Kıbrıs‟ta hâkimiyet mücadelesi (648-1571)

ÖZETKıbrıs, Doğu Akdeniz’deki stratejik öneminden dolayı tarih boyunca önemli bir ilgi alanı olmuştur. Başta Anadolu olmak üzere Mısır ve Suriye’de hâkimiyet kuran bütün milletler, Doğu Akdeniz’deki egemenliğin kilit noktası olan Kıbrıs adasını ele geçirmek için büyük mücadeleler vermişlerdir. Ada, bu yüzden birçok kere el değiştirdiği gibi bazı dönemsel istisnalar dışında hiçbir zaman kendi kendini yönetecek bir siyasal ortama sahip olamamıştır. Özelikle Ortaçağ’da deniz ticaretinin gelişimi ve İslâm inancının doğuşuyla beraber yaşanmaya başlayan mücadeleler, adanın önemini daha da artırmış ve Doğu Akdeniz’deki mücadelelerin yoğunlaştığı alan olarak ön plana çıkmasına neden olmuştur.Müslümanların Kıbrıs’a olan ilgisi Suriye-Filistin hattını ele geçirmeleriyle başlamış ve adanın bu toprakların güvenliği için oluşturduğu tehdit ilk dönemlerden itibaren fark edilerek, İslâm tarihindeki ilk deniz seferi neticesinde adaya başarılı bir sefer gerçekleştirilmiştir. Ancak güçlü bir donanmaya sahip olan Bizans’ın dinî ve siyasî ilişkilerinin bulunduğu Kıbrıs’tan vazgeçmemesi ada yönetiminde iki tarafında söz hakkının bulunduğu siyasî bir yapının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bizans hâkimiyetinden sonra Haçlıların eline geçen adayı, müslümanlar bu seferde Akdeniz’deki güçlü Batı Avrupalı denizcilerin mukavemetinden dolayı ele geçirememişlerdir.Anahtar Kelimeler: Kıbrıs, Akdeniz, İslâm, Bizans, HaçlılarABSTRACTCyprus has been a significant interest because of its strategic importance throughout history in the Eastern Mediterranean. The all nations which had established dominance in Egypt and Syria, especially in Anatolia, have fought to seize the island of Cyprus which is the key point of dominance in the Eastern Mediterranean. As the island was changed its goverment many times, it has never been a political environment that manages itself except for some seasonal exceptions. Especially with the development of maritime trade in the Middle Ages and struggles that were begun to happen with the birth of the Islamic faith further increased the importance of the island and as the intensification of the fight in the Eastern Mediterranean has led it to the fore.Muslims began their conquest of Syria-Palestine line with the interest of Cyprus and the first marine expedition resulted by the island was recognized from the earliest period of the threat posed to the security carried out a successful campaign to the island in the history of Islam. However, where the Byzantine navy, which has a strong religious and political ties to renounce Cyprus management on both sides of the island revealed the formation of a political structure where the right to speak. The island which was passed into the hands of the Crusaders after the Byzantine domination, Muslims have been unable to take the domination due to the powerful Western European sailors in the Mediterranean at that time. Keywords: Cyprus, Mediterranean, Islam, Byzantine, Crusader