Recruitment process in the Icelandic labour market : compared analysis of the general and public labour market's hiring process

Á Íslandi skortir heildstæða löggjöf um vinnurétt. Þó er að finna ýmis lög og reglur er gilda um efnið en vandmeðfarið er að vinna eftir reglunum þar sem þær er að finna á víð og dreif í lögunum. Íslenskur vinnumarkaður skiptist upp í tvo meginhluta; almennan vinnumarkað og opinberan vinnumarkað. Undir almennan vinnumarkað heyra einkahlutafélög, hlutafélög og sjálfseignarstofnanir en undir opinberan vinnumarkað falla stofnanir í eigu ríkis og sveitarfélaga. Megintilgangur ritgerðarinnar er að skoða muninn á ráðningarferli á almennum og opinberum vinnumarkaði og hvort reglur sem gilda um ráðningar á opinberum vinnumarkaði sníði stjórnendum á opinberum vinnumarkaði of þröngan stakk þegar kemur að ráðningum, jafnvel svo þeir geti ekki ráðið hæfasta umsækjandann. Stuðst verður við hina lagalegu aðferð og byggt á þeim réttarheimildum sem eiga við um efnið. Til glöggvunar verða einnig skoðaðir hæstaréttardómar, álit kærunefndar jafnréttismála, álit umboðsmanns Alþingis og félagsdómar. Helstu niðurstöður sýna að ráðningarumhverfið er mun frjálsara á almennum vinnumarkaði heldur en á þeim opinbera. Ráðningarferlið er byggt upp á svipaðan hátt á almennum og opinberum vinnumarkaði, en staðið er að ráðningarferlinu með ólíkum hætti þar sem opinberum vinnumarkaði eru settar þrengri skorður hvað það varðar með lögum og reglum sem gilda sérstaklega fyrir þann vinnumarkað. Má þar helst nefna lög um réttindi og skyldur starfsmanna ríkisins nr. 70/1996, sveitarstjórnarlög nr. 138/2011 og stjórnsýslulög nr. 37/1993. Meginreglur stjórnsýsluréttar skipta einnig miklu máli við ráðningar á opinberum vinnumarkaði.Iceland lacks a comprehensive employment law legislation. Existing laws and regulations are challenging for laymen to follow as they are distributed across various legal sectors. The Icelandic labour market is divided into two main sectors, general labour market and public labour market. The general labour market includes private limited companies, public corporations and private non-profit institutions while the public labour market includes state and municipality level institutions. The object of this study is to research the difference between the general and public labour market’s hiring processes and whether restrictions regarding the public labour market’s hiring processes are stricter than those of the general labour market. This study centers the legal framework of the Icelandic labour market, drawing upon applicable legal provisions from Supreme court judgments, opinions from the Gender Equality Complaints Committee and Parliamentary commissioner Ombudsman as well as examples from labour court. The results depict that the general labour market’s hiring environment abides by fewer restrictions than the public. Despite both markets relying on similarly structured hiring processes, the public labour market is conditioned by specific legal restrictions that only extend to the public labour market. Such restrictions include the Government Employees Act, No. 70/1996, Local Authorities Act, No. 138/2011 and the Administrative Procedures Act, No. 37/1993. The legal principles of administrative law are also highly influential on employment on the public labour market