Teknoloji ve Tasarım dersi için bir model oluşturulması

ÖZET Teknoloji ve Tasarım Dersi, T.C.Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunun 21.03.2006 tarih 24 sayılı kararı ile 2006-2007 eğitim yılından itibaren İlköğretim ve Orta Öğretim düzeyinde, öğretim programları tasarımı projesi kapsamında 6. 7. ve 8. sınıflarda uygulanmaya başlanmıştır. Tezin amacı batı dünyasında yer alan benzer içerikli dersleri ele alıp, bu ders programının mevcut yapısı ve dört yıllık geçmişi ile değerlendirerek, geliştirilmesine katkı sağlayacak bir model oluşturmaktır.Ülkemizde ve dünyada böyle bir derse neden ihtiyaç duyulduğunu anlamak, çıkış noktalarının aynı mı yoksa farklı mı olduğunu belirleyebilmek açısından önemli idi. Çıkış noktaları aynı olan programlar birbirlerine örnek teşkil edebilirler.Bu amaçla teknoloji, tasarım, endüstri çağı, bilgi çağı gibi kavramlar, özellikle endüstrileşme ile birlikte ortaya çıkan toplumsal dönüşüm sürecinden itibaren ele alındı. Burada amaç hem konuyu oluşturan temel kavramları anlayabilmek hem de bu kavramlar ile oluşturulan bir dersi hazırlayan süreci tarif edebilmekti. Bazı endüstrileşmiş batı ülkeleri üzerinden genel bir değerlendirme yapılarak, bu tür derslerin ortak çıkış noktalarına sahip olduğu konusunda bulgulara ulaşıldı. Tüm gelişmiş ülkelerde endüstri devrimi ile başlayan toplumsal dönüşümün ortaya çıkardığı yeni yapıya uyum sağlayacak bireyler yetiştirilmesi amacıyla düzenlenmiş olan eğitim sistemleri, bilgi çağının gelmesi ile birlikte bu yeni toplumsal paradigmaya yönelik olarak yenilenmeye başlanmıştır. Ortaya çıkan tanıma göre, bu yeni çağın bireyleri, ihtiyaçlarını tanımlayabilmek, bu ihtiyaçları karşılayabilecek çözümler için gerekli bilgiye ulaşabilecek, bu bilgileri tarayarak kendi çözüm önerilerini geliştirmek yolunda kullanabilecek özelliklere sahip olmak durumdadırlar. Bu bireylerin özgür varlıklarını koruyabilmeleri için, aynı zamanda hızla değişip gelişen teknolojik ürünleri de kullanabilme becerisine sahip olmaları gerekmektedir. Bu özelliklerin de öğrencilere, tasarım süreci deneyimi yaşamaları ile aktarılabileceğine karar verilerek ortaöğretim seviyesinde müfredatlar bu çerçevede düzenlenmeye başlanmış.Dünyanın en büyük ekonomisine ve endüstrisine, buna bağlı olarak da etki gücüne sahip olan ABD’de bu derse paralel program olan Teknolojik Okuryazarlık konusuna, bu değerlendirme kapsamında değinildi. ABD 2000 yılından itibaren teknoloji derslerini bu vizyonla, yeniçağın bireylerinin yetiştirilmesine yönelik olarak yenilemeye başlamıştır.Çalışmanın en önemli ayağını yaklaşık yirmi yıldır, ulusal müfredatında Tasarım ve Teknoloji adlı bir derse yer veren ve bu haliyle de konuyu en önce benimseyen benimseyen ülke olan İngiltere’deki yapının incelenmesi oluşturdu. İngiltere zengin kaynakları ve uzun süreçli deneyimi ile programa yönelik bakış açısının geliştirilmesine önemli katkı sağladı.Tarihçe ve örneklerin kazandırmış olduğu bakış açısı ile Türkiye’de bu programa yer verilmesindeki amaçlar ve uygulamada bulunan kaynaklar ele alındı. Türkiye’deki deneyimlere ışık tutması açısından uygulama örneklerine de değinilerek, mevcut kaynakların uygulamadaki algıları ve yansımaları gözlenmiş oldu.Tüm bu inceleme ve değerlendirmelerin sonucunda, Teknoloji ve Tasarım Dersi programının amacını tanımlayan ve işleyişine yönelik öneri getiren bir model oluşturuldu.SUMMARY ‘’Technology and design program’’ is a new subject of secondary education, which has been added to many curriculums around the world. The aim of this subject is most commonly to develop the skills of the pupils which they will need in today’s world of rapid technological changes. ‘’Technology and design program’’ also has officially been part of Turkish curriculum at secondary level since 2006. This program is a mandatory school subject for all types of schools, and it is a replacement of the crafts based workshop class.The aim of this thesis is to propose a model for this subject. The aim of the model that is designed and proposed in the scope of this thesis is to create a benchmark for the possible curriculum improvements of thesis subject in the future. To achieve a model, before starting to have a look at the four years experience that has been accumulated since it was first introduced in Turkey, it was worhwhile to make a research on the similar subjects existing in other curriculums to form a theoretical background. The research on the other countries was necessary, to have an opinion about their basic motive to include this subject in their curriculum and to understand if the same motives were also valid in Turkish program. It would be appropriate to use other experiences as an example only if the purposes are parallel or the same.As a set out point, design and technology concepts have been analysed and the changes in these concepts have been tracked since the industrial revolution.The research on the curriculum motives of the other countries has revealed that the driving motives that leads those countries to introduce this program was similar. Developed countries, which were on the focus of this research, were trying to adjust and improve their educational system according to the requirements of the knowledge society, the system which was previously designed to accommodate the needs of the industrial age. According to their approach, the new age requires citizens, who are able to search, reach and analyze the information which is relevant to their requirements, by using fastly changing technological tools. They should also be able to use a certain methodology in problem solving, to find solutions to their different needs. US with the biggest cultural influence on the world, parallel to its huge economical and technological power, has been adjusting her educational system to this new understanding since 2000, with their new program named Technological Literacy.The earliest and the largest program ever started on these concepts were in the UK, which also provided a rich resource for this thesis. D&T program is available in the National Curriculum for almost 20 years now, with long history of discussions, trials and experiences. With understanding the historical background of the concepts design and technology and knowing the outcomes from experiences other countries, it was possible to understand and evaluate the 4 year Turkish experience better. Finally, as the outcome of this thesis, a model for "technology and design" education to be proposed for the improvement of this subject in the secondary schools curriculum in Turkey has been developed based on the evaluations of the studies conducted on data from various countries