Sigorta şirketlerine mali yeterlilik, Avrupa birliği sigorta uygulaması (solvency II) ve Türkiye değerlendirmesi

Anahtar Kelimeler : Sigorta, Risk, Risk Yönetimi, Mali Yeterlilik, Mali Yeterlilik IIÖZETSİGORTA ŞİRKETLERİNDE MALİ YETERLİLİK, AVRUPA BİRLİĞİ SİGORTA UYGULAMASI (SOLVENCY II) VE TÜRKİYE DEĞERLENDİRMESİ Mali yapıları sıkıntıya düşen şirket sayısının ve büyüklüğünün artması kamuoyunun sigorta sektörüne olan güvenini ciddi olarak sarsmış ve sigorta ile ilgili düzenlemelerin etkinliği konusunda kaygılara neden olmuştur. Sigorta sektörünün finansal sistemindeki önemi; tüketicilerin şirketlere olan güveninin tekrar sağlanmasını zorunlu kılmıştır. Sigorta şirketlerinin finansal durumuna yönelik değerlendirmeler sağlam ekonomik ilkelere dayanmalı ve finansal piyasaların sağladığı bilgileri ve teknik risklere ilişkin genel olarak mevcut verileri en uygun şekilde kullanmalıdır. Özellikle, mali yeterlilik yükümlülükleri tüm bilançonun bir ekonomik değerlemesine dayanmalıdır. Risk yönetimindeki son gelişmelere uygun olarak, Uluslararası Sigorta Denetçileri Birliği, Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu, Uluslararası Aktüerler Derneği ve diğer finansal sektörlerdeki son gelişmeler, risklerini uygun şekilde ölçüp yönetebilmeleri için sigorta ve reasürans kuruluşlarına teşvik sağlayan risk bazlı ekonomik bir yaklaşımı öne çıkarmıştır. Bu çalışma ile uluslararası gelişmeler çerçevesinde Avrupa Birliği sigortacılık sektöründe mali yeterliliğin ölçülmesi, bu alandaki düzenlemeler ve Türkiye’deki düzenlemeler açıklanmıştır. Mali Yeterlilik II düzenlemesi ile poliçe sahipleri için daha iyi bir koruma sağlaması beklenmektedir. 2012 yılında uygulanması beklenen Mali yeterlilik II, sigorta endüstrisindeki risk bilincini arttıracak ve sektörün istikrarı açısından olumlu bir gelişme olacaktır. Türkiye’deki mevcut mali yeterlilik sistemi, sigorta şirketlerinin karşı karşıya kaldığı riskleri tam olarak dikkate almamaktadır. Avrupa Birliği üyeliği çerçevesinde uyumlaştırma çalışmaları kapsamında “Mali Yeterlilik II” düzenlemesinin kabul edilmesi gerekmektedir. Gelişmelerden Türk sigorta sektörünün özellikle küçük ve orta boy şirketlerin olumsuz yönde etkilememesi için, şirketlerin karşı karşıya kaldıkları riskleri en iyi şekilde hesaplayıp yükümlülüklerinin gerçek maliyetlerini bilançolarına yansıtmaları ve sermayelerini arttırmaları gerekmektedir. Ayrıca, risk yönetimi, aktif-pasif yönetimi, denetim sistemleri geliştirilmeli, nitelikli personel ihtiyaçları ve organizasyon yapıları gözden geçirilmelidir. Key Words : Insurance, Risk, Risk Management, Solvency, Solvency IIABSTRACTSOLVENCY OF INSURANCE COMPANIES, EUROPEAN UNION PRACTICE (SOLVENCY II) AND EVALUATION FOR TURKEY The increase in the number of companies that are in financial instability damaged public opinion on insurance sector seriously and led to concerns related with the efficiency of the regulations about the insurance sector. The importance of insurance sector in financial system made it necessary to obtain the confidence of customers on insurance companies. The evaluations concerning the financial position of insurance companies must be based on strong economical principles. In addition to this, these evaluations must efficiently use the existent data based on the information supplied by financial markets and relevant to technical risks. Above all, solvency liabilities must be based on the economical evaluation of the whole balance sheet. In compliance with the latest improvements in risk management; International Insurance Auditors Association, International Accounting Standards Board, International Actuarial Association and other financial sectors highlighted a risk based economical approach that encourages insurance and reinsurance companies so that these companies could measure and manage their risks in a suitable way. In this study, measurement of solvency in European Union insurance sector with respect to international improvements and the regulations about this subject are explained. A better protection is expected to be obtained for the saving holders with the implementation of Solvency II regulation. Solvency II that is expected to be implemented in 2012 will enhance the risk awareness in insurance industry and it will be a positive contribution for the stability of the sector. The existent solvency system in Turkey does not fully take into account the risks that insurance companies face with. The “Solvency II” regulation must be accepted in order to be compatible with European Union membership norms. The risks that small scale and medium sized insurance companies encounter must be calculated carefully and the real cost of their liabilities must be reflected to their balance sheets and these firms must increase their capital in order to prevent damage of the improvements in Turkish insurance sector. Besides, risk management, assets-liabilities management and audit methods must be enhanced and firms must review their organizational structure and their needs for skilled personnel