GEBELİKTE YAŞANAN REFLÜ İLE UYKU KALİTESİ VE PRENATAL BAĞLANMA ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

GEBELİKTE YAŞANAN REFLÜ İLE UYKU KALİTESİ VE PRENATAL BAĞLANMA ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ Akmaz D. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ebelik Programı Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2021. Amaç: Bu araştırma, gebelikte yaşanan reflü ile uyku kalitesi ve prenatal bağlanma arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma analitik, kesitsel olarak olgu-kontrol tipinde, 24 Eylül 2020- 24 Haziran 2021 tarihleri arasında, Tunceli İl Merkezine bağlı Tunceli Devlet Hastanesi Kadın Doğum Polikliniğine başvuran 180 gebe (vaka: 90, kontrol: 90) ile yürütülmüştür. Araştırma verileri; gebelerin reflü varlığını belirlemek için “Reflü Semptom İndeksi”, “Kişisel Bilgi Formu”, “Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi” ve “Prenatal Bağlanma Envanteri” ile toplanmıştır. Veriler Predictive Analytics Software-IBM SPSS Version 22.0 (PASW 22.0) programı ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde, ki-kare, t testi ve pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Bu araştırmada vaka grubunun Pittsburgh Uyku Kalitesi toplam index puan ortalaması (11,13±3,25), kontrol grubuna (7,02±2,54) göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek olarak saptanmıştır. Araştırmada vaka grubunda yer alan gebelerin Prenatal Bağlanma Envanteri puan ortalamaları (37,33±11,20) kontrol grubunda yer alan gebelere (43,00±12,64) göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha düşük olarak bulunmuştur. Ayrıca araştırmada vaka ve kontrol grubundaki gebelerin uyku kalite düzeylerine paralel olarak prenatal bağlanma düzeylerinin azaldığı görülmüştür. Sonuç: Araştırmada reflüsü olan gebelerin olmayan gebelere göre uyku kalitesi ve prenatal bağlanma düzeylerinin daha düşük olduğu ve uyku kalite düzeylerine paralel olarak prenatal bağlanma düzeylerinin azaldığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Ebelik, Gebelik, Prenatal Bağlanma, Reflü, Uyku Kalitesi.İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY SAYFASI i TEŞEKKÜR ii İÇİNDEKİLER iii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ vi TABLOLAR DİZİNİ vii ÖZET viii ABSTRACT ix 1. GİRİŞ 1 1.1. Problemin Tanımı ve Önemi 1 1.2. Araştırmanın Amacı 2 1.3. Araştırmada Cevap Aranan Sorular 2 2. GENEL BİLGİLER 3 2.1. Reflünün Tanımı 3 2.1.2. Reflü Hastalığının Epidemiyolojisi 3 2.1.3. Reflü Hastalığının Etiyoloji ve Patogenezi 5 2.1.4. Reflü Hastalığının Tipik ve Atipik Belirtileri 6 2.1.5. Gebelikte Reflü Hastalığının Epidemiyolojisi 7 2.1.6. Gebelikte Reflü Hastalığının Etiyoloji ve Patogenezi 8 2.1.7. Gebelikte Reflü Hastalığının Tanısı 10 2.1.8. Gebelikte Reflü Hastalığının Tedavisi 10 2.1.9. Reflü Hastalığı ve Yaşam Biçimi Değişiklikleri 11 2.2. Uyku Kavramı 14 2.2.1. Uykunun Fonksiyonları 15 2.2.2. Uykunun Fizyolojisi 16 2.2.3. Uykuyu Etkileyen Faktörler 16 2.2.4. Uyku Kalitesi 18 2.2.5. Uyku Kalitesini Etkileyen Faktörler 18 2.3. Prenatal Bağlanma 20 2.3.1. Bağlanma Tanımı 20 2.3.2. Bağlanma Kuramı 20 2.3.3. Prenatal Dönem ve Bağlanmanın Önemi 21 2.3.4. Prenatal Bağlanmada Sağlık Personelinin Görevleri 22 3. GEREÇ VE YÖNTEM 24 3.1. Araştırmanın Şekli 24 3.2. Araştırmanın Yapıldığı Yer ve Özellikleri 24 3.3. Araştırmanın Zamanı 24 3.4. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi 25 3.5. Araştırmaya Alınma ve Araştırmadan Dışlanma Kriterleri 26 3.5.1. Gönüllüler İçin Araştırmaya Dâhil Olma Kriterleri 26 3.5.2. Gönüllüler İçin Araştırmadan Dışlanma Kriterleri 26 3.6. Veri Toplama Araçları 26 3.6.1. Kişisel Bilgi Formu 27 3.6.2. Reflü Semptom İndeksi (RSI) 27 3.6.3. Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) 27 3.6.4. Prenatal Bağlanma Envanteri (PBE) 28 3.7. Ön Uygulama 28 3.8. Araştırmanın Uygulanması 29 3.9. Verilerin Değerlendirilmesi 29 3.10. Değişkenler 30 3.10.1. Bağımlı Değişkenler 30 3.10.2. Bağımsız Değişkenler 30 3.11. Araştırma Sırasında Yaşanan Güçlükler 30 3.12. Araştırmanın Etik Yönü 30 4. BULGULAR 32 4.1. Vaka ve Kontrol Grubundaki Gebelerin Kişisel ve Obstetrik Özelliklerine İlişkin Bulgular 33 4.1.1. Vaka ve Kontrol Grubundaki Gebelerin Kişisel Özelliklerine İlişkin Bulgular 33 4.1.2. Vaka ve Kontrol Grubundaki Gebelerin Obstetrik Özelliklerine İlişkin Bulgular 34 4.2. Vaka ve Kontrol Grubundaki Gebelerin Uyku Özelliklerine İlişkin Bulgular 36 4.3. Vaka ve Kontrol Grubundaki Gebelerin Uyku Kalitesi ve Prenatal Bağlanma Düzeylerine İlişkin Bulgular 37 4.4. Vaka ve Kontrol Grubundaki Gebelerin Uyku Kalitesi ve Prenatal Bağlanma Düzeyleri Arasındaki İlişkiye Yönelik Bulgular 39 5. TARTIŞMA 41 5.1. Araştırmanın Sınırlılıkları 43 6. SONUÇ VE ÖNERİLER 44 6.1. Sonuçlar 44 6.2. Öneriler 44 KAYNAKLAR 46 EKLER 59 EK-1: Kişisel Bilgi Formu 59 Ek -2: Reflü Semptom İndeksi (RSI) 62 EK-3: Pıttsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) 63 EK-4: Prenatal Bağlanma Envanteri (PBE) 65 EK-5: Pıttsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) Ölçek Kullanım İzin Yazısı 67 EK-6: Prenatal Bağlanma Envanteri (PBE) Kullanım İzin Yazısı 68 EK-7: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurul Sonuç Onayı 69 EK-8: Tunceli İl Sağlık Müdürlüğü İzin Yazısı 70 EK-9: Tunceli İl Sağlık Müdürlüğü İzin Yazısı- Devam 71 BİLİMSEL ETİK BEYANI 72 ÖZ GEÇMİŞ 7