Savaş muhabirliği ; Suriye iç çatışması örneği

ÖZET Savaş gazeteciliği dünyada Kırım Savaşı’yla başlamış ancak bir uzmanlık dalı olarak gazetecilik literatüründe yer bulması uzun evreler sonucunda olabilmiştir. Özellikle Vietnam ve Körfez Savaşlarında savaş muhabirleri bölgeden sıcak gelişmeleri tüm dünyaya duyurarak savaşın nabzını tutmuşlardır. Körfez Savaşıyla birlikte savaş gazeteciliği, genç gazetecilerin ilgisini çekerek popüler olmaya başlamıştır. Bununla birlikte Amerika’nın Irak işgali sırasında ve savaş sonrasında savaş gazeteciliği, bu savaşta uygulanan gazetecilik yöntemleri ve objektif haberciliğin nasıl yapıldığı tartışma konusu olmuştur. Ortadoğu’daki karmaşanın hüküm sürdüğü son ülke Suriye olmuştur. Ülkede 2011’den günümüze, kimilerine göre bir kıvılcımla, kimilerine göre de uzun yılların birikimiyle meydana gelen bir iç savaş meydana gelmiştir. Suriye’de çıkar grupları, sermaye güçleri ve siyasilerin savaşının bedelini sivillerin dışında gazeteciler de ödemektedir. Bölgeye giden gazetecilerin bir kısmı resmi olarak Amerika’nın Irak İşgalinde olduğu gibi “iliştirilmiş” olarak görev yapmakta bir kısmı da muhaliflerin gözetiminde gazetecilik yapmaktadır. Bu noktada gazetecilerin savaşın hangi boyutlarını kamuoyuna aktardığı tartışma konusudur. Objektif haberciliğin iç savaşta bir zorunluluk mu yoksa bir lüks mü olduğu ve medya yoluyla savaş konusunda kamuoyunun nasıl şekillendirildiği, doğru ve gerçek haberciliğin Suriye’de nasıl yapılabildiği ya da yapılamadığı bu çalışmanın temel konusunu oluşturmaktadır. Bununla beraber Suriye’de görev yapan savaş muhabirlerinin haklarının hangi düzeyde olduğu ve savaş muhabirlerinin güvenlik sorunları da çalışmada ele alınmıştır. Irak işgalindeki gibi bir habercilik anlayışının Suriye’de de oluşturulmak mı istendiği, objektif haberciliğin gazetecilerin baskı ve güvenlik sorunları çerçevesinde incelenerek, Suriye İç Savaşı’nda orduya ya da muhalif gruplara bağlı ve serbest çalışan gazetecilerle yapılan röportajlar göz önüne alınarak yanıtlanmaya çalışılmıştır. ABSTRACT War journalism came to the fore with the Crimean War, but it has undergone a progress and found a significant place in the field of journalism for a long period of time. Particularly in Vietnam and Gulf Wars, the war journalists achieved reflecting each important detail about the war and spreading these details all over the world. With the Gulf War, war journalism drew the attention of young journalists and became popular among them. Moreover, during the conquest of Iraq by America and after the conquest, the methods employed related to journalism in this period and the objective reflection of news during the process of this incident, turned out to be very noticeable in terms of war journalism. Syria is the last country of the Middle East in which chaos has been dominant. In the country, from 2011 to this age, according to some people, because of a domestic conflict, and according to the others, due to the contradictions and disagreements dominating the country for a long time, a domestic war appeared. Not only the public but also the journalists in Syria have paid the price of the war, which emerged because of self-interest groups, capital authorities and politicians. Some of the journalists going to the area, perform their tasks as ‘embedded’ journalists and the others work under the control of opponents. In this sense, the aspects of war reflected by the journalists to the public have become a topic of discussion. The basic subject of this study is to question whether or not an objective journalism in domestic wars is an obligation or a luxury, how the public opinion about the war is shaped by means of media, whether an objective journalism can be carried out in Syria or not. Furthermore, the rights of war journalists in Syria and their security problems were also analyzed in this study. Dwelling on the oppression and security problems in the field of objective journalism and analyzing the interviews with the journalists, working as independent or dependent on the military or opponent groups from Syria Domestic War, it was concluded that an understanding of journalism like the one during the conquest of Iraq has been practised in Syria as well