Hvar liggur valdið? Upplifun notenda af NPA samningum og beingreiðslusamningum.

Sveitarfélög hafa lögbundnar skyldur í þjónustu við fatlað fólk. Þjónustu sem hefur að mestu verið veitt með hefðbundnum hætti og af starfsfólki á vegum sveitarfélaga. Meginmarkmið þessa verkefnis er að skoða upplifun fatlaðs fólks og þeirra persónulegu talsmanna eða foreldra á því ferli að semja við sveitarfélag um útvistun þjónustu til þeirra sjálfra með beingreiðslusamningum og NPA samningum. Eins verður skoðuð upplifun notendanna á því að halda sjálf, eða einhver sem þau fela, utan um alla umsýslu sem annars væri á hendi sveitarfélagsins. Útvistun verkefna hins opinbera í þessu formi til notenda sjálfra á sér ekki langa sögu á Íslandi. Kröfur samfélagsins hafa breyst og hefðbundin þjónusta eins og hún hefur verið veitt hefur ekki verið að uppfylla þarfir notenda í öllum tilvikum. Markmið með nýlegum lögum um þjónustu við fatlað fólk með langvarandi stuðningsþarfir, er að tryggja rétt fatlaðs fólk til þess að eiga kost á bestu þjónustu sem unnt er að veita á hverjum tíma og að komið sé til móts við sértækar stuðningsþarfir þess og með því stuðla að sjálfstæðu lífi þeirra á eigin forsendum. Niðurstöður rannsóknarinnar benda til að samningagerð við velferðarsvið Reykjavíkurborgar virðist vera mjög ólík eftir því hvort um er að ræða beingreiðslusamninga eða NPA samninga. Umsýsla sem flyst til notenda við samninga virðist ekki hafa mikil íþyngjandi áhrif sérstaklega með tilliti til kosta þess að hafa stjórn á þjónustunni. Aðalniðurstaða rannsóknarinnar er hins vegar sú að lífsgæði allra viðmælenda í rannsókninni bötnuðu verulega þegar fullnægjandi samningur var í höfn. Þau höfðu meira vald yfir eigin lífi.Municipalities have a statutory obligation to provide services to disabled people. Services that are mostly provided in a traditional way by staff of the municipality. The main goal of this project is to examine the experience of disabled people, their personal spokespersons or parents in the process of negotiating with the municipality on outsourcing services to themselves through direct payment agreements and NPA agreements. The users´ experience of managing themselves or someone they entrust, with all the administration that would otherwise be in the hands of the municipality will also be examined. Outsourcing public projects in this form to users themselves does not have a long history in Iceland. The demands of society have changed and traditional services as they have been provided have not been meeting the needs of users in all cases. The aim of the recent law on services for disabled people with long-term support needs, is to ensure the right of disabled people to have access to the best services that can be provided at any given time and to meet their specific support needs and thereby promote their independent life on their own terms. The result of the study indicates that negotiation with the city of Reykjavik´s welfare department appear to be very different depending on whether it is direct payment agreements or NPA agreements. Management that is tranferred to users through contracts does not seem to have a significant burdensome effect, especially regarding to the benefits of managing the service. The main conclusion of the study, however, is that the quality of life of all the interviewees in the study improved significantly when a satisfactory agreement was reached. They had more power over their own lives.