Türk basın işletmelerinde avrupa birliği kriterlerine uygun insan kaynakları yönetimi metodolojisi

ÖZETTÜRK BASIN İŞLETMELERİNDE AVRUPA BİRLİĞİ KRİTERLERİNE UYGUN İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ METODOLOJİSİKüreselleşme, hızlı teknolojik gelişmeler ve özellikle Türkiye’nin AB’ye tam üyelik sürecinde yaşanan toplumsal, ekonomik, politik, yasal ve kültürel değişimler organizasyonlarda yeniden yapılanma uygulamalarını gündeme getirmiş, çalışanların iş yaşamından beklentilerinin de değişimine neden olmuştur. Bu durum işletmelerin pazarda var olması ve yaşamlarını sürdürmesi için bu değişime adaptasyon sağlayacak yönetimsel yaklaşımları benimsemesini zorunlu kılmıştır. Bu yaklaşımlardan biri de insan kaynakları yönetimi yaklaşımıdır. Günümüzde bir örgütün, diğer maddi kaynakları ne kadar sağlam olursa olsun, insan kaynakları yeterli etkinliğe sahip değilse, başarı olasılığı düşük olacaktır. Tatminsiz, başarı güdüsü düşük bir işgücü ile verimlilik ve iş kalitesi hedeflerine ulaşmak kolay değildir. Bu bağlamda verimliliği artırmak ve çalışma yaşamının niteliğini yükseltmek amacı taşıyan insan kaynakları yönetimi yaklaşımının, kamusal sorumluluğu yanında kar elde etme amacı da taşıyan basın işletmelerinde AB kriterlerine uygun olarak yer alması rekabet üstünlüğü açısından önem taşımaktadır. AB kriterleri olarak baktığımızda, ilk olarak karşımıza ulusal yasalarımız uyumu gelmektedir. Bunu, AB bütünleşmesinin ürünü olan sosyal haklara ilişkin standart ve normlar izlenmektedir. İKY uygulamalarında yasalar, standart ve normlara sağlanacak uyum işletmelerin rekabet üstünlükleri sağlamasında önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı bu alandaki durumu saptamak ve daha neler yapılması gerektiğini belirtmek ve AB alanında ortak bir uygulamaya zemin oluşturmaktır. Araştırmada basın işletmelerindeki yöneticilerin İKY uygulamaları hakkında yorumlarını ve bakış açılarını öğrenebilmek amacı ile mülakat yöntemi kullanılmıştır. Ayrıca, geniş bir literatür taraması, Avrupa Birliği sosyal politika ve istihdam ile ilgili antlaşmalar, zirveler, alınan kararlar, çıkarılan yönergeler ve belgeler incelenmiş, konu ile ilgili devlet kurumlarından internet aracılığı ile bilgi edinilmiştir. Araştırma sonucunda basın işlemeleri İKY uygulamalarının bugünkü durumu ve sektör dışındaki işletmelerdeki uygulamalardan farklılıkları ortaya konmuştur. Sektör, kendine özgü yapısı ve sorunları ile dikkat çekmektedir. Bundan başka Türkiye’nin AB’ye tam üyelik sürecindeki uyum çabalarına rağmen çalışma kanunumuz ve sosyal haklar açısından eksiklikler saptanmıştır. Sosyal haklar sermaye çevreleri tarafından bir maliyet unsuru olarak görülmeye devam ettikçe bu eksikliklerin de var olacağı anlaşılmaktadır. Son olarak, ortak bir uygulama oluşturmak amacı ile basın sektörünün personel ve işletme özellikleri dikkate alınarak temel İKY fonksiyonları içeren bir metodoloji oluşturulmuştur. Metodolojinin uygulanması işletmelerin kendi finansal yeterlilikleri ve kültürü açısından ele alınarak geliştirebilir. ABSTRACTHUMAN RESOURCE MANAGEMENT METHODOLOGY ACCORDING TO CRITERIONS OF EUROPEAN UNION FOR MEDIA COMPANY IN TURKEYGlobalization, rapid technological progress and especially social, economical, political, legal and cultural changes have brought about reorganization practices for organizations and caused new expectations related living and working conditions for employees on the process of full membership of Turkey to European Union. This condition necessitates for companies adopting new management approaches in order to exist and keep on its life in market. One of these management approaches is human resource management. In these days, if an organization has strong substantial resource but insufficient human resources, it will definitely have low success probability. It is not easy to reach productivity and higher work quality with dissatisfied and low success incentive labor force. In this context, human resource management approach willing to increase productivity and work life quality should take part in press companies which have social responsibility besides its profit aims, according to EU criterions. In the frame of EU criterions, we see firstly the importance of adjustment of Turkish working laws to European laws. They are followed by standards and norms related to social rights, result of EU integration. It is very important to adapt to standards and norms for competition superiority in the practices of HRM. One of the aim of this study is to determine the situation and to state what should be done about this issue and to lay the groundwork for constituting a common practice in EU. Interview method is used in this research in order to get comments and point of views of HR managers about HRM practices in press organizations. Furthermore, a wide literature research about EU’s social politics and employment contracts, decisions, directives, treaties and summits is made as well as internet research related to government institutions. The present situation of HRM practices in press companies and the differences from the practices in the organizations which are out of sector appeared as a result of this research. The sector draws attracks attention with its specific structure and its problems. Furthermore, despite all the efforts of Turkey in the process of full membership to EU, there are some deficiencies on Turkey’s working laws and social rights. As long as social rights are considered as a cost element for capital owners these deficiencies seem to last. Finally, with the aim to develop a common practice, a methodology including the basic HRM functions has been formed by taking into considerations organization and personnel characteristics of the press sector. This methodology can be improved with respect to self financial sufficiency and culture of companies