Den Andel, Oosterweg 17 (Gemeente Het Hogeland, Gr.) Een Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek (IVO-O) Verkennende Fase

In opdracht van Bouwbedrijf Lont, vertegenwoordigd door de heer D.H. Roorda, is een archeologisch bureauonderzoek uitgevoerd aan de Oosterweg 17 in Den Andel, gemeente Het Hogeland, provincie Groningen (Figuur 1). De aanleiding voor het onderzoek is de sloop en herbouw van een schuur. Hiervoor wordt een vloer gestort met daaronder bouwzand en een ringfundering. De maximale diepte van de graafwerkzaamheden bedraagt circa 75 centimeter onder maaiveld. Het plangebied van onder het bestemmingsplan Buitengebied Winsum en heeft een dubbelbestemming Waarde – Archeologie 2. Dit houdt in dat bij bouwwerken groter dan 50 vierkante meter, voorafgaand aan de werkzaamheden een archeologisch onderzoek uitgevoerd dient te worden. Deze oppervlakte zal met de geplande werkzaamheden overschreden worden. Op de archeologische verwachtingskaart van de gemeente Het Hogeland (voorheen gemeente Winsum) is het plangebied geclassificeerd als boerderijplaats en heeft het een hoge verwachting voor archeologische waarden. Het plangebied ligt op een oude boerderijplaats. Deze is bewoond vanaf tenminste 1481 en in de eeuwen daarna regelmatig verbouwd. Op de geomorfologische kaart ligt het gebied op een kwelderwal en op de bodemkaart in een zone met poldervaaggronden. In de directe omgeving van het plangebied zijn geen archeologische waarden bekend. Tijdens booronderzoek in de omgeving werden geen cultuurlagen gevonden. De natuurlijke bodem bestond uit een pakket mariene afzettingen. Op basis van het bureauonderzoek was er een hoge verwachting voor overslibde nederzettingen uit de ijzertijd tot vroege middeleeuwen. Vanaf de late middeleeuwen is er een hoge verwachting voor resten van voorgangers van de huidige boerderij. Uit het verkennend booronderzoek bleek dat onder de betonvloer meerdere cultuurlagen aanwezig zijn. Deze bestaan uit zandige met klei met baksteenresten. De natuurlijke bodem begint tussen de 80 en 110 centimeter onder maaiveld en bestaat uit zand met kleilagen, afgezet onder natte omstandigheden. Het gebied was daarom waarschijnlijk pas na de bedijking in de 13e eeuw geschikt voor permanente bewoning. In twee boringen (boringen 3 en 4) werden lagen aangetroffen die wijzen op een archeologisch grondspoor. Deze bevatten puinspikkels, houtskoolfragmenten en verbrand bot. Er zijn geen aanwijzingen gevonden voor overslibde nederzettingen uit de ijzertijd tot vroege middeleeuwen. De verwachting hiervoor kan daarom worden bijgesteld. De archeologische verwachting voor eerdere fasen van de boerderij blijft staan