Móttaka flóttafólks á Íslandi. Hver er þáttur sveitarfélaga?

Markmið ritgerðarinnar er að kanna hvernig móttöku og þjónustu við flóttafólk er háttað í íslenskum sveitarfélögum og hvort einhvern mun sé að finna á milli sveitarfélaga í þeim málum. Dregin verður upp mynd af stjórnkerfi íslenskra sveitarfélaga og kenningum um bolmagn þeirra. Greint verður frá fyrri rannsóknum um menningarlegar áskoranir. Fjallað verður um sögu móttöku flóttafólks hér á landi. Þá verður einnig fjallað um lög og reglugerðir sem snerta málaflokkinn. Um er að ræða eigindlega rannsóknaraðferð. Gögnum var safnað með viðtölum við fimm einstaklinga sem sinnt hafa málaflokki kvótaflóttafólks í sínu sveitarfélagi til að komast að því hvernig verkefninu var háttað í sveitarfélögum þeirra. Helstu niðurstöður rannsóknarinnar eru að sveitarfélög hafa frelsi til að sinna verkefninu eftir sínu höfði og að móttaka er yfirleitt með svipuðu sniði. Þrátt fyrir að sveitarfélög hafi sjálfstjórn í verkefninu getur myndast núningur á milli þeirra og ríkisvaldsins, en sveitarfélögin sinna verkefninu í umboði ríkisvaldsins. Sumir þættir eru ólíkir eins og framkvæmd túlkaþjónustu. Minni sveitarfélög hafa sinnt verkefninu með góðum árangri en menningarleg aðlögun getur verið auðveldari innan þeirra og spilar nánd samfélagsins stóran þátt sem og stuttar boðleiðir upplýsinga. Aftur á móti er bolmagnsgeta þeirra minni en stóru sveitarfélagana. Staðbundna þjónustu, eins og tannlækna og sérfræðilækna, getur vantað og eru almenningssamgöngur til að sækja slíka þjónustu til höfuðborgarsvæðisins af skornum skammti. Skortur á húsnæði í litlum samfélögum getur líka reynst hindrun fyrir sveitarfélögin að taka að sér verkefnið, á meðan stór sveitarfélög hafa meiri kost á að finna húsnæði til verkefnisins. Samhliða þessu, sýna niðurstöðurnar að verkefnastjórar í litlum sveitarfélögum lyfta vinnuálagi með verkefninu innan stjórnsýslunnar. Aftur á móti hafa stór sveitarfélög meiri getu til að sinna verkefninu vegna stærðar stjórnsýslunnar. Hvað sem því líður, þá er mikilvægt að vilji sé til staðar innan stjórnsýslunnar til að sinna verkefninu ef vel á að heppnast.The aim of this paper is to examine how Icelandic municipalities receive and service refugees and if there is any difference between municipalities in those areas. To do that, there will be a discussion on the governance of Icelandic municipalities and theories focusing on the capacity of local governments. Former research on cultural differences will be discussed. The history of the reception of refugees in Iceland will be looked into. Lastly, there is coverage of laws and regulations on the issue. This is a qualitative research paper. The data used is collected from interviews with five professionals that have worked on the matter of refugees in their municipalities and their points of view are presented. This paper concludes that municipalities have the freedom to carry out the project at their own discretion and that reception between municipalities is usually quite similar. Despite the fact that municipalities have autonomy in the project, friction can arise between them and the central government since the municipalities carry out the project on behalf of the central government. Some aspects are different between municipalities, such as the implementation of interpreting services. Smaller municipalities have carried out the project successfully. Cultural integration can be easier within them as the closeness of the community plays a large part along with short channels of communication. On the other hand, their capacity is lower than that of the large municipalities. Local services, such as dentists and medical specialists may be lacking and public transport to the capital area is scarce. The lack of housing in small communities can also be an obstacle for the municipalities to take on the project, while large municipalities have a greater opportunity to find housing for the project. Along with this, the results show that the project managers in small municipalities are lifting the workload of small administration. However, within large municipalities is more capacity to carry out the project due to the size of the administration. In spite of that, it is important that there is a will within the administration to carry out the project if it is to be successful