş ülkelerin borsa endekslerinin birbirleriyle korelasyonları da incelenmiş, ve uluslararası sermaye piyasaları arasında entegrasyonun son 3 yılda hızlandığı gözlenmiştir. ABSTRACT This thesis targets to analyse the benefits, risks, and the theoretical basis for international portfolio investments. The thesis also aims to quantify the potential benefits of international diversification on a local portfolio Finance literature indicates two major contribution of international diversification to local portfolios: Return enhancement and risk reduction. Studies on this subject show that risk reduction impact is superior than return enhancement. Compared to developed countries’ capital markets, Istanbul Stock Exchange (ISE)’s leading securities index ISE-30 has a high risk - high return character, whereas developed country indexes have relatively lower risk and return vs. ISE-30. Hence, in the implementation section of the thesis, international diversification has been applied to a local model portfolio by adding a developed country’s stock maket index, that has a low corelation with ISE-30. Among the developed country indexes, S&P500(USA) has the lowest correlation with ISE-30 even after time difference adjustments. Model portfolio is constructed via five local stocks. Then S&P 500 index is added to the local portfolio and An efficient frontier is drawn for both local and the S&P 500 added portfolio. A comparison of the efficient frontiers imply up to 45% risk reduction is achievable by adding S&P500 to the local portfolio. Meanwhile, in order to make the study realistic, short sale contraints are implemented. Although it is not the direct aim of the thesis, a comparison of 2000-2007 and 2004-2007 data for different countries’ stock market correlations imply that stock markets’ integration rose notably over the last three years