Balat’taki Yahudi kurumlarının tarihsel gelişim süreci

ÖZETOsmanlı toprakları ve özellikle İstanbul birçok medeniyete ve millete ev sahipliği yapmıştır. Asırlar boyunca Türkiye topraklarında ve özellikle İstanbul’da varlıklarını devam ettiren Yahudilerin Anadolu’ya gelişleri, yerleşim yerleri, yaşayış şekilleri, uğraştıkları meslekler, kültür ve eğitim açısından durumları anlatılmıştır. Özellikle İstanbul Yahudileri ve bunlar içinde önemli bir konuma sahip olan Balat Yahudileri Türkiye topraklarında yaşayan Yahudi nüfusunun iyi anlaşılabilmesi için önemlidir. Tarih boyunca Yahudiler için önemli bir merkez olan Balat’ın günümüzdeki durumu oldukça farklıdır. Bugün semtte neredeyse hiç Yahudi yoktur. Ayrıca burada bulunan ve Yahudilere ait olan birçok kurum da bugün mevcut değildir. Balat özellikle 16. asırdan itibaren Yahudiler için çok önemli bir merkez haline gelmiştir. 20. yüzyıla kadar önemini koruyan semt, bu yüzyılın başından itibaren Yahudiler tarafından terk edilmiştir. Yahudilerin semti terk etmesiyle beraber burada bulunan sinagoglar, okullar, yardım kuruluşları, spor kurumları, vakıflar da bir bir kapanmıştır. Günümüzde birçoğunun sadece isimleri kalmıştır. Bir zamanlar önemli bir Yahudi nüfusunu barındıran semtte Yahudilere ait kurumların kuruluşundan günümüze kadar olan durumları tarihsel bir süreç içerisinde ele alınmıştır. Bu kurumlar; sinagoglar, eğitim kurumları, sosyal kurumlar ve yardım kurumları, spor kurumları, sağlık kurumları başlıkları altında incelenmiştir. ABSTRACTOttoman Lands and especially İstanbul have gathered so many civilization and nations. This work is about Jewish people who have lived in present Turkish Lands and especially in İstanbul throughout the centuries. In another words, this work explains arrivals of Jewish to Anatolia, centers of their population, their habits, their occupations, and their positions in education and culture . Jewish in İstanbul especially the ones lived in Balat region had an important role among Jewish and it is necessary know about them in order to undarstand them properly. Today, Balat is quite different from the Balat in the past. Nowadays, there are almost no Jewish population in the region. Furthermore, a huge number of Jewish societies in the area no longer exist. Balat became a very important place for Jewish in 16th century. It kept it’s significance to the beginning of 20th century. At that time Jewish started to leave the region. When they leave Balat, synagogues, schools, civil foundations, sport clubs and other Jewish organizations in the area disappeared, too. Most of them exist only by name now. In this work Balat which sheltered a large number of Jewish population in the past, is covered with it’s Jewish constitutions from their establishment to the present. In addition, historical development process of the constitutions are focused on in this work. Those constitutions are examined through seperate topics such as, synagogues, schools, civil foundations, sports clubs and hospitals