İbnü'l-Arabî'nin Meşahidü'l-esrar isimli eseri ve Sitti Acem'in şerhi

İbnü’l-Arabî’nin (v. 638/1240) Meşâhidü’l-esrâr isimli eseri ve Sitti Acem (v. 671/1272’den sonra) tarafından yapılmış olan şerhini konu alan bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. “Meşâhidü’l-esrâr’ın Konusu ve İbnü’l-Arabî’nin Eserleri İçerisindeki Yeri” başlıklı birinci bölümde Meşâhidü’l-esrâr’ın nüsha ve neşirleri incelenerek ilgili literatürdeki yeri tespit edilmiş ve İbnü’l-Arabî’nin eserleri arasındaki önemi ortaya konmuş, eserin mukaddimesinden hareketle içerik ve üslûbu yazıldığı dönem ve coğrafyanın şartları çerçevesinde değerlendirilmiştir. “Meşâhidü’l-esrâr’ın Şerhleri ve Sitti Acem” başlıklı ikinci bölümde eser üzerine kaleme alınmış şerhler esere ve literatüre katkısı bakımından incelenmiş, Sitti Acem ve şerhi ise İbnü’l-Arabî düşüncesi ile bağlantılı olarak ayrıntılı bir biçimde tahlil edilmiştir. “Meşâhidü’l-esrâr: Metin, Çeviri ve Açıklama” başlıklı üçüncü ve son bölüm ise şerhler ve ilgili literatürden faydalanılarak notlandırılmış olan Meşâhidü’l-esrâr’ın metni, tercümesi ve eserin bölüm içeriklerine dair açıklamalardan oluşmaktadır. Bu çalışma ile İbnü’l-Arabî’nin ilk eserlerinden biri olarak anılan Meşâhidü’l-esrâr’ın, erken dönem yazmalarına dayanarak kavramsal bütünlüğün gözetildiği metni ve Türkçe çevirisi ortaya çıkarılmış olup, İbnü’l-Arabî’nin te’lif sürecindeki sâbite ve değişimleri göstermesi bakımından eserin önemine işaret edilmiştir. Eserin en kapsamlı şerhinin müellifi olan Sitti Acem’in ise Konevî ile başlayan İbnü’l-Arabî’yi okuma biçiminden farklılaşan dil, üslup ve kavram dağarcığı vurgulanmıştır. Böylelikle Sitti Acem’i, İbnü’l-Arabî’yi yorumlarken yer yer Ekberî ekolden ayrılan Cîlî ve Tilimsânî gibi müelliflerle birlikte değerlendirme imkânı sorgulanmıştır.--------------------This thesis studies Ibn Arabi’s (d. 638/1240) Mashāhid al-asrār and its commentary written by Sitt al-‘Ajam (circa 671/1272). The thesis consists of three chapters. This first chapter called “Mashāhid al-asrār and its place among the Works of Ibn Arabi” studies the manuscripts and printed versions of the work, secondly, it identifies the place of this work among his other works. Lastly, it studies the milieu and the style of the work depending on the introduction part of the Mashāhid al-asrār. The second chapter called “Mashāhid al-asrār commentaries and Sitt al-‘Ajam” studies the commentaries on Mashāhid al-asrār. Secondly, it analyses in detail Sitt al-‘Ajam’s commentary and its connection to Ibn Arabi. The final chapter called “Mashāhid al-asrār: Text, Translation and Explanation” studies the text, translations, and explanation of the chapters of the book. In this chapter we translated the text, and also referred to the concepts which did not change in the thought of Ibn Arabi from his early works to the latest ones. We also outlined the difference of language between Sitt al-‘Ajam and Konawi and their different reading styles of Ibn Arabi. Hence we also tried to evaluate Sitt al-‘Ajam alongside with Jili and Tilimsani who disassociated themselves from Akbari tradition