Sağlık harcamaları ve Türkiye’deki gelişimi

ÖZET Sağlık, insanoğlunun sahip olduğu en kıymetli servettir.İnsan hayatının değeri hiçbir şeyle ölçülemeyecek kadar önemli ve vazgeçilmez bir unsurdur.Amacı insan hayatını verimli ve uzun kılmak olan tıp bilimi ile kıt kaynaklarla insan ihtiyaçlarının en verimli şekilde karşılanmasını amaçlayan ekonomi bilimi bir noktada birleşerek sağlık ekonomisi kapsamında insan refahını maksimize etme amacına yönelmektedir. Sosyal refah devleti anlayışının yaygın hale gelmesiyle sağlık hizmetlerini fertlerin tamamına en iyi bir şekilde ulaştırma çabaları sosyal güvenlik içersinde ,bu hizmetler üzerinde ilgilerin odaklaşmasına sebep olmaktadır. Sağlık hizmetleri faaliyeti ülke vatandaşlarının hepsine tıbbi hizmetler ve mallar sağlayan çok sayıda üretim birimini kapsayan karmaşık ve geniş bir faaliyettir.Bu genişlik içinde boğulmadan ülkemiz şartlarına ve gerçeklerine uygun programlar yapmak ve uygulamak durumundayız. Sağlık ve sağlık hizmetlerine olan ihtiyacın giderek artması bu alana daha fazla kaynak ayrılması gereğini ortaya çıkarmıştır.Milli gelir içinde sağlığa ayrılan payın sürekli yükseldiği kabul edildiğinde bu kaynakların verimli şekilde kullanılması önem kazanmaktadır. Hemen hemen bütün ülkelerde sağlık hizmetlerinin önemli bir bölümü toplumsal niteliğinden dolayı kamu kaynaklarından karşılanmaktadır.Ülkeler arasında görülen farklılık sadece bu kaynakların kullanılış biçimlerindendir. Devletin sağlık harcamaları için ayırdığı pay (hem koruyucu hem de tedavi edici sağlık hizmetlerini ) karşılar boyutta değildir.GSMH 'dan sağlık harcamalarına ayrılan pay yeterli düzeye ulaşamadığı için ülke içinde tam bir sosyalizasyon uygulamasına gidilememiştir. Çalışmamızın birinci bölümünde sağlık kavramı ve nitelikleri ,sağlık hizmetlerinin çeşitleri,sağlık harcamalarının artış nedenleri incelenmiştir.İkinci bölümünde sağlık piyasalarının özellikleri,sağlık hizmetlerinin artış nedenleri ,üçüncü bölümde ise sağlık hizmetlerinin finansmanına yer verilmiştir.Dördüncü ve son bölümde ise, sağlık harcamalarının yapısı ve gelişimi ele alınmıştır. Ülkemizdeki sağlık harcamaları ve gelişimi incelendiğinde bunun yeterli seviyede olmadığı görülmektedir.Bu sebeple sağlık hizmetlerinin sunumunda etkin politikalar belirlenmeli,hedeflenen politikalar en uygun modellerle uygulamaya sokulmalıdır.Ayrıca,belirlenecek politikalar uzun vadeli olmalı,sağlık alanında kamu ve özel kesimin koordinasyonu sağlanmalıdır.SUMMARY Health is the most valuable wealth which mankind possesses.The value of human life is such important and indispensable that it cannot be measured with anything.The science of Medicine of which,the aim is to make human life productive and long and the science of Economy which aims at providing the needs of human with limited\sources united for the same purpose and aim at maximizing the prosperity of human when health economy is concerned. Since the belief of the State of Social Prosperity has been widespread the effort to presnt the health services to every individual within the scope of social security has caused an interest on this services. The activity of Health Services including many production unit is a complex and a vast activity which provides medical services and merchandise for the citizents.In this vastness without getting lost we ought to make and apply programmes that is relevant to the conditions and the realities in our country. An increasing need for the healt services has made it clear that more sources should be put aside for this activity of Health Services when it is accepted that the share in National Income which is put aside for the health is raising continuously, the use of these sources productively gains importance. In almost all countries an important part of health services is supplied from public sources because of its social quality.The differences among the countries are just because of the way these sources are used. The share which the state has saved (for both health service which is able to cure and which is also productive) is not sufficient.Since the amount which is kept from GNP for the health services hasn t been sufficient a proper socialization hasn t been applied in the country. In the first part of our studies the concept of health and its qualities,the varieties of health services and the reasons for the raising of expenditure on health have been studied.In second part,the characteristics of health market,the cause of increase in health services and in the third part the financing of health services has been examined.In the fourth and also last part the structure and the progress of health services has been searched for. When the health expenditure and progress in our country has been researched we see that it is not sufficient.For that reason in the presentation of health services an effective policy should be determined and the policies which have been targeted should be applied with their most proper models.Besides,the policies which is going to be determined must be long term and in the field of health the coordination of public and private sector must be supplied