Sağlık inanç modeline dayalı eğitim programının üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite inanç ve davranışlarına etkisi

Amaç: Bu çalışma Sağlık İnanç Modeline (SİM) dayalı eğitim programının üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite inanç ve davranışlarına etkisini belirlemek amacıyla yapıldı.Gereç ve Yöntem: Bu çalışma ön-test, son test düzenli ve kontrol gruplu yarı deneysel tasarım kullanılarak yapıldı. Çalışmaya Mart-Eylül 2019 tarihleri arasında iki üniversitede öğrenim gören 129 katılımcı (deney grubu=61, kontrol grubu=68) dâhil edildi. Egzersiz Sağlık İnanç Modeli Ölçeğinin (ESİMÖ) geçerlik ve güvenirliği bu çalışma kapsamında yapıldı. Deney grubundaki öğrencilere 4 haftalık SİM’e dayalı eğitim programı uygulandı. Eğitim verildikten sonra sadece ayda bir kez hatırlatma mesajları gönderilerek 3. ve 6. aylarda izlem yapıldı. Veriler “Kişisel Bilgi Formu”, “Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (UFAA) ” ve “Egzersiz Sağlık İnanç Modeli Ölçeği (ESİMÖ)” ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde ki kare testi, Friedman testi, Wilcoxon işaret testi ve Mann-Whitney U testi kullanıldı.Bulgular: son testte deney grubunun ESİMÖ toplam ve genel sağlık değeri, ciddiyet algısı ve yarar algısı alt boyutlarının puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulundu (p<0.05). Son testte deney grubunun MET toplam puan ortalamaları kontrol grubundan istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulundu (p<0.05).Sonuç: Bu çalışma kapsamında uygulanan SİM’e dayalı eğitim programı öğrencilerin fiziksel aktivite inanç ve davranışlarını pozitif yönde etkilediği belirlendi. Öğrenciler ile birlikte çalışan hemşireler bu programı bir rehber olarak kullanılabilir.--------------------Aim: This study was done to determine the effect of the Health Belief Model (HBM) based training program on university students' physical activity beliefs and behaviors.Material and method: This study was done using an quasi experimental design with pre-test, post-test regular and control groups. 129 participants (experimental group = 61, control group = 68) studying at two universities between March-September 2019 were included in the study. The validity and reliability of the Exercise Health Belief Model Scale (EHBMS) were done within the scope of this study.4-week HBM-based education program was applied to the students in the experimental group. After the training was given, reminder messages were sent only once a month and follow-up was performed at 3 and 6 months. The data were collected using "Personal Information Form", "International Physical Activity Questionnaire (IPAQ)" and "Exercise Health Belief Model Scale (EHBMS)". Ki-Square test, Friedman test, Wilcoxon sign test and Mann-Whitney U test were used to evaluate the data.Results:In th e post-test, the difference between the mean scores of the sub-dimensions of EHBMS total and general health value, perception of severity and benefit perception of the experimental group was found to be statistically significantly higher (p<0.05). In the post-test, the mean MET total score of the experimental group was found to be statistically significantly higher than the control group (p