Skaðabótaábyrgð vegna umhverfistjóns í norrænum rétti

Meginviðfangsefni þessarar ritgerðar er hvort, og með hvaða hætti taka megi upp lögfestar almennar reglur um hlutlæga ábyrgð vegna umhverfistjóns á Íslandi líkt og gert hefur verið í norrænum rétti utan Íslands, en í dönskum, norskum, sænskum og finnskum rétti hafa slíkar reglur verið lögfestar. Skaðabótavernd almennra reglna íslensks skaðabótaréttar er nokkuð takmörkuð þegar kemur að umhverfistjóni og má búast við því að verði umhverfistjón í framtíðinni að erfitt verði að draga mengunarvald til ábyrgðar. Almennar reglur falla illa að umhverfistjóni og getur sönnun um saknæmi, tjón og orsakatengsl í slíkum málum reynst tjónþola erfið. Til þess að rannsaka viðfangsefnið gerir höfundur grein fyrir undirstöðuatriðum íslensks skaðabótaréttar og umhverfisréttar, enda hvílir skaðabótaskylda vegna umhverfistjóna á mörkum fræðasviðanna tveggja, og fjallar um röksemdir sem standa til þess að setja hlutlæga ábyrgðarreglu á Íslandi. Í því skyni er meðal annars fjallað um hvernig löggjöfin í norrænum rétti, sem sérstaklega tekur á skaðabótaábyrgð vegna umhverfistjóns, hefur reynt að ráða bót á þeim valda sem felst í beitingu almennra reglna skaðabótaréttarins og hvaða leiðir hafa verið farnar til þess. Enn fremur er fjallað um hvað telst vera tjón í merkingu laganna í norrænu ríkjunum utan Íslands, bótagrundvöll og hver geti borið ábyrgð í umhverfistjónum