Doğrudan yabancı sermaye yatırımları ile makroekonomik değişkenler arasındaki ilişk i: Türkiye için bir uygulama

ÖZETBu çalışmada, doğrudan yabancı sermaye yatırımları ile seçilen makroekonomik değişkenler (dışa açıklık, reel kişi başına gelir, portföy yatırımları, cari denge) arasındaki ilişki incelenmektedir. Çalışmanın amacı, Türkiye’de 1986–2010 yılları arasında doğrudan yabancı yatırımları belirleyici olabilecek değişkenlere kırılmalı birim kök test yardımıyla yapısal değişiklik gösteren yılları tespit etmek ve değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisini ortaya koymaktır. Buna göre, doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının, portföy yatırımları, cari işlemler dengesi, reel fiyatlar ile hesaplanan kişi başına gelir, ve dışa açıklık ile olan nedensellik ilişkilerini analiz etmeden önce Zivot–Andrews yapısal kırılmalı birim kök ve Dickey–Fuller birim kök testleri uygulanmıştır. Granger Nedensellik ve yapısal kırılmalı nedensellik test sonuçlarında ise, kullanılan bütün makroekonomik değişkenlerden doğrudan yabancı yatırımlara doğru istatistiksel olarak anlamlı nedensellik ilişkisi gözlemlenmiştir. Elde edilen bu ampirik sonuçlar, doğrudan yabancı sermaye yatırımların belirleyicilerini teorik olarak açıklamaya çalışan modellerden biri olan “Toplam Değişkenler” Modelinin teorik altyapısı ile uyumludur.ABSTRACTIn this study, we empirically examine possible interrelationships among foreign direct investments (FDI) and some prominent macroeconomics variables, i.e., trade openness, real per capita gross domestic product, portfolio investments, and the current account balance. The purpose of the study is to determine explanatory variables of FDI by using unit root test accounting for structural-breaks and to present causality relationships among the related variables in Turkey over the period 1986–2010. Before starting the causality analysis, we initially apply the unit root test of the Dickey–Fuller and unit root test of the Zivot–Andrews accounting for structural-breaks. The results of the Granger causality and structural break with granger causality tests indicate that there is a statistically significant causality relationship that runs from all macroeconomic variables to FDI. These empirical results are in line with the theoretical background of “aggregate variables” model, which is one of the theoretical models to explain possible determinants of FDI in developing economies