Erken Devir Osmanlı Mimarisi (Edirne) Duvar Dokusu

Ö Z E T Osmanlı Devleti’ne uzun süre başkentlik yapan ve önemli merkezlerdenbiri olan Edirne; askeri, ekonomik, ticari, sosyal ve kültürel açıdan büyük gelişme kaydetmiş önemli şehirlerdendir. Osmanlılar, Edirneyi topraklarına kattıktan sonra burada yoğun inşa faliyetlerine başlamışlardır. Balkan Savaşları, Rus İstilası, 1752 ve 1757 depremi, yangınlar, ihmalsizlik ve bakımsızlık gibi nedenlerden dolayı yüzyıllar içinde birçoğu tamamen yok olmuş bir çoğuda harap durumda günümüze ulaşmışdır.“Erken Osmanlı Mimarisi (Edirne) Duvar Dokusu” adlı bu çalışmada; Edirne Merkezde, 16 yapı duvar dokusu özellikleri bakımından incelenmiştir. Belirlenen bu yapılar, duvar çizimleri ve fotoğraflarla belgelenerek, kullanılan malzeme - duvar örgü sistemleri tanımlanmış ve malzeme özellikleri ayrıntılı bir biçimde değerlendirilmiştir. Çeşitli yayın ve kaynakların yardımı ile hazırladığımız çalışmamız, beş bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, Edirne’de Erken Osmanlı dönemi siyasi yapı ve mimari faliyetler, konunun önem ve niteliği, çalışma yöntemi, yararlanılan kaynak ve araştırmalar hakkında bilgi verilmiştirİkinci bölümde; duvarlar ve duvarda kullanılan malzemeler hakkında genel açıklayıcı bilgiler verilmiştir.Üçüncü bölümde; Katalog başlığı altında; örnekler kronolojik olarak sıralanmış, yapıların yayınlarda geçen tarihçesinden, mimari özelliklerinden kısaca bahsedilmiş, yerinde yapılan incelemelerle yapının durumu belirlenmiş, ilk yapımdan gelen özellikler tespit edilmeye çalışılışılarak, duvar dokuları; kullanılan malzeme ve istif yöntemleri açısından duvar örgü şekilleri şekilleri çizilerek, detaylı bir şekilde incelenmiştir. Her bir yapı için bir fiş düzenlenmiştir. Bu fişte yaptıran, mimar ya da usta, inşa tarihi, mimari özellikler, yapının geçirdiği onarımlar ve yönlerine göre duvar yüzeyleri taş, tuğla, derz ölçüleri, harç özellikleri istif yönleri açısından değerlendirilmiş, fotoğraflar ve çizimlere yer verilmiştir. Dördüncü bölümde, örneklerde ortaya çıkan malzeme özellikleri ve istif yöntemine göre değerlendirmeler yapılıp tablolar oluşturulmuş. Sonuç bölümünde, ilk önce kullanılan malzemenin değerlendirilmesi yapılmış; istif yöntemine göre kullanılan malzemelerin özellikleri açıklanarak aynı dönem Bursa örnekleri ile karşılaştırılmıştır. ABSTRACT Edirne to been one of the important centers and long-term capital of Ottoman State is a city that made big progress regarding military, economic, commercial, social and cultural issues. After Ottomans conquer the Edirne they had started to busy building actions here. Some of these buildings reached to present-day as wrecks and some of them were destroyed inside of centuries because of Balkan Wars, Russia Irruption, the earthquake in 1752 and 1757, fires, negligence, squalidness, and such causes.In this study called “Early Ottoman Architecture (Edirne) Wall Texture”, 19 buildinga been observed in point of their wall texture features in center of the Edirne. Materiel cognizance – wall design systems of these specified 19 buildings been described and material features been commented in detail by authenticating with wall drawing and photos. The study been prepared by utilizing various editions and sources consists of three chapters. In the first part, been informed about politic structure and architectural actions of Early Ottoman period in Edirne, the importance and quality of subject, study method, and the utilized sources and researches.In the second chapter, general explanatory knowledge been informed about walls and their materiel cognizance. In the third chapter, under the Catalog title; the examples been sequenced chronologically, been mentioned about short history, contained of editions, of architectures and their architectural features briefly, been determined the situation of architecture by observations, and wall design been observed in point of material cognizance and stack methods in detail by trying to determine the features be based on from the first building. A datasheet been prepared for every architecture. In the datasheet, the person got it done, architect or master, the date of building, architectural features, repairs, and wall surfaces according to direction, stone, brick, suture measurement, mortar features been commented in point of their stack aspects, and photos and drawings been added.In the fourth part, a general assesment been presented according to material features occurred in examples and stack methods by aid of charts and graphs. Firstly, material cognizance been commented; been compared with same period examples of Bursa and Byzantium by explaining the material features used according to stack method