Lýðræðislegir starfshættir í skipulögðu leikskólastarfi : leikskólakennari þróar eigin starfskenningu

Markmiðið með þessari starfendarannsókn er að varpa ljósi á eigin starfshætti í skipulögðu leikskólastarfi með það að leiðarljósi að gera þá lýðræðislegri. Á sama tíma, þróa ég og ígrunda eigin starfskenningu með aðferðum starfendarannsókna. Hinar umræddar skipulögðu stundir eru samverustundir og stöðvavinna, sem er nokkurs konar hópstarf í vali. Ásamt því skoða ég það sem betur mátti fara í eigin kennsluháttum almennt. Hugmyndin spratt af því að ég vildi auka gleði, virkni og þátttöku barnanna í skipulögðum stundum hjá mér. Sem sérkennari var það ósk mín að öll börnin í fjölbreytilegum nemendahópnum væru þátttakendur. Leiðsagnarkennari á vettvangi, sem ég kalla jafnframt rannsóknarvin, aðstoðaði jafnframt við að ramma inn rannsóknarspurninguna í fyrsta af fimm leiðsagnarsamtölum: Hvernig getur skoðun leikskólakennara á eigin starfsháttum bætt lýðræðislega starfhætti hans í skipulögðu starfi? Rannsóknin fór fram á tveim deildum í leikskóla á suðvesturhorninu sem starfar samkvæmt hugmyndum og aðferðum Reggio Emilia. Þar dvaldi ég í sex vikur, sem skiptust niður í fjórar lotur. Tvær lotur dvaldi ég á deild leiðsagnarkennara og hinar tvær á deildinni sem ég starfaði á. Með því að skoða aðferðir starfsfólks á elstu deildinni og tileinkun þeirra urðu framfarir í starfi á deildinni minni, deild barna sem voru árinu yngri. Megin niðurstöður voru eftirfarandi: Efnið sem borið var fram þurfti að höfða til barnanna og að þau þurftu að fá að hafa áhrif á efnisval og fá að taka þátt í að stjórna framgangi stundarinnar. Á deild elstu barna voru starfshættir markvissari, starfsfólk var undirbúnara og búið að skipuleggja sig auk þess sem meira rúm var fyrir lýðræði. Í ljós kom mikilvægi góðra samskipta og að varast skyldi óhóflega kennarastýringu. Áralangt samstarf starfsfólks annarrar deildarinnar kann að hafa haft áhrif, sú deild virtist farsælli í starfinu. Deildin sem meiri velgengni naut, hafði fylgt hópnum frá fyrsta degi leikskólagöngu. Kaffitímar starfsfólks höfðu einnig áhrif auk annarra atriða í dagskipulagi. Ýmis lítil en óvænt atriði komu fram, sem gátu gefið tóninn fyrir framgang stunda. Eins og hvísla ef óróleiki gerði vart við sig í barnahópnum og skipulögð verkaskipting kennara í samverustund.The goal of this research paper is to illuminate on how a teacher´s view on democratic teaching methods impacts his or her practice when organizing and implementing group sessions in a preschool setting. At the same time, I observed and contemplated my own working theory using the methodology of action research. These group sessions are mainly circle time and organized groups, individually chosen each time. I also analyzed my work habits and made drastic improvements. The idea arose from my desire to increase the children’s joy, participation and engagement in groups. My research supervisor assisted in forming my primary research question: How does a preschool teacher's understanding of his or her own views impact his or her democratic practices in organized group sessions? The research for this paper took place in two departments of a preschool in south-west part of Iceland that follows the ideology of Reggio Emilia. I stayed there for six weeks, that were divided into four sessions. For two sessions in one department, I was an observing the practice under guidance from research my supervisor, who is also referred to as my critical friend. In the other two sessions I implemented learned strategies in my own classroom. As an observer in a department of slightly older children I was able to apply new practice skills in my own department. The main findings were as follows: I found that the materials presented in organized group sessions had to be more appealing to the children. They also needed to participate in the choice of materials and be allowed to influence the progress of the sessions. What I discovered was that the older children´s working methods were more purposeful and department staff was better prepared and organized. There was more room for democracy thus empowering the children to have more impact on the learning process. My end goal was to implement better practice in organized sessions with the younger children in my department and thus improve my democratic teaching skills. This paper also discusses how the results of my research affected my working theory