Kitozan’ın yumuşak doku iyileşmesindeki etkisinin deneysel olarak incelenmesi ve hücre kültürü ile değerlendirilmesi

TÜRKÇE TEZ BAŞLIK: KİTOZAN'IN YUMUŞAK DOKU İYİLEŞMESİNDEKİ ETKİSİNİN DENEYSEL OLARAK İNCELENMESİ VE HÜCRE KÜLTÜRÜ İLE DEĞERLENDİRİLMESİAdı ve Soyadı: Muharrem GÜVERCİNDanışman Adı: Kamil GÖKERKabul Tarihi: 15 Aralık 2004Program: DoktoraAnabilim Dalı: Ağız-Diş-Çene Hastalıkları ve CerrahisiÖZETGünümüzde yara sahasında iyileşmeyi hızlandırmaya yönelik çeşitli sentetik ve doğal esaslı materyaller kullanılmaktadır. Uzun yıllardır araştırmaları devam eden kitozanın in vitro ve in vivo çalışmalarda; yara iyileşmesini hızlandırdığı, iyi bir hemostaz sağlayıcı olduğu, yönlendirilmiş doku rejenerasyonunda kullanılabileceği ve çok sayıda farmasötik uygulamalarının olduğu belirtilmiştir.Çalışmamızın amacı, çene yüz cerrahisinde büyük önemi olan, yaraların sekonder epitelizasyon ile iyileştirilmesinde kitozanın membran formunu kullanarak yara sahasında kısa sürede daha iyi bir iyileşme sağlayabilmek ve kitozanın yumuşak doku iyileşmesindeki etkisini ortaya koyarak diş hekimliğinde sıkça kullanılan greft materyallerine yeni bir alternatif olup olamayacağının araştırılmasıdır.Gereç ve YöntemÇalışmamızda 51 adet 250 ± 20 gr ağırlığında erkek, 6 aylık, Wistar-Albino sıçan kullanıldı. Deney hayvanlarının sırtında, 1 x 1 cm boyutlarında 3 adet standart kesi yapılarak; kitozan membran, kitozan askorbat membran ve kontrol grupları oluşturuldu. Deneyler 7., 14. ve 21. günlerde sonlandırılarak denekler sakrifiye edildi. İşlem sırasında sağlam dokuyla birlikte eksize edilen deney sahaları ayrı ayrı olacak şekilde %10'luk formol çözeltileri içerisinde histopatolojik incelemeye alındı.In vivo ortamda elde edilen sonuçlar, in vitro ortamda insan fibroblastlarından hazırlanan primer hücre kültürü sonuçları ile kıyaslanarak dişeti hücrelerinin kitozana olan yanıtları incelendi. Bu amaçla kitozana ilişkin değişik faktörler (konsantrasyon, pH) yanında hazırlama koşulları (sterilizasyon, kurutma yöntemleri) ve in vitro çalışma ortamına ilişkin faktörlerin (serum ilavesi) dişeti hücrelerinin çoğalma ve canlılığına olan etkileri ile, dişeti hücrelerinin kitozan membranda çoğalma kinetikleri ve proliferasyonları incelendi. SonuçlarÇalışmamızın in vivo bölümünde; kitozan membranlı gruplarda iyileşmenin kontrol gruplarına göre anlamlı derecede daha iyi olduğu ancak sodyum askorbatın iyileşmede katkısının olmadığı görüldü.Çalışmamızın in vitro bölümünde; kitozan membranın dişeti hücrelerinin tutunması, çoğalması ve yaşamasında iyi bir ortam oluşturucu olduğu ve kitozana ilişkin faktörler ile hazırlama koşullarının sonuçlar üzerinde etkili olduğu görüldü. Sonuç olarak kitozanın; yara iyileşmesini hızlandıran bir örtücü ve dişeti hücrelerinin çoğalmasında alternatif bir membran olabileceği, yumuşak doku cerrahisinde ve periodontal doku mühendisliğinde kullanılabileceği kanısına varıldı.İNGİLİZCE TEZ BAŞLIK: EXPERİMENTAL EVALUATİON OF THE EFFECT OF CHİTOSAN ON THE SOFT TİSSUE HEALİNG AND EVALUATİON WİTH CELL CULTURESUMMARYNowadays various synthetic and natural materials have been used to increase healing rate at the wounded site. Many in vivo and in vitro studies have been performed with chitosan and it has been showed that chitosan increases wound healing, acts as an hemosthatic agent, could be used for guided tissue regeneration and has different pharmaceutical applications.The aim of this study is to evaluate the effects of the chitosan on the soft tissue healing and to show that chitosan increases the rate of the wound healing while decreasing healing period.Materials and MethodIn our study, 51 male, 6 months - old Wistar - Albino rats having weights of 250 ± 20 gr. were used. 1x1 cm in dimensions three standart incisions were prepared at the back of the animals. Chitosan membranes and chitosan ascorbate membranes were applied to 1. and 2. group animals respectively and wounds of the third group animal left intact as control. Animals were sacrified at 7th, 14th and 21th days. Pre-prepared experimental sites excised with untouched healty tissue and put into %10 formaldehide and samples were prepared for histopathological evaluation.Reaction of the gingival cells to chitosan was studied by comparing the results obtained from in vivo study and the results of the in vitro cell culture that prepared with human fibroblasts. So that, beside the various factors (concentration, pH) related with the chitosan, preparation condititons (sterilization, drying methods), effects of the factors related with the in vitro study environment to the proliferation and vitality of the gingival cells and kinetics and proliferations of the gingival cells in the chitosan m70embrane were studied.ResultsResults of the in vivo study suggests that chitosan membrane applied wounds healed better than the control group, but sodium ascorbate has no effect on wound healing. In conclusion, chitosan can be used successfully as a wound dressing for the treatment oral surgical and mucosal injuries. Results of the in vitro study showed that chitosan membrane is an appropriate media for the adherence, proliferation and survival of the gingival cells. Also factors related with chitosan and chitosan preparation conditions affect the results. As a result of this study, chitosan could be used succesfully as an alternative membrane to stimulate wound healing or the growth of the gingival cells, in the area of soft-tissue surgery and periodontal tissue engineering